Khó khăn trong chống trục lợi thương mại điện tử bằng AI

Để tạo thu hút khách hàng, nhiều sàn thương mại điện tử của Trung Quốc hiện nay đều có các chính sách đổi trả, thậm chí hoàn tiền không cần trả hàng đối với sản phẩm lỗi hoặc không đúng như mô tả. Tuy nhiên, chính sách này lại bị một số người tiêu dùng lợi dụng để trục lợi, chiếm đoạt tài sản của người bán.

Với sự phổ biến của các công cụ AI, việc chỉnh sửa các bức ảnh chưa bao giờ dễ dàng như hiện nay. Thế nhưng điều này lại đang trở thành công cụ đắc lực cho những kẻ muốn trục lợi từ thương mại điện tử.

Trang Quang Minh nhật báo chỉ ra một thủ đoạn thường gặp, đó là sử dụng AI để làm giả hình ảnh về hàng hóa bị lỗi, sau đó cáo buộc người bán trên các sàn thương mại điện tử về chất lượng sản phẩm, yêu cầu bồi thường hoặc đổi mới sản phẩm. Tình trạng này không phải là cá biệt và thường hay gặp phải với các mặt hàng có giá trị nhỏ (dưới 100 Nhân dân tệ).

Theo trang tin Jiemian, người bán hàng thường ở thế bị động trước tình huống này và gặp khó khăn trong việc yêu cầu người mua cung cấp bằng chứng xác thực. Giá trị hàng hóa thấp cũng khiến chi phí bảo vệ quyền lợi cho một sản phẩm nhỏ lẻ vượt quá mức tổn thất, khiến nhiều người bán không còn lựa chọn nào khác ngoài việc thỏa hiệp.

Điều đáng nói là hiện tượng trên không phải chỉ là ý tưởng bất chợt của một vài cá nhân, mà đã trở thành một vùng xám để nhiều đối tượng thu lợi bất chính.

Theo trang The paper, nhiều cá nhân thậm chí đã rao bán công khai các “khóa học” yêu cầu hoàn tiền trên Internet. Các “khóa học” này hướng dẫn chi tiết cách thức làm giả ảnh bằng AI để được hoàn tiền nhiều lần, với các mặt hàng khác nhau, tổng số tiền thu lợi có thể lên đến hàng nghìn Nhân dân tệ.

Trước tình trạng trên, một số nền tảng thương mại điện tử lớn đã bãi bỏ chính sách “hoàn tiền không cần trả hàng” và giành quyền ưu tiên xử lý yêu cầu hoàn tiền cho người bán. Các nền tảng cũng sẽ thiết lập đánh giá tín dụng tài khoản và đưa ra hạn chế đối với người dùng có nhiều yêu cầu hoàn tiền, đổi trả hàng bất thường.

Kể từ tháng 9, Trung Quốc cũng đã áp dụng quy định mới, yêu cầu tổ chức, cá nhân không được cố tình xóa hay thay đổi nhãn dán đối với các nội dung do AI tạo ra, đồng thời không được cung cấp công cụ hay dịch vụ hỗ trợ các hành vi này.

Nhiều nỗ lực đã được đưa ra, song việc đối phó với tình trạng trục lợi từ hình ảnh giả cũng không hề dễ dàng, nhất là khi các công cụ AI đang ngày càng phát triển. Điều này sẽ đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ hơn từ cơ quan quản lý, các nền tảng thương mại điện tử và quan trọng nhất là việc nâng cao ý thức của chính người tiêu dùng.