AI trở thành “trợ lý số”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang tạo nên bước chuyển mạnh mẽ trong lĩnh vực thương mại điện tử. Ảnh FPT Polytechnic

Hiện tại, TMĐT chiếm 10% tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng cả nước. Thị trường đang được định hình bởi các xu hướng chính, bao gồm việc phát triển Smart Logistics và định hướng TMĐT xanh, bền vững.

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang tạo nên bước chuyển mạnh mẽ trong lĩnh vực TMĐT, mang đến trải nghiệm toàn diện và thông minh hơn cho cả người mua lẫn người bán. Chia sẻ về xu hướng này, ông Nguyễn Hữu Tuấn – Giám đốc Trung tâm Phát triển TMĐT và Công nghệ số (eComDX) (Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số – Bộ Công Thương) cho biết, AI đang trở thành “trợ lý số” không thể thiếu, giúp DN nâng cao hiệu quả kinh doanh và mang lại trải nghiệm cá nhân hóa vượt trội cho người tiêu dùng.

Với người mua, AI giúp gợi ý sản phẩm phù hợp, hiển thị ưu đãi đúng nhu cầu, tóm tắt đánh giá từ người dùng khác và giới thiệu sản phẩm tương tự để họ dễ dàng so sánh, lựa chọn. Trong khi đó, với người bán, AI hỗ trợ chăm sóc khách hàng tự động 24/7, tối ưu hình ảnh và video sản phẩm, gợi ý sản phẩm nổi bật trong livestream và lên lịch phát hiệu quả.

Theo Báo cáo AI in eCommerce Statistics 2025, hơn 80% nhà bán lẻ trực tuyến đã ứng dụng AI để thúc đẩy hoạt động kinh doanh, với quy mô thị trường AI trong TMĐT toàn cầu dự báo đạt 8,65 tỷ USD. Các xu hướng nổi bật gồm: AI tạo sinh trong tìm kiếm và trải nghiệm mua sắm; cá nhân hóa hành trình khách hàng; tự động hóa vận hành; tối ưu quản lý tồn kho thông minh và dự báo nhu cầu. AI cũng hỗ trợ mạnh mẽ trong phân tích dữ liệu – dự đoán hành vi, tối ưu hóa tìm kiếm và gợi ý sản phẩm, marketing tự động – quảng cáo theo mục tiêu, cùng với việc triển khai chatbot và trợ lý ảo.

Tại Việt Nam, 66% DN cho biết đã ứng dụng AI trong giao tiếp khách hàng và 63% dùng AI để tìm kiếm khách hàng mới. Nhờ đó, trải nghiệm mua sắm trở nên thông minh – nhanh gọn – cá nhân hóa, giúp người tiêu dùng dễ dàng so sánh, lựa chọn sản phẩm phù hợp nhất.

Ông Nguyễn Hữu Tuấn khẳng định, những con số này là minh chứng cho thấy các DN trong việc đầu tư mạnh mẽ hơn vào TMĐT không chỉ là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc để duy trì lợi thế cạnh tranh. Việc xây dựng chiến lược dài hạn sẽ giúp bạn bắt kịp xu thế và khai thác tối đa tiềm năng từ những thống kê TMĐT hiện tại.

Bà Đỗ Thanh Hương, Trưởng phòng Nghiên cứu thị trường của Công ty Cổ phần Khoa học Dữ liệu Metric – đơn vị đặt mục tiêu trở thành “Nền tảng tổng hợp và khai thác dữ liệu thông minh” cho biết, Big Data hiện là chìa khóa giúp DN Việt Nam bứt phá trong bối cảnh TMĐT và kinh tế số phát triển mạnh mẽ. Dựa trên dữ liệu tổng hợp từ bốn sàn TMĐT lớn gồm Shopee, Lazada, Tiki và TikTok Shop trong giai đoạn từ ngày 1/1 đến 30/09/2025, Metric ghi nhận tổng doanh số toàn thị trường đạt 305,9 nghìn tỷ đồng. Riêng quý 3/2025 đạt 103,6 nghìn tỷ đồng, tăng nhẹ 2,6% so với quý 2, cho thấy thị trường đang dần phục hồi sau giai đoạn chững lại đầu năm. Đặc biệt, nhóm shop Mall (cửa hàng chính hãng), dù chỉ chiếm 2,36% tổng số shop trên Shopee và TikTok Shop, lại đóng góp tới 32,39% tổng doanh số trong 9 tháng đầu năm 2025, khẳng định vai trò chủ lực của kênh bán hàng chính hãng trong tăng trưởng TMĐT.