Đây là hoạt động nhân dịp kỷ niệm 30 năm Việt Nam gia nhập ASEAN (28.7.1995 – 28.7.2025) và ngày kỷ niệm thành lập ASEAN (8.8.1967 – 8.8.2025).
Tại tọa đàm, các chuyên gia cho rằng việc gia nhập ASEAN là quyết định bước ngoặt nâng cao vị thế quốc gia. Với phương châm “chủ động, tích cực và có trách nhiệm”, Việt Nam đã biến hội nhập ASEAN thành động lực phát triển và nâng cao vị thế quốc tế.
PGS-TS Lê Bộ Lĩnh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược kinh tế, cho rằng việc kiên định theo đuổi đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ trong môi trường đa dạng về lợi ích là một yếu tố then chốt.
“Một chính sách đối ngoại đa phương hóa và đa dạng hóa giúp Việt Nam cân bằng được mối quan hệ với các nước lớn, đồng thời bảo vệ lợi ích quốc gia. Kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, Việt Nam đã khéo léo tận dụng cơ hội từ hội nhập quốc tế để phát huy nội lực, đồng thời đóng góp vào giải quyết các vấn đề chung của khu vực và thế giới”, ông Lĩnh nói.
Ông Lĩnh cho rằng cơ hội đến từ việc tận dụng áp lực cải cách thể chế từ cạnh tranh ASEAN để hiện đại hóa công nghệ và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng khu vực thông qua RCEP.
Theo ông Tô Việt Châu, Phó vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, 30 năm gia nhập ASEAN, ngành nông nghiệp Việt Nam đã có bước chuyển mình lớn.
Từ một quốc gia thiếu hụt lương thực trở thành nước đảm bảo an ninh lương thực và là một trong những nhà xuất khẩu lớn nhất thế giới về gạo, cà phê, hạt điều, trái cây nhiệt đới và thủy sản, với mỗi ngành kim ngạch trên 1 tỉ USD; đóng góp 12% GDP cả nước, tạo việc làm cho gần 40% lực lượng lao động và là sinh kế của hơn 60% dân cư nông thôn…
Ông Châu khẳng định rằng phát triển nông nghiệp bền vững là ưu tiên hàng đầu của ASEAN, thể hiện qua các sáng kiến như Tuyên bố Lào 2024 và Kế hoạch hành động khu vực về thúc đẩy ứng dụng công nghệ mới như Trí tuệ nhân tạo (AI), hydrogen để chuyển đổi xanh và giảm phát thải khí nhà kính.
“Việt Nam đã chủ động đóng vai trò khởi xướng và xây dựng Khung an ninh lương thực ASEAN (AIFS) và Kế hoạch hành động chiến lược về an ninh lương thực (SPA-FS) 2021 – 2025. Điều này tạo nền tảng hợp tác toàn diện về phát triển chuỗi giá trị, quản lý nước và nâng cao khả năng thích ứng biến đổi khí hậu”, ông Châu nói.
Ngoài ra, ông Châu cũng đề cập đến các sáng kiến về năng lượng sinh khối và phát triển làng nghề nông thôn, đồng thời tham gia hệ thống quỹ dự trữ khẩn cấp và hệ thống thông tin AFSIS giúp dự báo, ứng phó nhanh khi có khủng hoảng.
Ông nhấn mạnh rằng quá trình kết nối chuỗi cung ứng và các cam kết quốc tế như Hiệp định Paris, JETP đang tạo cơ hội để Việt Nam định vị sản phẩm nông nghiệp xanh, truy xuất nguồn gốc rõ ràng, phù hợp xu hướng toàn cầu.
Tuy nhiên, theo ông Châu, Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức như biến đổi khí hậu, suy giảm tài nguyên và khoảng cách công nghệ giữa các quốc gia ASEAN. Điều này đòi hỏi hợp tác liên ngành mạnh mẽ hơn, cùng định hướng phát triển nông nghiệp sinh thái, công nghệ cao, phát thải thấp và tích hợp đa giá trị bền vững.
Bên cạnh đó, ông cũng nhấn mạnh vai trò của đổi mới sáng tạo, chia sẻ tri thức và dữ liệu khí hậu, chuyển đổi số và tăng cường năng lực thể chế trong bảo đảm an ninh lương thực dài hạn.
