2 kỹ năng quan trọng với nhân lực thương mại điện tử chất lượng cao

Kỹ năng công nghệ – kỹ thuật giữ vai trò nền tảng

Trao đổi tại hội thảo “Lấy ý kiến mở ngành Thương mại điện tử – Chương trình Thương mại số thông minh & Đổi mới kinh doanh” được tổ chức mới đây tại Hà Nội, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Thị Hiền, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại Thương nhấn mạnh “Việc xây dựng ngành thương mại điện tử tại Trường Đại học Ngoại Thương không chỉ là một bước đi chiến lược mà còn là cam kết đồng hành với xu hướng toàn cầu”, đồng thời chỉ rõ để đào tạo ra những thế hệ sinh viên có khả năng cạnh tranh và hội nhập, chương trình giảng dạy ngành này cần hiện đại, gắn với thực tiễn doanh nghiệp.

Theo ông Nguyễn Hữu Tuấn, Giám đốc Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử và Công nghệ số – eComDX thuộc Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), việc Trường Đại học Ngoại Thương tổ chức hội thảo lấy ý kiến mở ngành thương mại điện tử là một bước đi phù hợp với bối cảnh phát triển mạnh mẽ của kinh tế số và thương mại điện tử, không chỉ giúp định hình rõ hướng đi cho chương trình đào tạo mà còn khẳng định tính đúng đắn trong định hướng đào tạo của nhà trường.

Đó là, chú trọng trang bị kỹ năng chuyên môn sát với nhu cầu thị trường, nâng cao kỹ năng mềm và ngoại ngữ để mở rộng cơ hội hội nhập, gắn kết chặt chẽ học tập với thực tiễn doanh nghiệp và thường xuyên cập nhật chương trình đào tạo để theo kịp sự đổi mới công nghệ. 

Đáng chú ý, ông Nguyễn Hữu Tuấn đã chia sẻ những gợi ý quan trọng cho việc thiết kế chương trình đào tạo nhân lực thương mại điện tử chất lượng cao. Từ phân tích bức tranh tổng thể của thương mại điện tử, chuyên gia eComDX đã chỉ ra các vị trí việc làm chính cùng yêu cầu với nhân sự của ngành.

Ông Nguyễn Hữu Tuấn nhấn mạnh, thương mại điện tử đang bước vào giai đoạn phát triển mới, nơi công nghệ không còn là công cụ phụ trợ mà đã trở thành nền tảng của mọi hoạt động. Sự bùng nổ của các công nghệ mới như AI, Big Data, IoT, đang tái định hình toàn bộ cách doanh nghiệp vận hành, từ quản trị chuỗi cung ứng, tiếp thị, đến chăm sóc khách hàng. Đặc biệt, hơn 2/3 giao dịch thương mại điện tử hiện diễn ra trên thiết bị di động, cùng với nhu cầu nhân lực tăng trưởng 30 – 40% những năm gần đây, đã cho thấy rõ áp lực phải đổi mới chương trình đào tạo.

Theo đại diện eComDX, có thể kể đến những vị trí việc làm chính trong ngành thương mại điện tử mà thị trường đang có nhu cầu cao như: “E-Commerce Operations Manager” với vai trò hoạch định chiến lược và tối ưu hiệu suất kinh doanh trực tuyến, “Digital Marketing Specialist” triển khai các chiến dịch quảng cáo đa kênh và tăng tỷ lệ chuyển đổi; “Data Analyst/BI” khai thác dữ liệu lớn để hỗ trợ quyết định kinh doanh; “Graphic & UX/UI Designer” nâng cao trải nghiệm người dùng; “Supply Chain & Logistics Specialist” tối ưu chuỗi cung ứng và Customer Service/Support nhằm gia tăng sự hài lòng của khách hàng.

“Đi kèm với mỗi vị trí việc làm trên là những yêu cầu khắt khe về năng lực chuyên môn, khả năng phân tích dữ liệu và sự am hiểu hành vi tiêu dùng. Và trong hệ thống kỹ năng cốt lõi, kỹ năng công nghệ – kỹ thuật giữ vai trò nền tảng”, ông Nguyễn Hữu Tuấn nêu quan điểm.

Cụ thể, theo chuyên gia eComDX, người lao động cần nắm vững các nền tảng thương mại điện tử phổ biến như TikTok, Shopee, Lazada, Shopify, WooCommerce… đồng thời thành thạo các hệ thống quản lý nội dung như WordPress, Magento, PrestaShop để vận hành hiệu quả cửa hàng trực tuyến. Bên cạnh đó, SEO, quảng cáo số, bảo mật dữ liệu và tối ưu hóa trải nghiệm trên thiết bị di động là những yêu cầu bắt buộc với mọi nhân sự trong lĩnh vực thương mại điện tử.

Song hành với đó, kỹ năng phân tích dữ liệu ngày càng trở thành “ngôn ngữ chung” của thương mại điện tử. Khả năng thu thập, làm sạch, xử lý dữ liệu lớn và thành thạo các công cụ như Excel, Google Analytics, Tableau hay Power BI giúp nhân sự không chỉ đánh giá hiệu suất bán hàng mà còn dự báo nhu cầu thị trường, từ đó đưa ra chiến lược kinh doanh chính xác.

Trong mảng Digital Marketing, chuyên gia eComDX nhấn mạnh sự đa dạng và tính phức tạp của hệ thống kỹ năng cần có, từ tối ưu nội dung số, quảng cáo đa kênh trên Facebook, Instagram, Google hay TikTok, đến marketing tự động hóa, email marketing automation, chatbot marketing, phân tích dữ liệu marketing, remarketing và cả livestream commerce… Đây không chỉ là kỹ năng quảng bá đơn thuần, mà là khả năng xây dựng chiến lược tiếp cận khách hàng đa kênh một cách thông minh và cá nhân hóa.

Kỹ năng mềm là “chìa khóa” giúp nhân sự phát huy năng lực

Chỉ rõ các kỹ năng chuyên môn là chưa đủ với nhân lực ngành thương mại điện tử, ông Nguyễn Hữu Tuấn cho hay: Trong môi trường thương mại điện tử năng động và cạnh tranh, kỹ năng mềm chính là “chìa khóa” để nhân sự phát huy tối đa năng lực. Giao tiếp, hợp tác trong nhóm đa chức năng, quản lý thời gian, giải quyết vấn đề và đặc biệt là tư duy phản biện để ra quyết định dựa trên dữ liệu là những năng lực nhân sự ngành thương mại điện tử cần trau dồi.

Bên cạnh đó, chuyên gia eComDX cũng chia sẻ quan điểm về những xu hướng kỹ năng tương lai mà sinh viên và người lao động cần sớm chuẩn bị, bao gồm khả năng làm việc cùng với AI để tối ưu quy trình, hiểu biết cơ bản về lập trình và sử dụng API, khả năng tích hợp đa kênh để đồng bộ hóa trải nghiệm khách hàng, cùng năng lực bảo mật dữ liệu trong bối cảnh các quy định pháp lý ngày càng nghiêm ngặt.

“Đây không chỉ là xu hướng, mà đã và đang trở thành yêu cầu bắt buộc đối với nguồn nhân lực chất lượng cao trong kỷ nguyên số”, chuyên gia eComDX nhấn mạnh.

Đưa thương mại điện tử thành đòn bẩy tăng trưởng bền vữngTheo đại diện eComDX, để thương mại điện tử xuyên biên giới trở thành đòn bẩy tăng trưởng dài hạn, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động hơn trong tư duy tiếp cận trực tiếp thị trường quốc tế, thay vì chỉ dựa vào nền tảng sẵn có.