Cơ hội gia tăng thương mại toàn cầu cho doanh nghiệp Việt

Cổng kết nối số đến thị trường toàn cầu

Ngày 19/9, tại TPHCM, UOB Finlab tổ chức sự kiện “Cổng kết nối số đến thị trường toàn cầu”, chương trình thuộc chuỗi sự kiện thường niên cho UOB Finlab tổ chức nhằm hỗ trợ kết nối cộng đồng doanh nghiệp tại Việt Nam tiếp cận các chương trình số hóa và phát triển bền vững cũng như kết nối họ với các nhà cung cấp giải pháp kinh doanh, cố vấn và các nguồn lực giá trị. 

Trong khuôn khổ chương trình UOB Finlab 2025, UOB Việt Nam phối hợp với Innovative Hub – đại lý ủy quyền của Alibaba.com Việt Nam đưa ra chương trình ưu đãi dành riêng cho các doanh nghiệp xuất khẩu với giải pháp tích hợp về tài chính và thương mại điện tử, mục tiêu giúp các doanh nghiệp đẩy mạnh tăng trưởng thông qua hoạt động thương mại xuyên biên giới đặc biệt là với hình thức thương mại điện tử.

Gói ưu đãi độc quyền dành cho doanh nghiệp tham gia mở gian hàng trên Alibaba.com do Công ty Innovative Hub – đại lý ủy quyền của Alibaba.com tại Việt Nam, trị giá lên tới 3.500 USD. Gói giải pháp tài chính toàn diện cho doanh nghiệp xuất khẩu từ UOB, với các ưu đãi từ phí giao dịch, tối ưu hóa lãi suất trên tiền gửi không kỳ hạn (CASA) đến các lựa chọn tài trợ vốn ngắn hạn, dài hạn và thương mại với mức lãi suất cạnh tranh và nhiều dịch vụ tư vấn chuyên biệt khác.

UOB Finlab đã tổ chức sự kiện “Cổng kết nối số đến thị trường toàn cầu” tại TP.HCM trong ngày 19/9.

Sự kiện đánh dấu năm thứ ba liên tiếp chương trình UOB Finlab tổ chức tại Việt Nam sau khi chính thức ra mắt vào năm 2023. Ông Shannon Lung, Giám đốc UOB Finlab cho biết: “UOB FinLab đánh dấu cột mốc 10 năm thành lập trong năm nay, kỷ niệm hành trình phát triển, đổi mới và tạo ra những ảnh hưởng tích cực.

Với vai trò là đơn vị thúc đẩy cộng đồng chiến lược của UOB, UOB FinLab cam kết hỗ trợ sự phát triển của các doanh nghiệp tại ASEAN thông qua AI, số hóa và phát triển bền vững. Với mạng lưới hoạt động tại Singapore, Malaysia, Thái Lan, Indonesia và Việt Nam, UOB FinLab đã hỗ trợ hơn 33.000 doanh nghiệp, giúp họ chuyển đổi và phát triển trong nền kinh tế số”.

Chương trình năm nay tập trung vào chủ đề nắm bắt cơ hội mở rộng kinh doanh xuyên biên giới từ các nền tảng thương mại điện tử trong bối cảnh thương mại toàn cầu đang đối diện với những thách thức mới từ xung đột địa chính trị ngày càng gia tăng và các bất ổn từ các chính sách thương mại của chính quyền Trump.

Theo kết quả Nghiên cứu Triển vọng doanh nghiệp năm 2025 của UOB, dù môi trường kinh doanh còn nhiều biến động đặc biệt là do các thách thức về thuế quan từ chính quyền Donald Trump, 60% doanh nghiệp Việt Nam vẫn lạc quan về triển vọng trong năm tới, trong đó 46% cho biết sẽ đẩy nhanh kế hoạch mở rộng ra thị trường nước ngoài.

Gần 70% doanh nghiệp kỳ vọng thương mại nội khối ASEAN sẽ tăng tốc, cho thấy vai trò ngày càng quan trọng của khu vực này trong bối cảnh biến động toàn cầu. Đặc biệt, 94% các doanh nghiệp quan tâm đến các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới và xem đây là một công vụ để họ mở rộng ra thị trường nước ngoài.

Giám đốc Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB (Singapore) ông Suan Teck Kin cũng cho rằng, bất chấp những biến động liên quan đến chính sách thuế quan toàn cầu, các nền tảng kinh tế của ASEAN vẫn duy trì sự ổn định và sức bật mạnh mẽ.

Kim ngạch xuất nhập khẩu của khu vực tiếp tục ghi nhận hiệu suất tích cực, đặc biệt sau khi Hoa Kỳ tạm hoãn áp dụng các mức thuế đối ứng. Tính đến tháng 7/2025, tỷ trọng hàng hóa nhập khẩu từ ASEAN vào thị trường Mỹ đã tăng từ 10,8% trong năm 2024 lên 12,2%, đưa ASEAN trở thành đối tác thương mại lớn thứ ba của Mỹ, sau Liên minh châu Âu (EU) và Mexico. 

Trong bối cảnh các doanh nghiệp toàn cầu tiếp tục đa dạng hóa chuỗi cung ứng, ASEAN nổi lên như điểm đến hàng đầu cho dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Theo Báo cáo Đầu tư Thế giới mới nhất của UNCTAD ngày 19/6, dòng vốn FDI vào ASEAN trong năm 2024 đạt 225 tỷ USD, tăng gần 10% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng vượt trội so với mức tăng toàn cầu là 3,7%. 

