Dọn rác AI

“Rác” do AI tạo ra

Ngay sau khi Veo3 du nhập vào Việt Nam, ngay lập tức, trên một số nền tảng mạng xã hội như Tiktok, Facebook… đã xuất hiện những đoạn clip thu hút vô số lượng tương tác. Tuy nhiên, điều đáng buồn là ngoài các clip quảng cáo sản phẩm thông thường, hầu như các clip này đều có những nội dung rất nhảm nhí, thậm chí khá dung tục như người lớn tuổi nói bậy, nói nhảm; những cô gái cũng dùng câu từ khá nhạy cảm, chỉ với mục đích tạo được độ hot, kéo bình luận của cộng đồng mạng… Điều này không chỉ làm bẩn không gian mạng, mà còn gây ảnh hưởng xấu cho những người dùng mạng, nhất là với giới trẻ.

Lợi dụng công nghệ lừa dối công chúng

Không cần máy quay, không cần diễn viên, không cần bối cảnh thực, chỉ cần một vài dòng mô tả, Veo3 có thể tạo ra một đoạn video như thật. Nhưng khi công nghệ phát triển nhanh hơn sự kiểm soát, nhiều nội dung xấu độc đã xuất hiện. Bên cạnh đó, hàng loạt video giả như thật đã làm không ít người dùng mạng xã hội hoang mang, nửa tin nửa ngờ.

Chị Trần Thu Oanh cho biết: “Dạo gần đây, khi lướt các trang mạng xã hội như Facebook, Zalo, Tiktok,… tôi thấy có rất nhiều video hay và chân thật. Nhưng sau đó tôi mới biết đây là những video do Veo3 thực hiện. Tôi không thể phân biệt được là do AI tạo ra”.

Trong khi công nghệ phát triển từng giờ, để có thể tận dụng hết sự tối ưu của lợi ích mà nó mang lại, điều quan trọng là cần phải có hành lang pháp lý đủ mạnh và trang bị kỹ năng cho người dùng.

Chủ tịch Hiệp hội Internet Việt Nam Vũ Hoàng Liên cho rằng: “Chắc chắn môi trường pháp lý cần quan tâm đến quyền và trách nhiệm của người thực hiện và người sở hữu trong cả quá trình sản xuất và phát hành. Về bản quyền nội dung số, đó là bản quyền về tài sản số nói chung. Những người sản xuất và phát hành nó vừa có quyền và vừa có trách nhiệm. Khi sản xuất nội dung này, rất có thể họ sẽ vi phạm bản quyền của những người đã có nội dung và thông tin từ trước. Sự vi phạm cũng có thể được coi là vi phạm quyền riêng tư, khi lấy hình ảnh của người khác mà không được phép. Chúng ta cũng cần có những nguyên tắc để xác định nguyên nhân và đối tượng gây hại”.

Sáng tạo không có nghĩa là dễ dãi. Công cụ mạnh mẽ như Veo3 cần đi kèm với nhận thức từ người làm nội dung đến người tiếp nhận. Veo3 không xấu – điều quan trọng là người dùng lựa chọn sử dụng như thế nào, để Veo3 mang lại lợi ích tuyệt vời, chứ không phải là công cụ thao túng sự thật.

Người trẻ và cách tiếp cận công nghệ AI

Sinh viên Phạm Đức Trung học ngành quản lý thông tin. Năm học vừa qua, khi mới là sinh viên năm thứ nhất, em đã có đề tài nghiên cứu khoa học: “Nâng cao năng lực sử dụng prompt đối với sinh viên trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn”. Trung cho biết AI đã hỗ trợ từ đầu đến cuối quá trình em làm nghiên cứu khoa học này, từ việc gợi ý đề tài đến hướng dẫn thực hiện. Công trình này của Trung đã giành giải khuyến khích cấp Khoa Sinh viên Nghiên cứu khoa học.

“Mình định hướng và AI sẽ theo dàn ý của mình, triển khai giúp mình cụ thể. Tất nhiên mình không thể dựa hoàn toàn vào AI được. Có thể các thầy cô cũng biết em sử dụng AI trong bài nghiên cứu của mình”, Trung cho biết.

Tại trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, 100% sinh viên đang sử dụng AI trong quá trình học tập, nghiên cứu và trong cuộc sống. Khoảng 1000 sinh viên đã được học khóa học chuyên sâu hơn hai ngày về ứng dụng AI.

Phó giáo sư, Tiến sĩ Đỗ Văn Hùng, Trưởng khoa Thông tin – Thư viện, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG Hà Nội cho hay: “AI là công cụ là xu thế không thể né tránh giúp đẩy nhanh hơn và tiếp cận theo hướng tích cực. Tuy nhiên, cần coi AI là công cụ và không nên quá lạm dụng, lệ thuộc vào AI”.

AI đang mang đến nhiều cơ hội cho thế hệ trẻ, nhưng cũng đòi hỏi sự tỉnh táo và trách nhiệm trong cách tiếp cận. Đồng hành cùng người trẻ, các nhà trường đang đổi mới chương trình, giúp sinh viên không chỉ làm chủ công nghệ mà còn làm chủ chính mình.

“Chúng tôi cũng đã phải làm việc và đào tạo giảng viên, để làm sao hướng dẫn giảng viên để cùng đồng hành với sinh viên trong quá trình sử dụng AI. Nếu giảng viên không có năng lực sử dụng AI, đánh giá thì rất dễ bị sinh viên qua mặt”, Phó giáo sư, Tiến sĩ Đỗ Văn Hùng cho biết thêm.