Bài học từ hệ thống phòng thủ AI và blockchain Trung Quốc

Dựa trên “Báo cáo Điều tra Toàn cảnh thị trường Thương mại điện tử B2B Trung Quốc năm 2025” do Số Thương Vân (công ty công nghệ nổi tiếng Trung Quốc) công bố, chìa khóa thành công của Trung Quốc nằm ở việc tích hợp sâu Trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ chuỗi khối (blockchain) để vừa đảm bảo an toàn tài chính, vừa củng cố niềm tin vào tính minh bạch của chuỗi cung ứng. Đây là mô hình phòng thủ toàn diện mà bất kỳ nền kinh tế số nào cũng cần tham khảo.

AI- vệ sĩ quan trọng của dòng tiền và tín dụng

Trong môi trường giao dịch B2B đặc trưng bởi quy mô lớn và tần suất cao, việc đánh giá tín dụng và phát hiện gian lận không thể dựa vào phương pháp thủ công hay tĩnh. Thay vào đó, AI đã được nâng cấp trở thành “vệ sĩ” tài chính theo thời gian thực (real-time).

Các mô hình học máy phức tạp liên tục phân tích hàng ngàn điểm dữ liệu, từ lịch sử giao dịch, mô hình thanh toán cho đến độ ổn định của chuỗi cung ứng, để đưa ra điểm tín dụng linh hoạt. Chính nhờ cơ chế này, các hệ thống chống gian lận lớn đã đạt độ chính xác tiệm cận hoàn hảo. Báo cáo năm 2025 minh chứng rõ ràng: Mô hình AI chống gian lận của các công ty công nghệ lớn như PayPal đạt độ chính xác nhận dạng gian lận lên tới 99,3%.

Thành công này còn được thể hiện qua khả năng quản lý rủi ro tín dụng. Đơn cử, mô hình tín dụng doanh nghiệp dựa trên AI của Ant Chain đã thành công trong việc giảm tỷ lệ nợ xấu xuống chỉ còn 1,2%. Điều này không chỉ giúp bảo vệ các tổ chức tài chính mà còn thúc đẩy kinh doanh, khi các ngân hàng như MYbank có thể nâng hiệu suất phê duyệt tín dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ lên 5 lần nhờ vào việc đánh giá rủi ro được AI xác thực. Tóm lại, AI giúp các sàn giao dịch không chỉ loại bỏ gian lận mà còn đảm bảo môi trường giao dịch luôn tuân thủ quy định và đưa ra cảnh báo sớm về các hành vi vi phạm.

Blockchain: Minh bạch hóa toàn trình chuỗi cung ứng

Các sản phẩm xuất hiện trên trang thương mại điện tử Aliexpress có chất lượng tốt nhưng giá thành cực kỳ rẻ. Công nghệ này mang lại tính năng bất biến, giúp xây dựng lòng tin phi tập trung.

Cơ chế hoạt động rất đơn giản nhưng hiệu quả: Mỗi giao dịch hoặc sự kiện trong chuỗi cung ứng được ghi lại thành một “khối” (block) được mã hóa. Một khi dữ liệu đã được xác nhận và ghi vào chuỗi, nó không thể bị sửa đổi hay xóa bỏ. Chính nhờ tính năng này, các nền tảng B2B áp dụng blockchain đã giảm tỷ lệ tranh chấp giao dịch hơn 70%, xóa bỏ mọi nghi ngờ về tính xác thực của hồ sơ mua bán và thanh toán.

Đặc biệt trong cuộc chiến chống hàng giả, blockchain kết hợp với các thiết bị vật lý như RFID (nhận dạng bằng tần số vô tuyến) đã tạo ra một “dấu vân tay số” cho từng sản phẩm. Ví dụ, việc kết hợp công nghệ RFID và blockchain đã giúp nền tảng Số Thương Vân rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa toàn trình từ 72 giờ xuống còn 4,5 giờ. Điều này không chỉ tăng tốc logistics mà còn ngăn chặn hiệu quả việc đánh tráo hay giả mạo hàng hóa xuyên biên giới, đảm bảo chất lượng hàng hóa cho người mua B2B.

Tầm nhìn chiến lược: Đầu tư vào phòng thủ thế hệ mới

Kinh nghiệm của Trung Quốc đã chỉ ra rõ ràng rằng cuộc chiến chống gian lận là một cuộc chạy đua công nghệ không ngừng nghỉ, đòi hỏi tầm nhìn chiến lược dài hạn. Các doanh nghiệp đang chuẩn bị cho một kỷ nguyên phòng thủ phức tạp hơn.

Thứ nhất, việc tăng cường tuân thủ các quy định mới về an toàn và bảo mật dữ liệu, đặc biệt là sau các sự cố rò rỉ, buộc các nền tảng phải cẩn trọng hơn. Việc này trở thành một ưu tiên chiến lược.

Thứ hai, đầu tư vào công nghệ chuyên sâu là xu hướng tất yếu. Báo cáo năm 2025 dự đoán rằng tỷ lệ giao dịch B2B sử dụng Blockchain sẽ vượt 30% vào năm 2030. Đồng thời, các công nghệ tiên tiến như học tăng cường trong AI và thậm chí là điện toán lượng tử đang được nghiên cứu để tăng tốc và làm tinh vi hơn các thuật toán phòng thủ, đảm bảo hệ thống có thể đối phó với những hình thức gian lận mới nhất.

Nguồn: sima