Trưởng phòng, giám đốc đang dần bị thay thế bởi AI?

Hồi tháng 1, Gabriela de Queiroz, Giám đốc mảng AI tại Microsoft khu vực Vịnh San Francisco, bất ngờ nhận được thông báo sa thải. Sau hơn 4 năm làm việc tại tập đoàn công nghệ này, cô trở thành một trong số 6.000 nhân viên bị cắt giảm trong đợt tái cấu trúc đầu năm.

Trên LinkedIn (trang mạng tìm kiếm việc làm chuyên nghiệp), De Queiroz chia sẻ cảm xúc thất vọng, đồng thời kêu gọi cộng đồng công nghệ đoàn kết, hỗ trợ lẫn nhau vượt qua giai đoạn biến động. 

Câu chuyện của cô phản ánh một thực tế đang lan rộng: Các tập đoàn lớn – đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ – đang mạnh tay cắt giảm tầng lớp quản lý cấp trung.

Theo Business Insider, nhiều công ty đang áp dụng cấu trúc “phẳng” hơn để giảm lớp trung gian, thúc đẩy tốc độ ra quyết định và tiết kiệm chi phí vận hành.

Tại Amazon, trong năm 2024 và đầu 2025, đã âm thầm cắt giảm tới 15% vị trí quản lý cấp trung tại nhiều bộ phận. CEO Andy Jassy nhận định: “Chúng tôi có quá nhiều người đang quản lý người khác, và điều đó làm chậm tiến độ công việc”. 

Tại Google, hàng trăm nhân sự tại các nhóm Android, Pixel và Chrome bị ảnh hưởng trong đợt cắt giảm gần đây, do công ty hợp nhất các bộ phận để “hoạt động hiệu quả hơn”. 

Trong khi đó, Microsoft đang hướng tới mục tiêu tăng tỷ lệ kỹ sư so với quản lý. Một số bộ phận đặt mục tiêu 10 kỹ sư cho mỗi quản lý – tỷ lệ mà trước đây hiếm khi được áp dụng trong các tổ chức lớn. 

Xu hướng này không chỉ giới hạn trong ngành công nghệ. Walmart – tập đoàn bán lẻ lớn nhất thế giới – cũng vừa sa thải hàng trăm nhân viên trong bộ phận công nghệ và quảng cáo tại trụ sở Bentonville, Arkansas, nhằm tái cấu trúc mô hình hoạt động.

Nguyên nhân chính dẫn đến làn sóng cắt giảm này là sự kết hợp giữa áp lực giảm chi phí, nhu cầu tăng hiệu suất hoạt động và ảnh hưởng ngày càng lớn của Trí tuệ nhân tạo (AI).

Theo dự báo của hãng tư vấn Gartner, đến năm 2026, 20% các tổ chức lớn sẽ sử dụng AI để làm phẳng cấu trúc tổ chức, loại bỏ hơn một nửa số vị trí quản lý cấp trung hiện có.

Một lý do khác là sự thay đổi trong triết lý quản trị. Các doanh nghiệp nhận thấy rằng mô hình truyền thống – với quá nhiều cấp quản lý – không còn phù hợp trong môi trường công nghệ phát triển nhanh và văn hóa làm việc linh hoạt. Việc tinh giản tổ chức giúp doanh nghiệp phản ứng nhanh hơn với biến động thị trường.

Tuy nhiên, cắt giảm quá nhiều quản lý cũng tiềm ẩn rủi ro. Theo Forbes, số lượng nhân viên mà một quản lý phải giám sát đã tăng gấp ba lần so với năm 2017, dẫn đến tình trạng quá tải và giảm chất lượng công việc.

Vậy người lao động – đặc biệt là các quản lý cấp trung – cần làm gì để thích ứng? Deloitte, một trong những công ty tư vấn và kiểm toán hàng đầu thế giới, khuyến nghị rằng, thay vì bị thay thế hoàn toàn, vai trò quản lý cần được tái định hình. Trong môi trường có sự hỗ trợ của AI, các nhà quản lý cần chuyển trọng tâm sang huấn luyện, phát triển đội ngũ và thúc đẩy đổi mới.

Việc trang bị kỹ năng công nghệ, khả năng lãnh đạo linh hoạt và hiểu biết sâu về con người trở thành yêu cầu bắt buộc. Theo báo cáo của McKinsey năm 2024, kỹ năng quản trị cảm xúc, dẫn dắt nhóm làm việc phân tán và khả năng phối hợp cùng hệ thống AI là những yếu tố giúp nhà quản lý duy trì giá trị trong tổ chức.

Làn sóng cắt giảm quản lý cấp trung đang tái định hình cấu trúc tổ chức của nhiều doanh nghiệp lớn. Dù mang lại hiệu quả ngắn hạn, nhưng nếu không đi kèm chiến lược chuyển đổi phù hợp, các công ty có thể đối mặt với rủi ro mất ổn định tổ chức. Với người lao động, sự chủ động thay đổi và không ngừng nâng cao năng lực là con đường duy nhất để thích nghi và phát triển trong thời đại AI và cấu trúc tổ chức “phẳng”.