Minh bạch trong quản lý thuế thương mại điện tử

Thu thuế thương mại điện tử trong 5 tháng đầu năm đạt trên 75 nghìn tỷ đồng, tăng 55% so với cùng kỳ năm 2024. Ảnh: Tiên Giang

Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội về việc thực hiện các quy định về quản lý thuế trong hoạt động TMĐT để tránh thất thoát và bảo đảm sự bình đẳng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, thời gian vừa qua Bộ đã triển khai rất quyết liệt nội dung quản lý thuế trong lĩnh vực TMĐT. Đó là, ban hành các quy định về hóa đơn chứng từ, trách nhiệm khấu trừ, nộp thuế của các sàn TMĐT, các hộ cá nhân kinh doanh có thể ủy quyền cho sàn lập hóa đơn điện tử, định danh số cá nhân bán hàng qua mạng xã hội. Đồng thời, đẩy mạnh truyền thông chính sách, phối hợp với các sàn thương mại trong và ngoài nước để truyền thông chính sách đến đối tượng có liên quan, ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số trong quản lý thuế, vận hành các cổng điện tử, kê khai nộp thuế. Tất cả nội dung này được thực hiện hiệu quả với sự hỗ trợ của ứng dụng công nghệ thông tin, Trí tuệ nhân tạo (AI).

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, đến nay công tác quản lý thuế TMĐT đã đạt được những kết quả tích cực, đã chuẩn hóa được 95% cơ sở dữ liệu về dân cư, kết nối, chia sẻ thông tin với ngân hàng, các website TMĐT. Đã có 158 NCCNN kê khai và nộp thuế, thu được 23 nghìn tỷ đồng tiền thuế; 106 nghìn hộ cá nhân kinh doanh kê khai và nộp 1,2 nghìn tỷ đồng thuế qua Cổng thông tin điện tử. Thu thuế TMĐT trong 5 tháng đạt trên 75 nghìn tỷ đồng, tăng 55% so với cùng kỳ năm 2024.

Ngoài những giải pháp đang triển khai, thời gian tới, Bộ Tài chính tiếp tục hoàn thiện quy định để xác định rõ hoạt động kinh doanh TMĐT, định danh các tổ chức, cá nhân có kinh doanh TMĐT. Đồng thời, hướng dẫn các dịch vụ kê khai, nộp thuế điện tử; nâng cấp các cổng điện tử; tiếp cận hồ sơ kê khai thuế từ các sàn, tổ chức, cá nhân nước ngoài mà không hiện diện tại Việt Nam. Bên cạnh đó, ngành thuế sẽ đẩy mạnh việc hoàn thiện cơ sở dữ liệu sử dụng AI, cảnh báo gian lận thuế; rà soát, kiểm tra các tổ chức, cá nhân có phát sinh thu nhập từ TMĐT, nền tảng số.

Liên quan đến các quy định về quản lý thuế với TMĐT, Chính phủ vừa ban hành Nghị định 117/2025/NĐ-CP quy định quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng TMĐT, nền tảng số của hộ, cá nhân. Nghị định có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.

Theo quy định tại Nghị định, tổ chức quản lý nền tảng TMĐT trong và ngoài nước thực hiện khấu trừ, nộp thuế thay số thuế giá trị gia tăng (GTGT) phải nộp đối với mỗi giao dịch cung cấp hàng hóa, dịch vụ phát sinh doanh thu ở trong nước của hộ, cá nhân có hoạt động kinh doanh trên nền tảng TMĐT.

