Kinh tế số tiếp tục tăng tốc, TMĐT dẫn dắt tăng trưởng, dự kiến đạt 39 tỷ USD năm 2025

TMĐT trở thành trụ cột của nền kinh tế số Việt Nam

Ngày 3/12/2025, Diễn đàn Chuyển đổi số ngành Công Thương năm 2025 với chủ đề “Chuyển đổi kép: Số hóa chuỗi cung ứng – Xanh hóa tăng trưởng” đã diễn ra trong bối cảnh kinh tế số Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng tốc mạnh mẽ. Tại sự kiện, các cơ quan quản lý và chuyên gia nhận định kinh tế số tiếp tục là động lực mới của nền kinh tế, trong đó thương mại điện tử đóng vai trò dẫn dắt.

Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho rằng kinh tế số Việt Nam đã cải thiện rõ rệt trong những năm gần đây, góp phần nâng cao năng suất, mở rộng thị trường và tăng khả năng chống chịu của nền kinh tế. Theo Thứ trưởng, quy mô kinh tế số Việt Nam dự kiến đạt 39 tỷ USD vào năm 2025, thuộc nhóm tăng trưởng nhanh nhất khu vực. Trong đó, thương mại điện tử được kỳ vọng vượt mốc 25 tỷ USD và tiếp tục là trụ cột chính.

Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh năm 2025 là thời điểm tăng tốc triển khai Nghị quyết số 57/NQ-TW về chuyển đổi số. Ngành Công Thương cần đổi mới mạnh mẽ hơn nữa để tận dụng cơ hội từ quá trình chuyển đổi kép gồm chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, qua đó xây dựng nền tảng phát triển bền vững trong dài hạn.

Báo cáo tại Diễn đàn, ông Hoàng Ninh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, cho biết chuyển đổi số tiếp tục được xác định là nhiệm vụ chiến lược của ngành. Đây không chỉ là động lực tăng trưởng mà còn là giải pháp cốt lõi nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và bảo đảm phát triển bền vững trong giai đoạn tới.

Theo ông Ninh, thương mại điện tử tiếp tục giữ vai trò là động lực trung tâm của kinh tế số Việt Nam. Năm 2024, quy mô thị trường thương mại điện tử B2C đạt khoảng 25 tỷ USD, tương đương 10 phần trăm tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng. Cùng với đó, khu vực công nghiệp cũng ghi nhận chuyển biến tích cực khi chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 8,4 phần trăm, mức cao nhất trong 5 năm. Khoảng 90 phần trăm doanh nghiệp chế biến, chế tạo đã triển khai một phần giải pháp số; 35 phần trăm doanh nghiệp ứng dụng robot và cảm biến; và từ 10 đến 12 phần trăm đạt mức nhà máy thông minh 3.0.

Ông Hoàng Ninh đánh giá trong lĩnh vực Trí tuệ nhân tạo, hơn 40 doanh nghiệp khởi nghiệp AI đã thu hút 123 triệu USD vốn tư nhân. Điều đáng chú ý là 81 phần trăm người dùng tại Việt Nam tương tác với AI hàng ngày và 96 phần trăm thể hiện sự tin tưởng vào các tác nhân AI. Đây là cơ sở quan trọng thúc đẩy kinh tế số tiếp tục bứt phá trong thời gian tới.

TMĐT giai đoạn 2025 – 2030: Xanh và an toàn cao hơn

Các chuyên gia tại Diễn đàn nhận định giai đoạn 2025 – 2030 sẽ chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử đi kèm yêu cầu nâng cao tiêu chuẩn vận hành, tối ưu chuỗi cung ứng và bảo đảm an toàn thông tin. Khi quy mô giao dịch trực tuyến ngày càng lớn, doanh nghiệp buộc phải đầu tư công nghệ, dữ liệu và các giải pháp quản trị rủi ro toàn diện hơn.

Một trong những thách thức lớn nhất được đề cập tại Diễn đàn là vấn đề an toàn thông tin. Bà Nguyễn Như Quỳnh, đồng sáng lập và Giám đốc vận hành Tổ chức Chống lừa đảo, nhận định sự mở rộng của chuyển đổi số kéo theo nguy cơ tấn công mạng gia tăng mạnh. Lừa đảo trực tuyến, giả mạo email để thay đổi điều khoản thanh toán, gian lận thương mại xuyên biên giới hay tấn công vào hệ thống sản xuất công nghiệp đang diễn biến ngày càng tinh vi.

Theo bà Quỳnh, sự phát triển nhanh của công nghệ AI khiến các hình thức tấn công phức tạp hơn, bao gồm kỹ thuật phishing tự động và deepfake thời gian thực như giả giọng hoặc giả hình ảnh lãnh đạo doanh nghiệp. Điều đáng lo ngại là các hình thức này thường nhắm trực tiếp vào con người. Bà nhấn mạnh doanh nghiệp cần xây dựng mô hình phòng thủ đa tầng, ứng dụng AI trong an ninh mạng, thực hiện đào tạo định kỳ và mô phỏng tình huống thực tế để nâng cao khả năng ứng phó. An toàn thông tin cần trở thành năng lực quản trị cốt lõi trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra sâu rộng.

Song song với an toàn, yêu cầu “xanh hóa” thương mại điện tử cũng được đặt ra. Khi khối lượng giao dịch tăng nhanh, áp lực lên hạ tầng logistics, vận chuyển và phân phối càng lớn, đòi hỏi tối ưu carbon, giảm phát thải và sử dụng công nghệ sạch hơn trong toàn bộ chuỗi cung ứng. Đây là điều kiện quan trọng để phát triển thương mại điện tử theo hướng mạnh, xanh và bền vững.

Nền tảng phát triển bền vững cho kinh tế số Việt Nam

Với sự cải thiện hạ tầng số, năng lực doanh nghiệp và việc đầu tư ngày càng mạnh vào công nghệ, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để duy trì đà tăng trưởng của kinh tế số trong giai đoạn 2025 – 2030. Sự kết hợp giữa đổi mới công nghệ, chuyển đổi xanh và bảo đảm an toàn thông tin sẽ tạo nên hệ sinh thái thương mại điện tử minh bạch, bền vững và an toàn hơn.

Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng tương tác sâu với nền tảng số, doanh nghiệp mở rộng kênh bán hàng trực tuyến và hoạt động logistics được tối ưu bằng công nghệ mới, thương mại điện tử tiếp tục giữ vai trò động lực trung tâm thúc đẩy kinh tế số Việt Nam phát triển trong những năm tới.