Việt Nam tự chủ cáp quốc tế, Nhật thử nghiệm taxi bay

Việt Nam lần đầu làm chủ tuyến cáp quang quốc tế

Ngày 4/8, Tập đoàn VNPT khai trương hệ thống cáp đất quốc tế VSTN – tuyến cáp đầu tiên kết nối trực tiếp từ Việt Nam đi qua các quốc gia trong khu vực ASEAN.

Theo thông tin từ VNPT, tuyến cáp VSTN có tổng chiều dài khoảng 3.900 km, đi qua các quốc gia gồm Lào – Thái Lan – Malaysia – Singapore, được xây dựng hoàn toàn trên đất liền và kết nối trực tiếp từ trung tâm kỹ thuật VNPT tại Đà Nẵng đến các trung tâm dữ liệu quốc tế hàng đầu khu vực như IDC Telehouse (Thailand), MY01 Cyberjaya, Equinix JH01 Johor Bahru (Malaysia), Equinix và Global Switch (Singapore).

Việt Nam lần đầu làm chủ tuyến cáp quang quốc tế. Ảnh minh hoạ: Hà Anh/Mekong ASEAN.

Đây là tuyến cáp đầu tiên do người Việt làm chủ 100%. VSTN được thiết kế nhằm khắc phục hạn chế của cáp biển, vốn thường xuyên gặp sự cố và mất nhiều thời gian khắc phục. Tuyến giúp đơn vị vận hành có khả năng kiểm soát toàn trình, góp phần giảm thiểu rủi ro gián đoạn kết nối Internet quốc tế.

VSTN sử dụng công nghệ ghép kênh theo bước sóng DWDM, mỗi bước có dung lượng tối thiểu 300 Gbps. Tổng dung lượng thiết kế toàn tuyến 4 Tbps, có thể mở rộng lên 12 Tbps hoặc cao hơn. Hệ thống này phục vụ nhu cầu truyền tải dữ liệu lớn, phù hợp với các dịch vụ số như Internet tốc độ cao, điện toán đám mây, AI, tài chính số, hội nghị trực tuyến.

OpenAI ra mô hình ngôn ngữ mở chi phí thấp

Ngày 5/8, OpenAI công bố 2 mô hình Trí tuệ nhân tạo (AI) mã nguồn mở gồm gpt-oss-120b và gpt-oss-20b. Các mô hình này có trọng số mở, chỉ xử lý văn bản, có hiệu suất cao và chi phí thấp.

Theo thông tin từ OpenAI, gpt-oss-120b và gpt-oss-20b được thiết kế để dễ dàng hoạt động trên các hệ thống máy tính cục bộ và được cho là phù hợp với những công việc AI như tìm kiếm trên Internet hoặc vận hành chương trình máy tính. Các mô hình mã nguồn mở cũng được điều chỉnh để ngăn chặn việc sử dụng cho các mục đích xấu.

Cả hai mô hình AI này đều có thể lý luận nâng cao, sử dụng công cụ và xử lý chuỗi suy nghĩ, đồng thời được thiết kế để chạy ở mọi nơi, từ phần cứng tiêu dùng đến đám mây hay ứng dụng trên thiết bị, theo CNBC.

OpenAI ra mô hình ngôn ngữ mở chi phí thấp. Ảnh minh hoạ: Hà Anh/Mekong ASEAN.

Người dùng có thể tải xuống các trọng số cho gpt-oss-120b và gpt-oss-20b trên nhiều nền tảng như Hugging Face, GitHub. Hai mô hình có thể chạy trên máy tính cá nhân thông qua những chương trình như LM Studio và Ollama. Nhà cung cấp dịch vụ đám mây Amazon, Baseten, Microsoft cũng đang cung cấp gpt-oss-120b và gpt-oss-20b.

Ví dụ, người dùng có thể chạy gpt-oss-20b trên laptop và sử dụng mô hình này như một trợ lý cá nhân giúp tra cứu, ghi chép.

