Deepfake, giả giọng nói lan rộng tại Việt Nam

Sau sự kiện Google I/O 2025 diễn ra vào ngày 20/5/2025 vừa qua, Google đã cho ra mắt công cụ tạo video AI VEO 3 trở nên phổ biến trong cộng đồng công nghệ Việt nhờ khả năng dựng video có cảnh quay, khẩu hình và giọng nói sát với thực tế. Dù Việt Nam chưa nằm trong nhóm thị trường chính thức nhưng nhiều người đã sử dụng VPN và tài khoản giả để truy cập và khai thác phần mềm này.

Kết quả là mạng xã hội tràn ngập video “rác”, nội dung sai lệch, gây hoang mang, hoặc video quảng cáo mạo danh người nổi tiếng, lãnh đạo… Nghiêm trọng hơn, một số người còn sử dụng công cụ để ghép mặt, giả giọng người quen, tạo video nhằm tấn công cá nhân hoặc lan truyền thông tin sai lệch.

Hình ảnh từ công nghệ AI VEO 3, nguồn Internet

Lợi dụng khả năng tổng hợp giọng nói và hình ảnh của AI, nhiều đối tượng tội phạm đã thực hiện các cuộc gọi video deepfake, giả làm người thân hoặc cán bộ nhà nước, yêu cầu chuyển tiền khẩn cấp. Chỉ cần vài đoạn ghi âm hoặc hình ảnh từ mạng xã hội, chúng có thể tạo ra “bản sao” gần như hoàn hảo.

Nạn nhân thường là người cao tuổi, cán bộ hưu trí hoặc công chức bận rộn, không kịp xác minh đã bị lừa chuyển hàng trăm triệu đồng chỉ trong vài phút.

Hình ảnh được làm từ công nghệ AI VEO 3, nguồn Internet

Các chuyên gia công nghệ cảnh báo, điều nguy hiểm nhất không chỉ là thiệt hại tài chính, mà là sự xói mòn lòng tin trên không gian mạng. Khi người dùng không còn tin vào hình ảnh, giọng nói hay thông tin họ nhìn thấy mỗi ngày, xã hội sẽ đối mặt với khủng hoảng niềm tin diện rộng.

Trước sự phát triển nhanh chóng của các công cụ trí tuệ nhân tạo như VEO 3, người dân cần chủ động trang bị kiến thức và kỹ năng để tự bảo vệ mình trước nguy cơ lừa đảo công nghệ cao bằng một số biện pháp phòng ngừa như sau:

Thứ nhất, tuyệt đối không chuyển tiền chỉ dựa vào một cuộc gọi video, dù người gọi có hình ảnh và giọng nói giống người thân. Trong mọi trường hợp, cần xác minh thông tin bằng nhiều kênh khác nhau như gọi lại qua số Điện thoại chính thức, gặp trực tiếp hoặc hỏi ý kiến người thứ ba đáng tin cậy.

Thứ hai, nên hạn chế chia sẻ các thông tin cá nhân trên mạng xã hội, đặc biệt là hình ảnh rõ mặt, video, giọng nói hoặc các dữ liệu nhạy cảm khác. Đây là nguồn tư liệu để kẻ gian tạo hình ảnh, giọng nói giả phục vụ mục đích lừa đảo.

Thứ ba, người dân cần cảnh giác cao độ trước các yêu cầu liên quan đến chuyển tiền “khẩn cấp”, “bí mật”, hoặc mang tính chất cảm xúc cao. Những tình huống này thường được tạo dựng để đánh vào tâm lý bất ngờ và lo lắng của người tiếp nhận.

Cuối cùng, thường xuyên nhắc nhở, cảnh báo người thân gia đình, đặc biệt đối với người cao tuổi, cán bộ hưu trí hoặc người không thường xuyên tiếp xúc với công nghệ; phổ biến kỹ năng nhận diện video giả, tin giả là biện pháp thiết thực giúp người dân tự bảo vệ mình và người thân trong môi trường số ngày càng phức tạp.

Phòng An ninh kinh tế