Nếu người mẹ vừa kiếm tiền, vừa nấu ăn, vừa tự xoay xở mọi việc, con dễ xuất hiện biểu hiện tiêu cực này!

Một người mẹ mạnh mẽ, vừa làm ra tiền vừa chăm sóc gia đình chu toàn, hình ảnh ấy tưởng như là biểu tượng lý tưởng của thời đại mới. Nhưng đằng sau vẻ ngoài ấy là điều gì đang âm thầm diễn ra với những đứa trẻ trong nhà?

Một loạt nghiên cứu gần đây cho thấy: nếu trong gia đình, người mẹ gánh vác phần lớn hoặc toàn bộ trách nhiệm tài chính, chăm sóc con và việc nhà, trẻ em có nguy cơ gặp các vấn đề về tâm lý, hành vi và phát triển nhân cách cao hơn bình thường.

Gánh nặng của mẹ = Áp lực vô hình lên con

Nghiên cứu của Đại học Cornell (Mỹ) năm 2018 đã theo dõi hơn 400 hộ gia đình trong 7 năm. Kết quả cho thấy trẻ em lớn lên trong những gia đình mà người mẹ “ôm trọn” mọi trách nhiệm, từ kiếm tiền đến nấu ăn, dạy dỗ, thường gặp khó khăn trong việc phát triển kỹ năng xã hội và sự tự lập. Các em có xu hướng phụ thuộc, dễ nổi nóng, thiếu kỹ năng giải quyết vấn đề và khả năng hợp tác kém hơn.

Lý giải hiện tượng này, nhóm nghiên cứu, cho biết: “Khi mẹ bị quá tải, sự hiện diện cảm xúc trong mối quan hệ với con bị mờ nhạt. Trẻ nhận ra sự căng thẳng đó, nhưng không được giải thích, không được chia sẻ và dễ hiểu nhầm rằng mình là gánh nặng”.

Con ngoan, điểm cao chưa chắc đã ổn

Một báo cáo từ Viện Nghiên cứu Trẻ em & Gia đình Canada (CCFRI) công bố năm 2020 cũng đi đến kết luận tương tự. Theo đó, trẻ trong các gia đình có mẹ “một tay cáng đáng” thường có chỉ số lo âu và hành vi tiêu cực cao hơn 35% so với những trẻ sống trong môi trường gia đình có sự phân chia trách nhiệm giữa bố mẹ.

Điều đáng nói là nhiều trẻ vẫn đạt thành tích học tập tốt. Nhưng như bác sĩ tâm lý Madeline Levine, tác giả cuốn The Price of Privilege, cảnh báo: “Sự thành công bề ngoài có thể che lấp những lỗ hổng cảm xúc bên trong. Rất nhiều trẻ trầm cảm vẫn đạt điểm A”.

Một nghiên cứu khác trên Journal of Marriage and Family (Tạp chí Hôn nhân & Gia đình) năm 2015 đã chỉ ra rằng: căng thẳng trong việc nuôi dạy con thường đến từ sự thiếu hỗ trợ trong gia đình, và mức độ căng thẳng này tỷ lệ thuận với các biểu hiện hành vi tiêu cực ở trẻ.

Không phải người mẹ nào cũng cần từ bỏ công việc hay thu mình lại. Điều quan trọng là vai trò làm cha cũng cần hiện diện một cách thực chất trong ngôi nhà. Một bữa ăn tối cùng nhau, một buổi chiều bố đón con, một buổi tối bố cùng con làm bài tập, những điều tưởng nhỏ ấy lại có ảnh hưởng lớn đến cảm nhận của trẻ về sự gắn kết trong gia đình.

Đừng để con lớn lên trong một ngôi nhà thiếu bóng người cha, dù ông ấy vẫn sống ở đó.

Một đứa trẻ cần cả cha và mẹ, không chỉ trên danh nghĩa mà còn trong sự hiện diện hằng ngày, trong từng hành động nhỏ. Khi người mẹ phải đóng tất cả các vai, trẻ không chỉ thiếu sự chăm sóc cân bằng, mà còn mất đi một tấm gương về sự hợp tác, chia sẻ, và cảm xúc lành mạnh trong gia đình.

Giá trị gia đình không nằm ở việc ai kiếm tiền nhiều hơn hay ai chăm con khéo hơn, mà ở chỗ mọi người cùng bước vào vai trò của mình, vì nhau và vì con.