Nhóm kỹ sư Việt giành giải nhất cuộc thi AI

Nhóm 3 kỹ sư Việt Nam gồm ông Nguyễn Hoàng Vũ, Lương Đức Long và Đặng Quang Minh đã giành giải nhất cuộc thi AI về xây dựng và kỹ thuật (The Global AI Challenge for Building E&M Facilities) được tổ chức tại Khu hành chính đặc biệt Hong Kong (Trung Quốc). Lễ trao giải đã diễn ra tại Công viên khoa học Hong Kong vào ngày 8/8, theo TTXVN.

Cuộc thi năm nay thu hút hơn 200 đội đến từ 26 quốc gia và khu vực, diễn ra từ tháng 6 đến tháng 8, theo hình thức trực tuyến và trực tiếp.

Cuộc thi có hai nội dung gồm “Phát triển mô hình AI tổng quát để dự đoán nhu cầu làm mát cho nhiều tòa nhà” và “Đề xuất giải pháp sáng tạo trong ngành xây dựng và kỹ thuật”. Đây sẽ là nền tảng cho các nhà nghiên cứu, sinh viên, chuyên gia AI, các công ty khởi nghiệp và chuyên gia trong ngành trao đổi ý tưởng và giới thiệu cách thức công nghệ AI tiên tiến có thể thúc đẩy sự phát triển của ngành xây dựng và kỹ thuật.

Nhóm kỹ sư Việt tại lễ trao giải diễn ra tại Hong Kong (Trung Quốc) vào ngày 8/8. Ảnh: TTXVN

Anh Nguyễn Hoàng Vũ cho biết, theo thông tin từ ban tổ chức, các tòa nhà là nhóm tiêu thụ năng lượng lớn nhất trên thế giới, chiếm hơn 40% tổng mức sử dụng. Riêng tại Hong Kong (Trung Quốc), hệ thống sưởi, thông gió và điều hòa không khí (HVAC) trong các tòa nhà đã tiêu tốn hơn 1,5 tỷ USD tiền điện mỗi năm.

Cuộc thi đặt ra yêu cầu xây dựng các mô hình AI có khả năng dự đoán tải làm mát của tòa nhà, giúp tiết kiệm chi phí vận hành và dễ dàng triển khai ở nhiều loại công trình khác nhau.

Trước yêu cầu này, nhóm kỹ sư Việt Nam lựa chọn hướng tiếp cận có thể áp dụng linh hoạt trên nhiều loại thiết bị, kể cả những thiết bị có giới hạn về tài nguyên tính toán, nhưng vẫn đảm bảo chất lượng dự đoán.

Nhóm đã thử nghiệm nhiều phương án và lựa chọn mô hình tối ưu nhất cho bài toán. Quá trình tham gia giúp họ học hỏi thêm kiến thức, phương pháp giải quyết từ các đội quốc tế và kỳ vọng sẽ áp dụng mô hình này tại Việt Nam, nhằm giảm tiêu thụ năng lượng cho các tòa nhà.

Kỹ sư Đặng Quang Minh chia sẻ thách thức lớn của cuộc thi là dữ liệu bị hạn chế hoặc sai lệch do vấn đề cảm biến hay đặc thù của tòa nhà mới. Vì vậy, nhóm đã dành phần lớn thời gian xử lý và phân tích dữ liệu thô do ban tổ chức cung cấp, góp phần quan trọng vào kết quả cuối cùng.

Nhật Bản sắp có ‘taxi bay’ chạy bằng điện

Ngày 7/8, hãng hàng không All Nippon Airways (ANA) có kế hoạch triển khai taxi bay chạy bằng điện tại Nhật Bản từ năm 2027.

Dịch vụ taxi bay là kết quả hợp tác giữa ANA và công ty hàng không Joby Aviation của Mỹ. Cả hai sẽ thành lập một liên doanh với mục tiêu triển khai hơn 100 chiếc taxi bay, theo Japan Times.

Mỗi chiếc sẽ có 5 chỗ ngồi (gồm một phi công và tối đa 4 hành khách) với tốc độ lên tới 320km/h. Đặc biệt, phương tiện này không cần đường băng, êm hơn máy bay chở khách thông thường lẫn máy bay trực thăng.

