Cần sớm có phương án gỡ vướng mắc cho Công viên Cầu Rào

Phối cảnh Công viên Cầu Rào. Ảnh: QN

Thanh tra tỉnh Quảng Trị vừa ban hành Kết luận thanh tra số 902 ngày 12/9/2025 theo chuyên đề về các công trình dự án có khó khăn, vướng mắc, chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp, nguy cơ gây thất thoát, lãng phí, trong đó có Dự án Xây dựng hạ tầng Công viên vui chơi giải trí thuộc khu Công viên Cầu Rào, phường Đồng Hới, tỉnh Quảng Trị.

Dự án Xây dựng hạ tầng công viên vui chơi giải trí thuộc khu Công viên Cầu Rào, TP Đồng Hới tỉnh Quảng Bình (nay là phường Đồng Hới, tỉnh Quảng Trị) được đầu tư xây dựng với mục tiêu nhằm hình thành khu vui chơi giải trí, thể thao phục vụ nhu cầu của Nhân dân phường Đồng Hới và du khách; góp phần chỉnh trang đô thị, điều hòa môi trường khu vực.

Quá trình thực hiện, Sở Xây dựng đã thực hiện các bước từ lập hồ sơ yêu cầu, Nhà đầu tư lập hồ sơ đề xuất, tổ chuyên gia đánh giá hồ sơ đề xuất, lập Báo cáo đánh giá theo đúng quy định. Căn cứ Báo cáo thẩm định kết quả lựa chọn nhà đầu tư số 631/KHĐT- TĐ ngày 12/3/2018 của Sở Kế hoạch, UBND tỉnh đã phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư theo Quyết định số 849/QĐ-UBND ngày 20/3/2018 của UBND tỉnh. Kết quả Liên danh Công ty TNHH Tập đoàn Vĩnh Hưng là đơn vị trúng thầu.

Thanh tra tỉnh đánh giá việc đầu tư xây dựng Dự án theo quy định của Luật Đầu tư – theo phương thức đối tác công tư đảm bảo cho việc thực hiện triển khai đồng bộ các hạng mục dự án, tận dụng tối đa nguồn lực kinh tế về đầu tư.

Vì sao Dự án Công viên Cầu Rào có nhiều vướng mắc

Tuy nhiên, quá trình thực hiện các thủ tục đầu tư, triển khai dự án còn có nhiều vướng mắc, thiếu sót dẫn đến kéo dài thời gian thực hiện, không phát huy kịp thời hiệu quả đầu tư của dự án.

Cụ thể, dự án được phê duyệt Đề xuất dự án từ 23/1/2017, đến ngày 10/5/2023 dự án mới triển khai thi công xây dựng hạng mục san nền và các hạng mục khác của dự án. Như vậy, quá trình chuẩn bị đầu tư của dự án qua hơn 6 năm để thực hiện các thủ tục đầu tư từ lựa chọn nhà đầu tư, điều chỉnh quy hoạch (30/9/2021); điều chỉnh Báo cáo nghiên cứu khả thi (20/10/2022), đánh giá tác động môi trường (21/3/2019), đền bù giải phóng mặt bằng và giao đất (lần đầu 21/3/2019; lần 3 là 30/9/2021), điều chỉnh hợp đồng xây lắp 2 lần (lần 1 ngày 5/2/2021; lần 2 ngày 28/3/2024). Đến thời điểm thanh tra, công tác thi công xây dựng đối với dự án vẫn chưa hoàn thành (chỉ mới thi công được 82,6% giá trị xây lắp tương đương 73,93 tỷ/119,758 tỷ đồng).