Việt Nam có cơ hội gia tăng thương mại toàn cầu

Ông Suan Teck Kin, Giám đốc Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB (Singapore) cho rằng, Việt Nam đặc biệt dễ tổn thương trước các biện pháp hạn chế thương mại do tính chất mở của nền kinh tế: xuất khẩu chiếm tới 90% GDP của Việt Nam, cao thứ hai trong ASEAN, chỉ sau Singapore (174%), đồng thời có mức độ phụ thuộc lớn vào thị trường Mỹ. Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm tới hơn 30% trong tổng kim ngạch 406 tỷ USD năm 2024.

Các mặt hàng chính xuất sang Mỹ gồm: sản phẩm điện tử, Điện thoại và linh kiện, đồ nội thất, giày dép, hàng may mặc. Các mặt hàng này chiếm gần 80% tổng giá trị xuất khẩu sang Mỹ của Việt Nam trong năm 2024. Tính chung 6 tháng đầu năm, tăng trưởng GDP Việt Nam đạt 7,52% so với cùng kỳ – mức cao nhất trong nửa đầu năm kể từ 2011.

Ông Suan Teck Kin, Giám đốc Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB (Singapore).

Đà tăng mạnh trong nửa đầu năm chủ yếu được thúc đẩy bởi mức tăng 14% so với cùng kỳ của kim ngạch xuất khẩu, khi tâm lý thị trường phục hồi sau khi Tổng thống Donald Trump hạ mức thuế “đối ứng” xuống mức cơ bản tạm thời 10% đối với các đối tác thương mại trong vòng 90 ngày.

Sự bất ổn về thuế quan đã giảm bớt trong nửa cuối năm 2025 sau khi Mỹ hoàn tất việc thiết lập mức thuế riêng cho từng quốc gia trước thời hạn 1/8. Mức thuế áp dụng cho Việt Nam được ấn định ở mức 20%. Dù thấp hơn mức ban đầu là 46%, các mối lo ngại vẫn tồn tại. Mức thuế 40% đối với hàng hóa chuyển tải vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể, và các mức thuế theo ngành – đặc biệt là đối với chất bán dẫn và đồ nội thất – vẫn đang chờ công bố. 

Đây là những ngành có vai trò trọng yếu: nhóm hàng điện tử (HS 85) chiếm 31% tổng kim ngạch nhập khẩu của Mỹ từ Việt Nam trong năm 2024, tiếp theo là máy móc thiết bị (HS 84; 21%) và đồ nội thất (HS 94; 10%). Việc áp thuế lên các nhóm hàng này có thể ảnh hưởng đến hơn 40% tổng xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Mỹ.

Theo ông Suan Teck Kin, Việt Nam có cơ hội gia tăng đa dạng hóa thương mại toàn cầu nhằm giảm thiểu rủi ro từ sự phụ thuộc quá mức vào một thị trường cụ thể. Dù chính sách mới của ông Donald Trump có thể tạo ra những rủi ro nhất định đối với hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam, nhưng đây cũng chính là thời điểm để Việt Nam chủ động mở rộng và tìm kiếm thêm cơ hội ở các thị trường khác. 

Hiện nay, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, nhưng nếu xuất khẩu sang thị trường này gặp khó khăn, ông cho rằng Việt Nam hoàn toàn có thể gia tăng xuất khẩu sang các khu vực khác. Đồng thời, Việt Nam cũng cần đa dạng hóa nguồn nhập khẩu để tránh tình trạng phụ thuộc quá nhiều vào một thị trường cụ thể. Việt Nam cũng cần mở rộng danh mục các mặt hàng xuất khẩu, chẳng hạn da giày, thuỷ sản, các sản phẩm nông nghiệp…, thay vì đang phụ thuộc quá nhiều vào nhóm máy tính và linh kiện điện tử, để giảm rủi ro.

Tuy nhiên, doanh nghiệp Việt Nam cũng cần chuẩn bị để có thể ứng phó và thích ứng với các biến động pháp lý và khai thác hiệu quả đòn bẩy tài chính trong hoạt động xuất nhập khẩu. Theo ông Suan Teck Kin, ba yếu tố hàng đầu mà các doanh nghiệp B2B tại Việt Nam cần đặc biệt lưu ý khi mở rộng sang thị trường nước ngoài gồm: tiến triển về chính sách thuế/quy định thương mại, cơ hội và thách thức tại các thị trường ngoài Việt Nam và biến động tỷ giá. 

Với các nhà xuất khẩu, quản lý rủi ro tỷ giá là một phần trong hoạt động kinh doanh. Điều này càng quan trọng hơn khi mở rộng sang các thị trường mới nổi – nơi thường thiếu hụt nguồn cung USD. Khi các thị trường này đối mặt với áp lực mất giá so với USD, việc bán hàng vào đó có thể tiềm ẩn rủi ro thu hồi công nợ. Do đó, quản lý rủi ro tỷ giá tại các thị trường mới nổi là điều thiết yếu, thậm chí còn quan trọng hơn so với các thị trường phát triển như Mỹ, châu Âu hay Nhật Bản.