‘Có khát vọng làm giàu mới đủ động lực làm AI, bán dẫn’

Tại sự kiện do Ủy ban phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam tổ chức chiều 13/6, GS Trần Xuân Tú, Viện trưởng Công nghệ thông tin – Đại học Quốc gia Hà Nội, đánh giá “động lực làm giàu” là yếu tố quan trọng để thế hệ trẻ lựa chọn ngành công nghệ khó, hàm lượng chất xám cao.

“Thời của tôi, chúng tôi học để vượt khó, thoát nghèo. Thế hệ trẻ bây giờ thì sao? Tôi nghĩ khơi dậy khát vọng làm giàu là một cách để tạo ra động lực cho người trẻ”, GS Tú nêu quan điểm.

Theo ông, nếu bằng lòng với hiện tại, người trẻ khó có động lực đi sâu vào những ngành như bán dẫn và Trí tuệ nhân tạo. Ông cũng cho rằng doanh nghiệp và nhà khoa học cần có sự kết nối để cùng hướng đến những mục tiêu lớn lao, thay vì chỉ tập trung vào bài báo khoa học hay kiếm tìm lợi nhuận.

Đồng quan điểm, Chủ tịch Hội đồng sáng lập Vinasa Trương Gia Bình cho rằng, làm bán dẫn đòi hỏi con người phải có khát vọng đổi đời, vì đây là ngành thay đổi nhanh, công nghệ cập nhật liên tục. Theo định luật Moore, số lượng bóng bán dẫn trên một inch vuông tăng gấp đôi sau mỗi 18 tháng. Trong khi đó, dữ liệu cho AI cũng tăng gấp đôi sau mỗi năm. Điều này đòi hỏi người làm AI và bán dẫn phải học hỏi và làm việc không ngừng trong suốt sự nghiệp.

Ông Bình nhận định, tương lai của thế giới phụ thuộc vào hai mảng là AI và bán dẫn. Trong đó, bán dẫn trở nên thiết yếu như thực phẩm, còn AI được ví như dầu mỏ trong thời đại số.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam có cơ hội nhờ sở hữu hơn một triệu lao động trong lĩnh vực công nghệ thông tin, và là một trong số ít quốc gia có doanh thu xuất khẩu phần mềm đạt tỷ USD. Đây là lý do nhiều tập đoàn công nghệ quốc tế như Nvidia, Qualcomm thành lập trung tâm nghiên cứu tại Việt Nam.

Để tìm hướng đi cho Việt Nam, bà Nguyễn Bích Yến từ Soitec – tập đoàn chuyên phát triển vật liệu bán dẫn – cùng khoảng 20 chuyên gia người Việt đã phối hợp làm việc 6 tháng qua nhằm xác định hướng phát triển phù hợp cho ngành bán dẫn. Chia sẻ tại sự kiện, bà cho biết ngành chip Việt có thể hướng tới lĩnh vực AI IoT bởi công nghệ này rất cần trong nông nghiệp, thủy sản.

Bà kỳ vọng sớm thành lập một cơ quan nghiên cứu phát triển công nghệ đóng gói chip tiên tiến, bao gồm cả thiết kế giải pháp, với sự tham gia của nhiều chuyên gia người Việt trong và ngoài nước.

Đóng góp thêm góc nhìn, ông Phil Hoàng, nhà sáng lập tổ chức Tresemi, đề xuất xây dựng liên minh bán dẫn Việt Nam với sự tham gia của viện nghiên cứu, doanh nghiệp, cá nhân và cơ quan quản lý nhà nước. Mục tiêu của liên minh là tạo ra sản phẩm thực tế, phát triển công nghệ, và xây dựng môi trường hỗ trợ khởi nghiệp thiết kế vi mạch tại Việt Nam.

“Nếu tổ chức như vậy đã hình thành, chúng ta cùng chung tay hỗ trợ. Nếu chưa, có lẽ đây là thời điểm tốt nhất để khởi xướng và cùng nhau xây dựng”, ông đề xuất.

Theo chuyên gia, Việt Nam đang đứng trước cơ hội phát triển ngành công nghiệp bán dẫn. Tuy nhiên, để tận dụng được thời cơ cần chiến lược bài bản, chính sách hỗ trợ thực chất và sự tham gia đồng bộ của Nhà nước, doanh nghiệp, viện nghiên cứu và cộng đồng khởi nghiệp. Nếu không bắt đầu bây giờ, cơ hội có thể trôi qua và chuyển sang các quốc gia khác.

Thị trường bán dẫn toàn cầu tăng trưởng với tốc độ trung bình 6-8% (CAGR). Hiệp hội Công nghiệp bán dẫn Mỹ (SIA) dự báo gần 1.000 tỷ USD sẽ được đầu tư cho lĩnh vực bán dẫn đến năm 2030. Nhu cầu lao động bán dẫn luôn ở mức cao. Tuy nhiên, số liệu của McKinsey & Company chỉ ra ngành công nghiệp này đang đối mặt sự bất hợp lý về độ tuổi khi một lượng lớn người lao động sắp nghỉ hưu, nhưng lại thiếu nguồn nhân lực trẻ thay thế.

Trọng Đạt