Thiếu nhân lực công nghệ thông tin, chuyển đổi số tại cấp xã

Sáng 4/9, tại họp báo Bộ Khoa học và Công nghệ, Phó vụ trưởng Pháp chế Hồ Hồng Hải cho biết, 12 đoàn công tác của Bộ đã làm việc với 34 tỉnh, thành phố và nhận thấy nhiều xã, phường thiếu nhân lực công nghệ thông tin, chuyển đổi số, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, gây khó khăn cho vận hành chính quyền địa phương hai cấp.

Ở cấp tỉnh, nhân lực thực hiện thủ tục hành chính trong một số lĩnh vực mang tính chuyên ngành như viễn thông, Internet, tần số vô tuyến điện, sở hữu trí tuệ, đo lường còn thiếu kinh nghiệm, chưa được đào tạo, tập huấn đầy đủ nên khó khăn, lúng túng khi thực hiện.

Trong khi đó, cấp xã thiếu cán bộ chuyên trách khoa học công nghệ. Các lĩnh vực như an toàn bức xạ hạt nhân, tiêu chuẩn đo lường chất lượng… yêu cầu chứng chỉ nghiệp vụ chuyên ngành, nhưng nhân lực chưa đáp ứng. Nhiệm vụ về đo lường, quản lý chất lượng hàng hóa còn mới và khó với cấp xã phường, nên việc triển khai còn hạn chế.

12 đoàn công tác đã làm việc từ ngày 12 đến 29/8, trực tiếp khảo sát tại Trung tâm phục vụ hành chính công và UBND các xã, phường. Trong đó, một đoàn do Thứ trưởng Bùi Hoàng Phương dẫn đầu tại Hà Nội, 11 đoàn còn lại do lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ làm trưởng đoàn.

Nội dung làm việc tập trung vào tình hình thực hiện thủ tục hành chính trong các lĩnh vực quản lý của Bộ như tiêu chuẩn đo lường chất lượng, sở hữu trí tuệ, an toàn bức xạ hạt nhân, bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện và quản lý khoa học công nghệ.

Khảo sát cho thấy, nhiều địa phương đạt kết quả tích cực. Trong lĩnh vực đo lường chất lượng, tỷ lệ giải quyết hồ sơ đúng hạn trên 97%, các lớp tập huấn về kỹ năng kiểm định thiết bị đo lường đã được tổ chức.

Ở lĩnh vực sở hữu trí tuệ, một số nơi đã hỗ trợ phí đăng ký nhãn hiệu cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, với tỷ lệ nộp hồ sơ trực tuyến hơn 80%, một số tỉnh xây dựng mô hình bảo hộ sở hữu trí tuệ cho nông sản địa phương. Với lĩnh vực an toàn bức xạ và hạt nhân, các địa phương đã tổ chức kiểm tra định kỳ thiết bị, kiểm soát liều lượng và giám sát nguồn phát xạ tại các cơ sở y tế.

Về hạ tầng kỹ thuật, hầu hết tỉnh, thành phố đã kết nối mạng truyền số liệu chuyên dùng tới cấp xã, trang bị 100% máy tính cho cán bộ “một cửa”, bố trí ki-ốt số, màn hình cảm ứng tại các điểm hành chính công. Các tỉnh đã đồng bộ phần mềm một cửa điện tử, tích hợp Cổng dịch vụ công quốc gia, hệ thống quản lý văn bản vận hành ổn định từ 1/7. Tỷ lệ số hóa hồ sơ ở nhiều nơi đạt trên 90%.

Tuy vậy, nhiều hạn chế vẫn tồn tại. Hạ tầng kỹ thuật tại các địa phương chưa đồng bộ, đặc biệt tại các xã, phường sáp nhập. Ở cấp xã còn thiếu máy tính, thiết bị phục vụ công việc, đặc biệt ở khu vực miền núi.

Một số địa phương gặp khó khăn khi kết nối dữ liệu từ Cổng dịch vụ công quốc gia về hệ thống của tỉnh, có nơi còn tình trạng “lõm sóng”, “trắng sóng” di động. Các địa phương cũng lúng túng trong việc xử lý các hệ thống thông tin, phần mềm, cơ sở dữ liệu dôi dư, tạm dừng hoạt động sau sáp nhập.

Các đoàn công tác của Bộ Khoa học và Công nghệ đã nắm bắt tình hình, đồng thời hướng dẫn, xử lý, đề xuất, kiến nghị phương án tháo gỡ, khắc phục khó khăn, vướng mắc trong các lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ.

Trọng Đạt