Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu hiến kế chuyển đổi số và phát triển bền vững

 Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI, do Trung ương Đoàn, Bộ Khoa học và Công nghệ cùng Mạng lưới Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu phối hợp tổ chức, đã diễn ra trong hai ngày 19-20/7.

Diễn đàn quy tụ các trí thức trẻ trong và ngoài nước, cùng nhau chia sẻ tầm nhìn và đề xuất nhiều sáng kiến nhằm thúc đẩy công cuộc chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.

Các phiên thảo luận chính tại Diễn đàn tập trung vào 4 nhóm nội dung: Ứng dụng AI và công nghệ mới; khởi nghiệp gắn với kinh tế xanh và phát triển bền vững; thích ứng với biến đổi toàn cầu; và phát triển văn hóa, giáo dục.

Đề xuất giải pháp công nghệ và phát triển nguồn lực số

Trong phiên thảo luận về “Ứng dụng AI và công nghệ mới để nâng cao hiệu suất lao động”, các đại biểu đã nhận được nhiều đề xuất đặt hàng từ các doanh nghiệp lớn như Tập đoàn Công nghệ CMC, Vingroup và Hiệp hội Dữ liệu. Các đề xuất này tập trung vào nghiên cứu AI và thiết kế chip, những lĩnh vực đang thiếu hụt nhân lực chất lượng cao.

Một số giải pháp cụ thể được đưa ra bao gồm: ứng dụng AI để hỗ trợ khám các bệnh da liễu đơn giản cho người dân vùng sâu, vùng xa; phát triển hệ thống nâng cao chất lượng không khí tại Hà Nội; và xây dựng nền tảng kết nối “3 nhà” (Nhà nước, Doanh nghiệp và Nhà khoa học).

Ngoài ra, các đại biểu cũng đề xuất hợp tác phát triển camera 3D nội địa, thành lập phòng thí nghiệm nghiên cứu thiết bị bay (UAV) và tham gia hợp tác nghiên cứu, đào tạo, chuyển giao công nghệ.

Tiến sĩ Lê Duy Tân (Đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia Hồ Chí Minh) nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thúc đẩy liên kết giữa các trường đại học và doanh nghiệp trong nghiên cứu ứng dụng công nghệ mới.

Khởi nghiệp xanh và phát triển bền vững

Phiên thảo luận về “Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo gắn với phát triển kinh tế xanh và phát triển bền vững” đã ghi nhận nhiều ý kiến quan trọng.

Tiến sĩ Phạm Huy Hiệu (Đại học VinUni) lưu ý về sự cần thiết của việc xác lập khung giá trị xanh bền vững và áp dụng các chiến lược thương hiệu quốc gia dựa trên văn hóa bản địa, tri thức địa phương và mục tiêu phát triển bền vững.

Về chính sách, các đại biểu khuyến nghị xây dựng cơ chế hỗ trợ đổi mới sáng tạo, đặc biệt là đơn giản hóa thủ tục hành chính trong cấp bằng sáng chế. Đồng thời, cần có chính sách thúc đẩy thương mại hóa sản phẩm khoa học công nghệ, tăng tỷ lệ chuyển giao công nghệ và chuẩn hóa bằng sáng chế theo tiêu chuẩn quốc tế.

Trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo và nghiên cứu phát triển (R&D), cần đào tạo kỹ năng chuyển đổi xanh cho các nhà nghiên cứu trẻ, học sinh và sinh viên.

Các đề xuất cũng bao gồm việc thành lập quỹ công đầu tư cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo xanh, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận tín dụng xanh, và miễn/giảm thuế 3-5 năm cho các startup đạt chứng nhận môi trường.

Thích ứng với biến đổi toàn cầu và phát triển văn hóa giáo dục

Trong phiên thảo luận “Thích ứng bền vững trước các thách thức của thời đại biến đổi toàn cầu”, TS. Lê Thị Thúy (ĐH Khoa học Tự nhiên) khuyến nghị xây dựng hệ thống chuyển đổi số, tạo bản sao số trong mọi lĩnh vực để tối ưu hóa và cảnh báo sớm rủi ro, phù hợp với bối cảnh địa lý Việt Nam.

Đối với phiên “Phát triển nền tảng văn hóa, giáo dục trong kỷ nguyên mới”, Tiến sĩ Võ Đức Thắng đề xuất tăng cường kết nối giữa các trí thức trong mạng lưới đổi mới sáng tạo và trí thức Việt Nam tại Đài Loan. Đồng thời, cần xây dựng cơ sở dữ liệu và thành lập các mạng lưới, hội chuyên gia chuyên ngành của người Việt trên thế giới được công nhận.

Khát vọng cống hiến và tầm nhìn tương lai

Từ các phiên thảo luận, trí thức trẻ trong và ngoài nước đã cùng kiến tạo tầm nhìn chung, đề xuất nhiều sáng kiến cụ thể nhằm kết nối nguồn lực, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển giao công nghệ và phát triển bền vững đất nước trong kỷ nguyên toàn cầu hóa.

Anh Nguyễn Tường Lâm, Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam chia sẻ: “Đây là một diễn đàn không chỉ quy tụ trí tuệ mà còn hội tụ tình yêu nước, khát vọng cống hiến của những người trẻ Việt Nam ở khắp năm châu”.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đào Việt Hằng, Chủ nhiệm Mạng lưới Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu, tổng kết rằng các hoạt động thảo luận đảm bảo tính liên tục, với trọng tâm là triển khai Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị thông qua các dự án thí điểm và hợp tác công tư.

Phó Giáo sư Đào Việt Hằng nhận định: “Mạng lưới Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu đóng vai trò “sợi dây” kết nối, giúp trí thức ở nước ngoài hiểu rõ tình hình quốc gia và đóng góp thực chất”.

Những đề xuất của trí thức trẻ tập trung vào tính khả thi cao cho giai đoạn 2025-2030, định hướng 2045, xuất phát từ thực tiễn và kết nối với hệ sinh thái đổi mới, thể hiện khát vọng cống hiến mạnh mẽ của thế hệ trẻ Việt Nam.