Trách nhiệm thuộc về các cơ quan chuyên môn của tỉnh: Sở Kế hoạch và Đầu tư (cũ) chịu trách nhiệm trong các khâu tham mưu thẩm định đề xuất dự án, tham mưu các nội dung liên quan đến các quy định của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP); Sở Xây dựng chịu trách nhiệm trong việc lựa chọn nhà đầu tư dự án (từ sơ tuyển đến lựa chọn nhà đầu tư dự án), thương thảo ký kết hợp đồng, quản lý hợp đồng, thanh toán hợp đồng và công tác thẩm định thiết kế cơ sở, thiết kế bản vẽ thi công và dự toán; Sở Tài nguyên và Môi trường (cũ) chịu trách nhiệm trong các công tác tham mưu trong công tác giải phóng mặt bằng, tham mưu giao đất dự án cho nhà đầu tư; tham mưu giá đất để xác định diện tích thanh toán đối với quỹ đất dự kiến thanh toán cho nhà đầu tư; UBND TP Đồng Hới (nay là phường Đồng Hới) chậm thực hiện các thủ tục thông báo thu hồi đất, tổ chức thẩm định, phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ để giải phóng mặt bằng quỹ đất thanh toán, tổ chức giải phóng mặt bằng quỹ đất thanh toán; nhà đầu tư chịu trách nhiệm trong việc chậm triển khai công tác thiết kế bản vẽ thi công và dự toán, chưa chủ động phối hợp để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, thi công chậm tiến độ theo quy định của hợp đồng xây dựng – chuyển giao (hợp đồng BT) đã ký.

Trong vấn đề về quỹ đất thanh toán, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền (theo quy định của Luật Đầu tư, Nghị định số 15/2015/NĐ-CP ngày 14/2/2015 của Chính phủ về đầu tư theo phương thức đối tác công tư) chưa đánh giá hết các khó khăn, vướng mắc, chưa kịp thời trong việc tham mưu thực hiện việc đền bù giải phóng mặt bằng đối với quỹ đất dự kiến thanh toán, dẫn đến việc phải điều chỉnh quy hoạch đối với diện tích đất thanh toán từ 8,2 ha xuống 3,04 ha.

Sở Xây dựng tham mưu cho UBND tỉnh Quảng Bình nhiều lần để thực hiện việc thanh toán quỹ đất, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường), UBND TP Đồng Hới phối hợp thực hiện nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành.

Căn cứ Công văn số 1264/SNNMT-QLĐĐ ngày 19/5/2025 của Sở Nông nghiệp và Môi trường về việc báo cáo kết quả phương án giá đất để xác định diện tích quỹ đất thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện dự án xây dựng hạ tầng công viên vui chơi giải trí thuộc khu Công viên Cầu Rào, TP Đồng Hới, giá đất trung bình nhà đầu tư phải nộp nếu được giao đất là 19.520.000 đồng/m2. Tại cuộc họp ngày 30/5/2025, của Sở Xây dựng và các ngành xác định trên chi phí giá đất trung bình của quỹ đất dự kiến thanh toán do Sở Nông nghiệp và Môi trường xác định (19.520.000 đồng/m2) so với tổng mức đầu tư dự án thì diện tích đất ở được giao khoảng hơn 6.000 m2, diện tích đất toàn bộ (bao gồm cả hạ tầng kỹ thuật của quỹ đất dự kiến thanh toán) khoảng 10.000 m2. Diện tích đất dự kiến thanh toán chỉ bằng 1/3 diện tích so với quy hoạch điều chỉnh (3,0486 ha).

Trách nhiệm thuộc về Sở Xây dựng, Sở Nông nghiệp và Môi trường chậm xác định diện tích đất thanh toán, chậm tham mưu trong công tác đền bù giải phóng mặt bằng, chậm giao quỹ đất thanh toán cho nhà đầu tư, vi phạm điều khoản thanh toán, thời gian thanh toán cho nhà đầu tư.

Về triển khai thi công xây dựng công trình, Thanh tra tỉnh xác định dự án thi công chậm tiến độ (hơn 11 tháng) so với thời gian được gia hạn tại Phụ lục số 02 của Hợp đồng số 07/2018/HĐ-BT.