Bà Lê Thị Mai Anh, Trưởng phòng Đông Nam Á, Nam Á và Hợp tác khu vực, Vụ Phát triển thị trường nước ngoài (Bộ Công Thương) cho hay ASEAN là đối tác thương mại lớn thứ ba toàn cầu của Việt Nam.
Với hơn 98% dòng thuế nội khối đã được xóa bỏ và lợi thế xuất siêu bền vững tại các thị trường láng giềng, ASEAN đã tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hóa Việt Nam thâm nhập sâu vào khu vực.
Tuy nhiên, trước những thách thức về rào cản kỹ thuật, mức độ cạnh tranh ngày càng cao, bà Mai Anh nhấn mạnh tầm quan trọng của ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số trong thương mại và logistics, thúc đẩy thương mại số với ASEAN.
Song song đó là nâng cao năng lực thực hiện các FTA và chuẩn hóa hàng hóa, mở rộng hợp tác song phương linh hoạt hơn. Qua đó định vị Việt Nam là trung tâm thương mại năng động trong ASEAN.
Bà Trần Hải Vân, Phó cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch khẳng định hợp tác ASEAN đã giúp Việt Nam thúc đẩy tăng trưởng du lịch, nâng cao năng lực xây dựng chính sách văn hóa và chuyên môn thể thao.
Cụ thể, trong lĩnh vực du lịch, Việt Nam đã đón lượng khách lớn từ các nước như Malaysia (495.383 lượt), Campuchia (474.580 lượt), và Thái Lan (418.054 lượt) vào năm 2024, đồng thời tham gia xây dựng các tiêu chuẩn chung như Tiêu chuẩn Du lịch Sinh thái ASEAN và giành các giải thưởng uy tín tại Diễn đàn Du lịch ASEAN (ATF).
Trong lĩnh vực văn hóa, Việt Nam đã tích cực tham gia các dự án về kinh tế sáng tạo, công nghiệp văn hóa bền vững, ẩm thực, di sản, và chủ động tổ chức các sự kiện văn hóa, nghệ thuật ASEAN nhằm tăng cường hiểu biết chung và giao lưu nhân dân…
Việt Nam cũng ưu tiên hợp tác về chuyển đổi số, AI và phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, thành phố sáng tạo; cam kết tiếp tục đồng hành và đóng góp tích cực vì một cộng đồng ASEAN giàu bản sắc và phát triển bền vững.
ASEAN là trụ cột không thể thiếu trong chính sách đối ngoại. Việt Nam cần tiếp tục củng cố đoàn kết nội khối, ưu tiên các lĩnh vực hợp tác mới như kinh tế số và phát triển bền vững, tăng cường ngoại giao đa phương để xây dựng trật tự khu vực dựa trên luật lệ và thúc đẩy hội nhập kinh tế sâu rộng hơn trong bối cảnh toàn cầu biến động.
PGS-TS Lê Bộ Lĩnh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược kinh tế
Buổi chia sẻ đã mang đến cái nhìn sâu sắc về hành trình 30 năm hội nhập ASEAN của Việt Nam, làm rõ những nỗ lực không ngừng nghỉ và các thành tựu đáng tự hào mà Việt Nam đã đạt được trên cả ba trụ cột chính của Cộng đồng ASEAN: Chính trị – An ninh, Kinh tế và Văn hóa – Xã hội. Sự kiện khẳng định tầm nhìn chiến lược và quyết tâm mạnh mẽ của Việt Nam trong việc tiếp tục đóng góp tích cực vào tiến trình phát triển bền vững của ASEAN.
Là một phần quan trọng trong chuỗi hoạt động thường niên do C asean Vietnam tổ chức nhằm thúc đẩy kết nối và xây dựng cộng đồng ASEAN, chương trình đã góp phần củng cố tinh thần đoàn kết, hướng tới mục tiêu xây dựng một ASEAN gắn kết, thịnh vượng và bền vững, vì lợi ích chung của toàn khu vực.
https%3A%2F%2F1thegioi.vn%2Fasean-ban-dap-cho-viet-nam-chuyen-doi-so-chuyen-doi-xanh-235616.html