Dịch vụ này dự kiến được triển khai chủ yếu giữa các sân bay Narita, Haneda, Tokyo và có thể mở rộng tuyến bay trong tương lai. Hiện vẫn chưa có thông tin về mức giá.

Đại diện của ANA cho biết, hành trình từ trung tâm Tokyo đến Narita hiện mất hơn một giờ đồng hồ nếu đi bằng ô tô hoặc tàu hỏa, nhưng taxi bay chỉ cần khoảng 15 phút.

Việt Nam miễn thị thực cho nhà khoa học, tổng công trình sư

Ngày 8/8, Chính phủ ban hành Nghị định 221 quy định việc miễn thị thực có thời hạn cho người nước ngoài thuộc diện đặc biệt cần ưu đãi nhằm phục vụ phát triển kinh tế – xã hội, theo Cổng TTĐT Chính phủ.

Theo nghị định, có 6 trường hợp đặc biệt được miễn thị thực. Nhóm đầu tiên là khách mời của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Chủ tịch Quốc hội, Thủ tướng, Thường trực Ban Bí thư, Phó chủ tịch nước, Phó chủ tịch Quốc hội, Phó thủ tướng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, Tổng Kiểm toán Nhà nước, Bộ trưởng và chức vụ tương đương, Bí thư tỉnh thành ủy, Chủ tịch Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân tỉnh, thành phố.

Học giả, chuyên gia, nhà khoa học, giáo sư các trường đại học, viện nghiên cứu, tổng công trình sư và nhân lực công nghiệp công nghệ số chất lượng cao cũng thuộc diện được miễn thị thực, với điều kiện nhà khoa học – kỹ thuật phải đạt giải thưởng quốc tế uy tín hoặc được công nhận. Nhà đầu tư và lãnh đạo tập đoàn, doanh nghiệp lớn trên thế giới sẽ được miễn thị thực nếu thuộc danh sách 100 doanh nghiệp có giá trị vốn hóa lớn nhất toàn cầu do các tổ chức quốc tế uy tín công bố hàng năm.

Người hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, thể thao và du lịch có ảnh hưởng tích cực với công chúng cũng được miễn thị thực. Riêng cầu thủ bóng đá phải thuộc danh sách 100 cầu thủ xuất sắc nhất thế giới do các tổ chức quốc tế uy tín công bố hàng năm và được câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp trong nước mời thi đấu hoặc giao lưu.

Nhóm khác được miễn thị thực gồm lãnh sự danh dự Việt Nam ở nước ngoài và khách mời của các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp lớn, trong đó danh sách cụ thể các viện trường do Chính phủ quyết định.

Các trường hợp khác cần miễn thị thực vì mục đích đối ngoại hoặc phục vụ phát triển kinh tế – xã hội sẽ do Bộ trưởng Công an quyết định. Thẻ miễn thị thực đặc biệt có hai dạng gồm thẻ điện tử và thẻ cứng gắn chip, giá trị pháp lý như nhau. Cơ quan có thẩm quyền có thể lựa chọn cấp thẻ điện tử hoặc thẻ cứng gắn chip cho người nước ngoài, thời hạn miễn thị thực không quá 5 năm và ngắn hơn thời hạn còn lại của hộ chiếu ít nhất 30 ngày.

Tin công nghệ nổi bật trong tuần: Robot học tiến sĩ, Đà Nẵng có phòng thí nghiệm chip Những thông tin công nghệ nổi bật trong tuần (từ ngày 28/7–3/8) gồm Việt Nam đầu tư vào bán dẫn với Fab-Lab Đà Nẵng và nhà máy sản xuất chip tại Đồng Nai; robot đầu tiên học tiến sĩ; GPT-5 sắp ra mắt…

Thời điểm nào sẽ thí điểm sàn giao dịch tài sản mã hoá? Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết Bộ Tài chính đã hoàn chỉnh đề án thí điểm triển khai sàn giao dịch tài sản mã hoá và Chính phủ đang trình Bộ Chính trị xem xét.

Việt Nam sắp có trung tâm R&D hơn 150 triệu euro Ngày 7/8, Tập đoàn SAP khánh thành Trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) tại TP HCM. Trung tâm này được đặt tại toà The Nexus, đường Tôn Đức Thắng.