Chỉ trong 10 phút, 15 tỷ đồng ‘bốc hơi’

Trong thời đại Trí tuệ nhân tạo (AI) phát triển mạnh mẽ, các chiêu trò lừa đảo công nghệ cao cũng trở nên tinh vi và khó lường hơn bao giờ hết. Một trong những hình thức nguy hiểm nhất hiện nay là lừa đảo bằng AI – công nghệ có khả năng mô phỏng giọng nói, khuôn mặt và hành vi giống như thật.

Theo China News, giữa năm 2023, Công an thành phố Bao Đầu (Nội Mông, Trung Quốc) đã công bố một vụ lừa đảo sử dụng AI gây chấn động. Nạn nhân là ông Quách, giám đốc một công ty công nghệ địa phương, bị lừa mất 4,3 triệu NDT (khoảng 15 tỷ đồng) chỉ trong chưa đầy 10 phút.

Hôm xảy ra sự việc, ông Quách nhận được cuộc gọi video từ một người bạn thân. Trong cuộc gọi, người này nói đang cần tiền gấp để đặt cọc cho một dự án đấu thầu, và yêu cầu ông chuyển khoản ngay vào tài khoản được cung cấp. Dù tên tài khoản không trùng với người bạn, ông Quách vẫn tin tưởng vì đang nói chuyện qua video trực tiếp. Chỉ sau khi gọi lại cho người bạn thật để xác nhận, ông mới biết mình đã bị lừa. Nhờ hành động kịp thời, công an và ngân hàng đã chặn được 3,36 triệu NDT, nhưng 930.000 NDT còn lại thì đã bị rút mất.

Điều đáng sợ là toàn bộ vụ việc chỉ diễn ra trong vòng chưa đầy 10 phút. Nếu không phản ứng nhanh, ông Quách có thể đã mất toàn bộ số tiền.

Những vụ việc tương tự đang ngày càng phổ biến tại Trung Quốc. Một nhân viên tài chính ở Thượng Hải từng bị lừa 1,5 triệu NDT bởi một “cuộc gọi video từ sếp”. Một người đàn ông họ Trần ở Ôn Châu bị tống tiền sau khi khuôn mặt của anh bị kẻ gian sử dụng để tạo ra video giả mạo bằng AI.

Bất kể là doanh nhân hay người dân bình thường, ai cũng có thể trở thành nạn nhân. Theo cơ quan chức năng Trung Quốc, tỷ lệ thành công của các vụ lừa đảo sử dụng AI hiện gần như tuyệt đối, do công nghệ mô phỏng ngày càng tinh vi, chân thực đến mức khó phân biệt.

Đáng lo ngại hơn, trong thời đại mạng xã hội và video ngắn, nhiều người vô tình để lộ khuôn mặt, giọng nói qua các video đời thường. Đây chính là nguồn dữ liệu quý giá để kẻ xấu khai thác và tạo dựng bản sao giả mạo.

Để tránh trở thành nạn nhân, người dùng cần tuyệt đối không chia sẻ công khai các thông tin nhạy cảm như địa chỉ nhà, số CMND/CCCD, tài khoản ngân hàng, mã OTP, ngày sinh hoặc dữ liệu sinh trắc học. Không cung cấp hình ảnh, video có chuyển động hoặc giọng nói cho các nền tảng, ứng dụng không rõ nguồn gốc. Trong các tình huống được yêu cầu chuyển tiền, hỗ trợ tài chính khẩn cấp, cần luôn xác minh qua nhiều kênh – gọi Điện thoại, video call hoặc gặp trực tiếp, tuyệt đối không tin vào một phương thức liên lạc duy nhất. Nếu cuộc gọi video có hình ảnh mờ, giọng nói bị méo, lặp lại, hãy đặt nghi vấn ngay.

Ngoài ra, tuyệt đối không bấm vào đường link lạ, không cài đặt ứng dụng không rõ nguồn gốc, không kết bạn với người không quen biết trên mạng xã hội. Với người lớn tuổi trong gia đình, hãy thường xuyên trò chuyện, nâng cao hiểu biết của họ về các rủi ro từ công nghệ AI để hạn chế nguy cơ bị lợi dụng.

Cuối cùng, nếu chẳng may bị lừa, việc đầu tiên cần làm là lập tức gọi báo công an và thông báo cho ngân hàng để yêu cầu phong tỏa giao dịch. Hành động càng sớm, khả năng thu hồi tài sản càng cao.