Giáo dục STEM với AI và Robotics

Tiếp cận sớm với AI, Robotics để phát triển tư duy, kỹ năng

Chỉ học khoảng 1 tuần, nhóm học sinh Trường Tiểu học Vạn Phúc, phường Hà Đông, Hà Nội, đã biết lập trình và điều khiển robot VEX AIM trình diễn đá bóng. Không những thế, các em còn tự tin giới thiệu các tính năng cũng như hướng dẫn cách lập trình và điều khiển robot cho bạn bè và thầy cô.

VEX AIM là robot giáo dục mới nhất của Mỹ tích hợp Trí tuệ nhân tạo (AI), giúp học sinh phát triển kỹ năng lập trình nâng cao, kỹ thuật hệ thống, tư duy phân tích dữ liệu và chuẩn bị cho các cuộc thi STEM cũng như nghề nghiệp tương lai.

Hiệu trưởng Trường Tiểu học Vạn Phúc Nguyễn Thanh Vân cho biết, trước đây nhà trường dạy STEM lồng ghép vào các tiết học. Sau khi được tiếp cận Robotics, nhờ việc có giáo viên là kỹ sư công nghệ thông tin, phòng Tin học đạt chuẩn, 2 học sinh dùng 1 máy tính, nên nhà trường bắt nhịp được ngay.

“Chúng tôi trao quyền cho giáo viên được phép sáng tạo, ngoài dạy theo chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo, lồng ghép dạy Robotics. Toàn bộ học sinh của nhà trường đã được dạy robot ảo, bởi ngày nay, ngoài học tiếng mẹ đẻ và tiếng Anh, học sinh còn phải học ngôn ngữ lập trình”, cô Vân thông tin.

Để tạo sự đồng thuận và ủng hộ của phụ huynh, nhà trường chủ động trao đổi về mục tiêu, lợi ích của việc học AI, Robotics, mời những người quan tâm trải nghiệm tiết học robot ảo, tham dự Ngày hội Công nghệ thông tin của trường, xem các con trình diễn robot, để thấy được những thành quả mà con em mình làm được…

“Trong bối cảnh AI, Robotics len lỏi vào mọi mặt đời sống, việc cho học sinh, sinh viên tiếp cận sớm với những công nghệ này vô cùng cần thiết để các em có những năng lực mới thích ứng với kỷ nguyên mới”, TS. Trần Quốc Long, Viện trưởng Viện Trí tuệ nhân tạo, Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội, chia sẻ tại hội thảo “Mang STEM – AI – Robotics vào lớp học” ngày 21/9.

Khẳng định không thể không dùng AI, vì “đối thủ dùng mà mình không dùng là thua chắc”, song TS. Trần Quốc Long cũng nhấn mạnh, AI và Robotics không thể thay thế con người, vấn đề là phải trang bị kiến thức và kỹ năng cho học sinh, sinh viên để chung sống với AI.

Thay đổi cơ bản, toàn diện việc dạy học

Theo NGƯT. TS. Giảng viên cao cấp Tôn Quang Cường, Chủ nhiệm Khoa Công nghệ giáo dục, Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội, những thay đổi công nghệ hàng ngày hàng giờ đang tạo ra áp lực rất lớn cho giáo dục, phải chuẩn bị cho thế hệ trẻ sẵn sàng và chủ động thích ứng, tiến đến kiến tạo những cái rất mới cho cuộc sống.

“Nếu không có lộ trình đúng và trúng, chắc chắn chúng ta sẽ bị lạc nhịp với thế giới. Cần nhìn thẳng vào thực tế để cung cấp những dịch vụ giáo dục tốt nhất, để thế hệ Alpha (những người sinh ra từ khoảng năm 2010 – 2025) không những tìm kiếm việc làm mà còn phải tự tạo việc làm, thậm chí kiến tạo việc làm”, NGƯT. TS. Tôn Quang Cường nhấn mạnh.

AI, robot song hành tồn tại với con người là điều tất yếu, không thể chối cãi. Thực tế này đang phả hơi nóng, rất nóng, đối với việc dạy học. NGƯT. TS. Tôn Quang Cường dẫn chứng, trước đây trong lớp học chỉ có một người dạy và một số học trò nhất định, còn bây giờ sẽ có n người dạy và n người học. Chưa kể, người dạy kèm một trợ lý ảo, người học cũng kèm một trợ lý ảo riêng. Mọi câu chuyện trong lớp học sẽ phải thay đổi cơ bản, toàn diện.

Trước đây, người dạy mong muốn người học có câu trả lời đúng, nhưng có lẽ bây giờ quan trọng là người học biết cách đặt được bao nhiêu câu hỏi. Không gian lớp học cũng không còn bó hẹp trong 4 bức tường. STEM/STEAM sẽ không tiếp cận theo chữ cái đại diện cho lĩnh vực cụ thể mà theo hướng tổng hợp lại thành năng lực mới, bao hàm cả tư duy phản biện, khả năng sáng tạo, giải quyết vấn đề phức tạp…

Trong bối cảnh đó, NGƯT. TS. Tôn Quang Cường cho rằng, cần hợp nhất công nghệ giáo dục, với 3 trụ cột là STEM, AI, Robotics để tạo ra môi trường học tập thông minh. Ở đó, cá nhân hóa học tập; dạy học đa phương thức, đa công cụ, đa nền tảng; học mọi lúc mọi nơi, linh hoạt, thích ứng và di động; kết nối liền mạch; trải nghiệm đắm chìm trong những không gian phù hợp. “Với sự trợ giúp của công nghệ, đặc biệt là AI, Robotics, trả lại quyền cho người học. Người học sẽ tự quyết định học cái gì, học như thế nào, bằng cách nào và tự điều chỉnh để đạt được mục tiêu đề ra”.

“

Chúng tôi rất vui khi thấy ở Việt Nam những người trong ngành giáo dục và cả những người có liên quan trong Chính phủ rất quan tâm tới việc đưa AI và Robotics vào giáo dục để giúp học sinh trở thành những người có tư duy phản biện
và khả năng giải quyết các vấn đề phức tạp. Chúng ta không cần biết mọi thứ, mà cần hiểu cách áp dụng nó, sau đó đi sâu tìm kiếm thông tin. Với học sinh nhỏ tuổi, điều quan trọng là bảo đảm các em có nền tảng vững chắc. Đó là lý do với robot VEX AIM, chúng tôi muốn rèn cho các em khả năng tính toán, tư duy toán học và khả năng áp dụng những điều đó.

Ông Andy Lee, đại diện hệ sinh thái VEX Robotics