Cần sự thích nghi và hợp tác

Vừa có buổi chiếu ra mắt tại TPHCM, bộ phim “Chốt đơn” (đạo diễn Đạo diễn Bảo Nhân, Nam Cito) đã ghi nhận nhiều ý kiến trái chiều khi dùng AI thay thế Thùy Tiên. Nhiều khán giả cho rằng đây là sự “lừa dối” cảm xúc người xem, số khác bày tỏ cảm thông với ê-kíp vì sự cố ngoài ý muốn.

Phim “Chốt đơn” xoay quanh câu chuyện của Hoàng Linh (từng do Thùy Tiên thủ vai) – một giám đốc công ty livestream đang trên đà phát triển – và chú An (do Quyền Linh thủ vai) – một tài xế xe ôm công nghệ. Phim khai thác sự khác biệt trong lối sống và quan điểm giữa hai thế hệ. Khi Hoàng Linh đối mặt với áp lực công việc và sự cạnh tranh trong môi trường kinh doanh hiện đại, thì chú An mang đến sự bình yên, chân thành. Bộ phim đặt ra câu hỏi về ý nghĩa của hạnh phúc và giá trị của sự kết nối con người trong thời đại công nghệ.

Theo giải thích từ phía nhà sản xuất phim, sau sự cố Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên vướng vào vụ bê bối lớn liên quan đến sản phẩm kẹo rau củ Kera, hình ảnh cá nhân của Thùy Tiên đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến dự án phim điện ảnh “Chốt đơn” mà cô tham gia, dự kiến ra rạp vào ngày 7/3/2025. Do đó, nhà sản xuất phim đã quyết định ứng dụng công nghệ AI để thay thế Thủy Tiên trong phim. Như vậy, sau 7 tháng lận đận, với phương án thay thế – dùng AI chỉnh sửa gương mặt của diễn viên chính Thùy Tiên, bộ phim vừa mới được giới thiệu ra rạp. Nhà sản xuất ấn định ngày chiếu mới là ngày 8/8 tới đây.

Lần đầu tiên một phim điện ảnh Việt Nam ứng dụng AI để thay thế hoàn toàn một nhân vật chính. Vì vậy, tâm lý e ngại của khán giả là điều khó tránh khỏi. Dù một số chuyên gia nhận định dùng AI như công cụ kỹ thuật số mới trong ngành làm phim là xu hướng tất yếu, song khi AI bắt đầu mon men “thế chỗ” diễn viên, điều này thổi bùng lên làn sóng tranh cãi về đạo đức nghề nghiệp, cũng như những lỗ hổng pháp lý trong ngành công nghiệp sáng tạo này.

Xung quanh vấn đề này, ông Đặng Trần Cường, Cục trưởng Cục Điện ảnh cho biết để cấp phép cho bộ phim, Cục Điện ảnh đã tham vấn ý kiến từ các chuyên gia pháp lý và luật sư để đảm bảo rằng tác phẩm không vi phạm quyền nhân thân, quyền hình ảnh hay các quy định pháp luật hiện hành. Việc cấp phép được thực hiện đúng quy trình, tuân thủ nghiêm túc các quy định của Luật Điện ảnh.

Theo ông Cường, việc nhà sản xuất triển khai dự án như vậy cũng thể hiện tinh thần phát triển và ứng dụng công nghệ thông minh. Đây là bước đi tiên phong của nhà sản xuất, cần ủng hộ việc nghiên cứu, thử nghiệm, ứng dụng các công nghệ tiên tiến vào lĩnh vực điện ảnh, trên cơ sở tuân thủ quy định của pháp luật và đảm bảo hài hòa giữa đổi mới sáng tạo với bảo tồn giá trị nghệ thuật. Quan điểm của Cục Điện ảnh là việc cấp phép phim cần tạo điều kiện cho các đơn vị, dự án tiếp cận với xu hướng phát triển của điện ảnh thế giới, đặc biệt là trong lĩnh vực ứng dụng công nghệ AI.

Nhìn nhận một cách công bằng, bộ phim đầu tiên của Việt Nam có diễn viên chính từ AI được phát hành trong bối cảnh Trí tuệ nhân tạo đang tham gia sâu rộng vào nền điện ảnh toàn cầu cũng mở ra những cơ hội mới. Điều này cho thấy việc trí tuệ nhân tạo ‘lấn sân’ điện ảnh chẳng có lý do gì để lo lắng.

Ứng dụng AI trong điện ảnh vừa là thách thức nhưng cũng đồng thời là cơ hội. AI chỉ là một công cụ hỗ trợ, còn sức sáng tạo và cảm xúc con người vẫn là yếu tố cốt lõi để tạo nên những tác phẩm nghệ thuật chất lượng. Ở Việt Nam, tuy phát triển công nghệ AI chậm hơn so với thế giới, nhưng xu thế ấy chúng ta phải sẵn sàng đối mặt. Thế hệ điện ảnh trẻ sẽ phải đương đầu, thích nghi và hợp tác cùng AI để có cơ hội tồn tại.