Khi não người được mô phỏng bằng vật liệu mềm

Trong một công trình nghiên cứu vừa công bố, các nhà khoa học tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) đã tạo ra một hệ thống xử lý thông tin hoàn toàn mới: chip sinh học làm từ vật liệu mềm, linh hoạt, có khả năng bắt chước hoạt động của nơron thần kinh tự nhiên. Đây là bước tiến vượt xa mô hình silicon truyền thống vốn thống trị ngành công nghệ suốt nhiều thập kỷ qua.

Thay vì sử dụng transistor trên đế bán dẫn, hệ thống mới – tạm gọi là “não mềm” – sử dụng các polymer dẫn điện và các phân tử linh hoạt có khả năng truyền tải tín hiệu tương tự như xung thần kinh. Vật liệu này vừa mềm mại như mô sinh học, vừa có thể lập trình để thực hiện các chức năng học hỏi, ghi nhớ và tự điều chỉnh.

Điểm độc đáo của công nghệ này không chỉ nằm ở cấu trúc vật liệu, mà còn ở cách nó xử lý dữ liệu: thay vì tuần tự từng lệnh như máy tính hiện tại, “não mềm” xử lý theo dạng song song và thích ứng – gần giống như bộ não con người. Điều này hứa hẹn mở ra một thế hệ AI mới: năng lượng thấp hơn, tốc độ học hỏi nhanh hơn, và đặc biệt có khả năng thích ứng với môi trường biến đổi – một thách thức mà AI truyền thống khó vượt qua.

Giới chuyên gia dự báo, nếu phát triển thành công, công nghệ AI sinh học có thể thay đổi căn bản cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Các ứng dụng tiềm năng trải dài từ y tế cá nhân hóa, robot chăm sóc, cho đến các hệ thống tự động hóa linh hoạt trong môi trường khắc nghiệt như vũ trụ hoặc đại dương sâu.

Dẫu vậy, các nhà nghiên cứu cũng thận trọng nhấn mạnh: công nghệ não mềm mới chỉ ở giai đoạn nguyên mẫu. Những câu hỏi về độ bền vật liệu, an toàn sinh học và khả năng sản xuất hàng loạt sẽ cần thời gian dài để giải quyết. Nhưng điều chắc chắn là: ranh giới giữa máy móc và sinh học đang dần mờ đi nhanh hơn bao giờ hết.

T/H