AI “âm thầm” tham gia vào hội đồng tuyển dụng việc làm

Sử dụng AI để chấm điểm ứng viên

Thông tin này được GS David Ngo, chuyên gia về AI từ Đại học Khoa học và Công nghệ Malaysia, chia sẻ tại Hội thảo Khoa học Quốc tế ICDI 2025 lần thứ 8 với chủ đề “Vượt rào trở ngại, đột phá tương lai” do Trường Đại học Nguyễn Tất Thành tổ chức.

Theo GS Ngo, Trí tuệ nhân tạo đang ngày càng có tác động sâu rộng mọi lĩnh vực, trong đó có giáo dục, không chỉ trong các hoạt động thường nhật mà còn trong việc đưa ra các quyết định chiến lược quan trọng.

Một ví dụ điển hình được ông chia sẻ là tình huống tuyển dụng tại một số trường đại học, nơi một vài thành viên hội đồng đã âm thầm sử dụng AI để xếp hạng hồ sơ ứng viên mà không thông báo cho các thành viên còn lại.

Điều đáng chú ý là sau khi vòng phỏng vấn kết thúc, bảng xếp hạng do AI đưa ra lại không trùng khớp với kết quả đánh giá cuối cùng của hội đồng. 

Lý giải cho sự khác biệt này, vị chuyên gia AI cho rằng: “Câu trả lời rất đơn giản: AI chỉ có thể đánh giá những gì có trên giấy. Trong khi đó, hội đồng đánh giá sâu hơn. Họ nhìn vào cách ứng viên thể hiện, sự hiện diện, sự đồng cảm, sự tự tin và phong thái khi tham gia phỏng vấn”.

Hợp tác với AI, không thay thế hoàn toàn

Từ ví dụ trên, ông liên hệ đến lo ngại của nhiều người rằng liệu AI có thể thay thế hoàn toàn con người trong công việc hay không.

GS Ngo nhận định, AI đang tạo ra những tác động đáng kể và các trường đại học cũng đang thích nghi bằng cách hợp tác với AI để hỗ trợ việc ra quyết định.

Ông dẫn chứng về việc nhiều trường đại học khuyến khích giảng viên và sinh viên sử dụng AI trong việc truyền đạt các nghiên cứu, nhưng vẫn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm tra kỹ lưỡng mọi nội dung do AI tạo ra và chịu trách nhiệm cuối cùng.

“Tại trường chúng tôi, AI đang được đón nhận rộng rãi trong cộng đồng học thuật. Đồng thời, các trường đại học khác cũng đang xây dựng những chính sách mới để vừa kiểm soát vừa hỗ trợ việc sử dụng AI một cách có trách nhiệm. Cá nhân tôi thấy việc tích hợp AI là một bước tiến tích cực đối với giáo dục đại học”, GS Ngo chia sẻ.

Tuy nhiên, ông cũng lưu ý về sự cần thiết của sự hợp tác giữa các trường đại học để xác định cách thức tận dụng tốt nhất các chính sách và tiến bộ công nghệ này.

Khi được hỏi về tác động của AI đến giới trẻ và nguy cơ AI “cướp” mất cơ hội việc làm, GS Ngo cho rằng thanh niên ngày nay đang học hỏi rất nhanh và nhận ra sức mạnh của AI. Ông nhận thấy họ đang sử dụng AI như một công cụ hàng ngày để hỗ trợ phát triển sự nghiệp trong nhiều lĩnh vực.

Tuy nhiên, ông cũng gửi một thông điệp mạnh mẽ đến bạn trẻ tại hội thảo: “Chúng ta cần đón nhận AI ở mọi cấp độ. Giới trẻ phải sẵn sàng bước vào thị trường lao động, nơi AI không phải là mối đe dọa, mà là một trợ thủ đắc lực.

Họ cần được đào tạo không chỉ về kỹ năng công nghệ mà còn về cách hợp tác hiệu quả với AI để nâng cao hiệu suất và sáng tạo”, GS Ngo nhấn mạnh.

GS Ngo đưa ra một nhận định đáng suy ngẫm: “Có nhiều cuộc thảo luận về việc AI thay thế con người. Nhưng thực tế là: AI không thay thế con người. Mà chính những người biết cách sử dụng AI sẽ thay thế những người không biết”.

AI đang định hình lại thị trường lao động

GS Ngo cũng chia sẻ về những điểm chính trong báo cáo của ông về tác động của AI đến việc làm. Theo đó, AI đang thực sự định hình lại thị trường lao động. Tại Malaysia, AI dự kiến sẽ ảnh hưởng đến 30% việc làm trong vài năm tới và con số này trên toàn cầu là 40%.

Trước tình hình này, GS Ngo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc người trẻ cần thấy được giá trị của bản thân và sử dụng AI không chỉ cho lợi ích cá nhân mà còn để tạo ra tác động tích cực cho xã hội và thế giới, đặc biệt trong bối cảnh có nhiều thách thức toàn cầu hiện nay. Ông tin rằng đây là một tư tưởng rất đáng lan tỏa.

TS Petrusevski Ljubisa, Tổ chức Giáo dục Đại học Chuyên nghiệp về Nghiên cứu Kinh doanh – Euro College, Kumanovo, Bắc Macedonia, cũng nhấn mạnh rằng: “Không thể phủ nhận rằng các cuộc cách mạng công nghệ trong hai thế kỷ qua đã cải thiện đáng kể điều kiện sống trên hành tinh này.

Những cuộc cách mạng khoa học trong lĩnh vực nông nghiệp, y tế và dinh dưỡng đã góp phần làm giảm đáng kể tỷ lệ đói nghèo và gia tăng đáng kể tuổi thọ trung bình trên toàn thế giới.

Các phát minh trong lĩnh vực giao thông vận tải đã đẩy mạnh thương mại lên mức chưa từng có, qua đó thúc đẩy sự phát triển kinh tế toàn cầu.

Tuy nhiên, mỗi cuộc cách mạng cũng tiềm ẩn những biến động tiêu cực. Nhân loại đang đứng trước ngưỡng cửa của cuộc cách mạng AI, hứa hẹn nhiều tiện nghi và giải pháp, nhưng cũng đặt ra những lo ngại về quyền riêng tư, bản sắc xã hội và an ninh toàn cầu, đòi hỏi một cái nhìn tích cực nhưng không bỏ qua những ảnh hưởng tiêu cực tiềm tàng.

Sự kiện Hội thảo Khoa học Quốc tế ICDI 2025 lần thứ 8 quy tụ hơn 90 bài trình bày học thuật từ các học giả, nhà nghiên cứu và chuyên gia đến từ nhiều quốc gia, cùng hàng trăm đại biểu từ giới học thuật, doanh nghiệp và các cơ quan quản lý.

TS Nguyễn Mai Lan, Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Nguyễn Tất Thành, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiến tạo tri thức và thúc đẩy sự đổi mới trong bối cảnh thế giới không ngừng biến động.

Sự hiện diện của các học giả, nhà nghiên cứu, lãnh đạo doanh nghiệp và sinh viên tại hội thảo đã tạo nên một cộng đồng tri thức năng động, sẵn sàng vượt qua những giới hạn truyền thống để mang đến những góc nhìn mới và giải pháp thực tiễn.