Microsoft tuyên bố thử nghiệm hệ thống AI y tế “mạnh hơn” bác sĩ trong chẩn đoán tình trạng sức khỏe phức tạp

The Guardian đưa tin, hệ thống này do bộ phận AI của Microsoft phát triển, dưới sự dẫn dắt của Mustafa Suleyman – nhà tiên phong công nghệ người Anh. Theo Microsoft, hệ thống AI được thiết kế để mô phỏng cách làm việc của một nhóm bác sĩ chuyên gia, có thể xử lý những trường hợp đòi hỏi mức độ phân tích và tư duy cao.

Khi kết hợp với mô hình AI tiên tiến o3 của OpenAI, phương pháp tiếp cận này đã giải quyết thành công hơn 80% các nghiên cứu tình huống phức tạp được lựa chọn từ Tạp chí Y học New England (NEJM). Trong khi đó, các bác sĩ đang hành nghề – không được hỗ trợ bởi tài liệu, đồng nghiệp hay chatbot – chỉ đạt tỷ lệ chính xác khoảng 20%.

Microsoft cho rằng hệ thống này không chỉ chính xác hơn mà còn tiết kiệm chi phí so với bác sĩ thật, nhờ khả năng đề xuất xét nghiệm hiệu quả hơn. Tuy nhiên, công ty khẳng định AI sẽ không thay thế bác sĩ mà chỉ đóng vai trò hỗ trợ, bởi bác sĩ còn thực hiện nhiều nhiệm vụ quan trọng khác như giải quyết tình huống mơ hồ, xây dựng niềm tin và kết nối với bệnh nhân.

“Vai trò lâm sàng của bác sĩ rộng hơn nhiều so với việc đưa ra chẩn đoán. Họ phải xây dựng mối quan hệ với bệnh nhân và gia đình theo cách mà AI không thể làm được”, Microsoft nêu rõ, đồng thời cho biết nghiên cứu này đang được gửi đi để đánh giá.

Dù vậy, việc Microsoft sử dụng khẩu hiệu “con đường đến siêu trí tuệ y khoa” đã gợi lên viễn cảnh AI sẽ thay đổi sâu rộng ngành y. Trong khi Trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI) được hiểu là hệ thống có khả năng tư duy ngang với con người, “siêu trí tuệ” lại ám chỉ những hệ thống vượt xa năng lực con người ở mọi khía cạnh.

Trao đổi với The Guardian, ông Suleyman dự đoán hệ thống AI này sẽ đạt độ chính xác gần như hoàn hảo trong vòng 5–10 năm tới. “Rõ ràng chúng ta đang tiến tới giai đoạn những hệ thống này sẽ gần như không còn lỗi. Đây sẽ là bước đột phá giúp giảm tải đáng kể cho các hệ thống y tế trên toàn thế giới”, ông nhận định.

Để phát triển hệ thống, Microsoft nghi ngờ rằng việc AI đạt điểm cao trong Kỳ thi cấp phép hành nghề y tại Mỹ có thể bị thổi phồng, vì kỳ thi này thiên về khả năng ghi nhớ hơn là hiểu sâu vấn đề. Do đó, họ tập trung xây dựng một hệ thống AI hoạt động giống bác sĩ lâm sàng, có khả năng đặt câu hỏi chi tiết, yêu cầu các xét nghiệm và đưa ra chẩn đoán cuối cùng.

Ví dụ, bệnh nhân có triệu chứng ho và sốt sẽ được khuyến nghị xét nghiệm máu và chụp X-quang phổi trước khi đưa ra kết luận viêm phổi.

Nhóm nghiên cứu đã chuyển hơn 300 nghiên cứu tình huống từ NEJM thành các “thử thách trường hợp tương tác” để kiểm tra khả năng của hệ thống. Phương pháp này tích hợp nhiều mô hình AI tiên tiến hiện nay, gồm sản phẩm của OpenAI (nhà phát triển ChatGPT), Meta, Anthropic của Elon Musk, Grok và Gemini của Google. 

Điểm đặc biệt, Microsoft sử dụng một “bộ điều phối chẩn đoán” – một hệ thống AI đóng vai trò như nhóm bác sĩ, phối hợp với mô hình chính để quyết định xét nghiệm và đưa ra chẩn đoán.

Theo Microsoft, phương pháp tiếp cận này có thể tận dụng “chiều rộng và chiều sâu chuyên môn” vượt trội hơn bất kỳ bác sĩ riêng lẻ nào, nhờ khả năng tích hợp kiến thức từ nhiều chuyên khoa khác nhau.

Công ty nhấn mạnh, mặc dù tiềm năng rất lớn, hệ thống này vẫn chưa sẵn sàng ứng dụng trong thực tế lâm sàng và cần tiếp tục thử nghiệm, đặc biệt với các triệu chứng phổ biến hơn.

“Việc mở rộng khả năng lý luận này – và hơn thế nữa – có thể định hình lại ngành chăm sóc sức khỏe trong tương lai. AI không chỉ hỗ trợ bác sĩ giải quyết các ca phức tạp mà còn trao quyền cho bệnh nhân tự quản lý các nhu cầu chăm sóc thường ngày”, Microsoft cho biết thêm.