Quá trình thi công đường dọc sông Cầu Rào thuộc dự án không đấu nối được vào đường Trần Quang Khải và đường quy hoạch phía sau Ngân hàng BIDV. Do đó, phải tiến hành xử lý kỹ thuật tại vị trí đấu nối vào đường Trần Quang Khải.

Trách nhiệm thuộc về nhà đầu tư (chủ đầu tư dự án) làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án, thời gian hoàn thành, quyết toán công trình theo quy định và hợp đồng BT đã ký.

Cổng chính Công viên Cầu Rào đã hoàn thiện. Ảnh: QN

Kiến nghị hướng giải quyết, gỡ khó cho nhà đầu tư

Để đảm bảo việc thanh toán hợp đồng BT cho nhà đầu tư theo đúng các quy định hiện hành, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực hiện, qua nghiên cứu các quy định, hướng dẫn, đề xuất giải pháp, Thanh tra tỉnh Quảng Trị đề xuất lựa chọn 1 trong 2 phương án sau để thanh toán cho nhà đầu tư.

Phương án 1: Tiếp tục thanh toán trên quỹ đất dự kiến nhưng phải đảm bảo nguyên tắc ngang giá, có tính đến chi phí lãi vay của nhà đầu tư.

Phương án 2: Thanh toán bằng tiền ngân sách nhà nước từ nguồn vốn đầu tư công hoặc từ nguồn ngân sách Nhà nước khác, có tính đến chi phí lãi vay của nhà đầu tư.

Kiến nghị Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo các sở, ngành, địa phương căn cứ các quy định của pháp luật có liên quan để thực hiện hoàn thành Dự án Xây dựng Hạ tầng công viên vui chơi, giải trí thuộc khu Công viên Cầu Rào, phường Đồng Hới nhằm kịp thời phát huy hiệu quả đầu tư, cụ thể:

UBND tỉnh quy định thời gian triển khai, thời gian hoàn thành các nhiệm vụ khi giao các sở, ngành chuyên môn tham mưu thanh toán hợp đồng BT cho nhà đầu tư, tránh việc kéo dài thời gian làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án, tránh nguy cơ thất thoát, lãng phí trong đầu tư. Chỉ đạo các sở, ngành chuyên môn nghiên cứu dự thảo đề cương giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho một số dự án tồn đọng kèm theo Văn bản số 117/CV-BCĐ751 ngày 5/7/2025 của Ban chỉ đạo 751 về việc đề nghị bộ, ngành, địa phương nghiên cứu rà soát, đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn vướng mắc của các dự án tồn đọng trên Hệ thống cơ sở dữ liệu 751 để tham mưu đề nghị và lựa chọn giải pháp phù hợp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với dự án.

Đường đi bộ và cây xanh trong công viên. Ảnh: QN

Chỉ đạo Sở Xây dựng, Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Tài chính rà soát các quy định của pháp luật nhằm xác định phương án thanh toán (trên cơ sở đề xuất phương án của Đoàn Thanh tra), giá trị thanh toán hợp đồng BT cho nhà đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư.

Chỉ đạo Sở Xây dựng điều chỉnh phụ lục hợp đồng để thực hiện việc gia hạn thời gian thi công để nhà đầu tư triển khai hoàn thành các hạng mục chưa hoàn thành, phối hợp với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án kiểm tra chất lượng các hạng mục của dự án, rà soát các khối lượng nghiệm thu, thanh toán theo đúng các quy định về kiểm tra, nghiệm thu, về định mức, đơn giá, thuế, phí. Thường xuyên theo dõi, đốc thúc về tiến độ dự án, kịp thời báo cáo UBND tỉnh các vướng mắc phát sinh nhằm triển khai thi công hoàn thành công trình theo đúng tiến độ.

Chỉ đạo Sở Tài chính theo quy định pháp luật trong công tác thanh toán, quyết toán dự án theo đúng thời gian sau khi dự án nghiệm thu hoàn thành đưa vào sử dụng.