Đại gia công nghệ tiết lộ ‘điều ngu ngốc’ các DN mắc phải

Doanh nghiệp vẫn rất cần người trẻ

“Tôi không tin rằng con người sẽ trở nên lỗi thời. Khái niệm đó thật vô lý”, Jeetu Patel, Giám đốc sản phẩm tại Cisco – công ty hạ tầng AI, chia sẻ với CNN.

Dù Patel thừa nhận sẽ có “những cơn đau tăng trưởng khi con người bị tác động và gián đoạn”,ông mạnh mẽ phản bác nhận định của CEO Anthropic, Dario Amodei, rằng AI sẽ đẩy tỷ lệ thất nghiệp lên tới 20% và loại bỏ một nửa số công việc văn phòng.

Ông là một trong nhiều lãnh đạo công nghệ phản đối luận điểm của Amodei; những người khác cho rằng AI có khả năng thay đổi công việc bằng cách buộc người lao động học thêm kỹ năng mới, thay vì xóa sổ hoàn toàn.

Tuy vậy, phát biểu này xuất hiện trong bối cảnh tuyển dụng sinh viên mới tốt nghiệp đang giảm mạnh, và các tập đoàn công nghệ ngày càng áp dụng AI vào nơi làm việc, làm dấy lên lo ngại về tương lai của việc làm.

“Dario là bạn tôi. Chúng tôi là nhà đầu tư vào Anthropic. Tôi rất tôn trọng những gì anh ấy đã làm. Nhưng trong lĩnh vực này, tôi có quan điểm hơi khác ở một vài khía cạnh”, Patel chia sẻ hôm thứ Tư tại hội nghị AI4 ở Las Vegas. “Tôi bác bỏ hoàn toàn ý tưởng rằng con người sẽ lỗi thời trong vòng 5 năm tới, rằng chúng ta sẽ không còn việc gì để làm ngoài ngồi chơi trên bãi biển… Nghe thật vô nghĩa”.

Đặc biệt, Patel nói ông “rất lo ngại” với quan điểm cho rằng AI có thể xóa sổ công việc cấp đầu vào, bởi doanh nghiệp cần người trẻ – những người thường nắm bắt tốt hơn các công nghệ mới.

“Nếu bạn nói rằng: ‘Tôi sẽ xóa bỏ toàn bộ công việc cấp đầu vào’ thì đó là điều ngu ngốc nhất mà một công ty có thể làm về lâu dài, vì như vậy bạn đã loại bỏ đi dòng chảy của những góc nhìn mới mẻ”, Patel nhấn mạnh.

Patel lập luận rằng với một số công việc, kinh nghiệm quá nhiều có thể trở thành gánh nặng. Ví dụ, con người thường có định kiến về những thứ từng thất bại 5 năm trước, dù giờ đây chúng có thể đã khả thi.

Vì vậy, ông cho biết bản thân dành “rất nhiều thời gian” cho nhân viên trẻ và thực tập sinh.

“Tôi học được rất nhiều từ những người mới tốt nghiệp đại học, vì họ có cách nhìn tươi mới và độc đáo. Khi kết hợp góc nhìn đó với kinh nghiệm của tôi, chúng ta tạo ra phép màu”, Patel nói. “Sẽ là một chiến lược cực kỳ tệ nếu thiếu đi lớp nhân sự đầu sự nghiệp và cấp đầu vào trong tổ chức”.

Nhiều công việc có nguy cơ cao bị AI thay thế

Tuy nhiên, một số nhà kinh tế cho rằng đã có dấu hiệu sớm cho thấy AI đang làm suy giảm việc làm cấp đầu vào.

Dù thị trường lao động nhìn chung vẫn ổn định, nhưng sinh viên tốt nghiệp năm 2025 đang đối mặt với thị trường việc làm tồi tệ nhất trong nhiều năm.

Lần đầu tiên kể từ năm 1980, tỷ lệ thất nghiệp của những người trẻ từ 22–27 tuổi có bằng cử nhân cao hơn tỷ lệ thất nghiệp trung bình toàn quốc, theo Oxford Economics.

Tuyển dụng cấp đầu vào đã giảm 23% từ tháng 3/2020 đến tháng 5/2025, so với mức giảm 18% của toàn thị trường tuyển dụng, theo dữ liệu từ LinkedIn.

Điều này đến từ nhiều nguyên nhân, không chỉ do AI. Nhưng AI dường như có vai trò nhất định, theo một số nhà kinh tế.

Oxford Economics lưu ý rằng việc làm trong hai ngành dễ bị AI tác động – khoa học máy tính và toán học – đã giảm 8% với nhóm lao động mới tốt nghiệp kể từ năm 2022. Ngược lại, tỷ lệ việc làm của lao động lớn tuổi hơn trong các ngành này hầu như không thay đổi.

“AI chắc chắn đang thay thế một số công việc cấp thấp”, Matthew Martin, nhà kinh tế trưởng Mỹ tại Oxford Economics, nói với CNN hồi tháng 6.

Các nhà kinh tế và chuyên gia AI cho rằng những công việc có nguy cơ cao nhất là công việc lặp đi lặp lại, dễ tự động hóa, như nhập liệu.

“Những công việc hành chính tẻ nhạt sẽ biến mất. Chúng sẽ được tự động hóa. Và nếu bạn không tự động hóa, bạn sẽ bị loại khỏi cuộc chơi”, Alan Ranger, Phó Chủ tịch marketing tại Cognigy, cho biết bên lề hội nghị AI4.

Cognigy chính là công ty bán các AI hội thoại để hỗ trợ khách hàng cho ngân hàng, hãng hàng không và nhiều doanh nghiệp khác.

Ranger lấy ví dụ: AI của Cognigy đã giúp hãng hàng không Lufthansa xử lý khủng hoảng khi buộc phải hủy toàn bộ chuyến bay do đình công ở Đức đầu năm nay. Công nghệ này đã cho phép Lufthansa đặt lại hàng nghìn chuyến bay mỗi phút, ông nói.

Tuy nhiên, Ranger cho rằng các công ty sẽ không sa thải hàng loạt nhân viên hỗ trợ khách hàng, vì con người vẫn cần quản lý AI, thiết kế phần mềm và xử lý các tình huống phức tạp.

Ông cũng thừa nhận rằng lực lượng hỗ trợ khách hàng sẽ ít dần đi trong tương lai do nhân viên nghỉ việc, về hưu và các công ty tuyển cho những vai trò khác.

“Các công việc quản lý tài khoản và bán hàng sẽ không sớm bị thay thế”, Ranger nói. “AI không thể mời bạn đi ăn bít-tết.”

Patel, lãnh đạo Cisco, cho rằng trách nhiệm thuộc về ngành công nghệ và toàn xã hội trong việc đảm bảo quá trình chuyển đổi sang AI siêu thông minh diễn ra suôn sẻ.

“Trong ngành công nghệ, chúng ta sống trong một bong bóng. Chúng ta cứ nghĩ rằng ‘gián đoạn là chuyện tất yếu’. Nhưng một công nhân nhà máy thép bị thay thế thì không thể bỗng dưng trở thành kỹ sư gợi ý AI”, ông nói.

Patel nhấn mạnh cần rất nhiều chương trình đào tạo lại và nâng cao kỹ năng, phối hợp cùng chính phủ và các cơ sở giáo dục.

“Cộng đồng công nghệ phải có trách nhiệm với việc này”, ông nói. “Vì nếu không, xã hội sẽ phải chịu nhiều tổn thương, và chúng ta cần đảm bảo tránh điều đó”.