Tổ chức quản lý nền tảng TMĐT trong và ngoài nước thực hiện khấu trừ, nộp thuế thay hộ, cá nhân cư trú số thuế thu nhập cá nhân (TNCN) phải nộp đối với mỗi giao dịch cung cấp hàng hóa, dịch vụ phát sinh doanh thu trong và ngoài nước của cá nhân cư trú có hoạt động kinh doanh trên nền tảng TMĐT; thực hiện khấu trừ, nộp thuế thay hộ, cá nhân không cư trú số thuế TNCN phải nộp theo quy định đối với mỗi giao dịch cung cấp hàng hóa, dịch vụ phát sinh doanh thu trong nước của cá nhân không cư trú có hoạt động kinh doanh trên nền tảng TMĐT.

Về thời điểm thực hiện khấu trừ, nền tảng TMĐT thực hiện khấu trừ số thuế GTGT, TNCN phải nộp đối với mỗi giao dịch cung cấp hàng hóa, dịch vụ phát sinh doanh thu ngay khi xác nhận giao dịch thành công và chấp nhận thanh toán đối với giao dịch bán hàng hóa, dịch vụ cho hộ, cá nhân. Số thuế GTGT, TNCN phải khấu trừ được xác định theo tỷ lệ % trên doanh thu của mỗi giao dịch bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ.

Cụ thể, tỷ lệ % tính thuế GTGT đối với hàng hóa là 1%; dịch vụ là 5%; vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa là 3%. Đối với cá nhân cư trú, tỷ lệ % tính thuế TNCN với hàng hóa là 0,5%; dịch vụ là 2%; vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa là 1,5%. Đối với cá nhân không cư trú, tỷ lệ tính thuế TNCN với hàng hóa là 1%; dịch vụ là 5%; vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa là 2%.

Trường hợp không xác định được giao dịch phát sinh doanh thu là hàng hóa hay dịch vụ hoặc loại dịch vụ, thì việc xác định số thuế phải khấu trừ thực hiện theo mức tỷ lệ % cao nhất.

Đáng chú ý, Nghị định 117/2025/NĐ-CP cho phép, đối với giao dịch bị hủy hoặc trả lại hàng, tổ chức quản lý nền tảng TMĐT thực hiện bù trừ số thuế đã khấu trừ, nộp thay của giao dịch bị hủy hoặc trả lại hàng với số thuế phải khấu trừ, nộp thay của các giao dịch bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ.

Số thuế nộp thay của tổ chức quản lý nền tảng TMĐT được xác định bằng tổng số thuế của các giao dịch bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ sau khi bù trừ với tổng số thuế các giao dịch bị hủy hoặc trả lại hàng của hộ, cá nhân (nếu có).

Theo ông Nguyễn Văn Được, Tổng giám đốc Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn thuế Trọng Tín, Nghị định 117 đã kế thừa những quy định của Luật Quản lý thuế và làm rõ các nội dung liên quan đến kinh doanh TMĐT đối với hộ, cá nhân kinh doanh.

Theo đó, Nghị định quy định rõ nghĩa vụ kê khai nộp thuế đúng, đầy đủ theo quy định pháp luật của các hộ cá nhân kinh doanh, còn sàn TMĐT chỉ đóng vai trò là khâu trung gian, thực hiện việc tạm khấu trừ thuế, nộp thuế và cấp chứng từ khấu trừ thuế cho hộ, cá nhân kinh doanh để họ thực hiện hoàn thuế (nếu có); hộ kinh doanh không phải khai thuế khi đã được sàn TMĐT khấu trừ.

“Điểm đáng chú ý là nghị định này đã giải đáp băn khoăn của người nộp thuế về bù trừ số thuế đã khấu trừ, nộp thay đối với giao dịch bị hủy hoặc trả lại hàng. Quy định cho phép khấu trừ số thuế phải nộp ngay sau mỗi giao dịch phát sinh doanh thu thành công và chấp nhận thanh toán sẽ giúp việc minh bạch từng giao dịch bán hàng, qua đó giúp công tác quản lý thuế được tốt hơn, đồng thời, tạo thuận lợi cho người nộp thuế, phù hợp với thực tiễn, bảo đảm việc tính thuế trên doanh thu thực tế”, ông Được cho biết.