Trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại, từ việc soạn thảo email đến điều khiển các hệ thống tự động. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của AI cũng đặt ra những thách thức lớn về môi trường, đặc biệt là về tiêu thụ điện năng và nước.
AI tiêu thụ điện năng vượt mặt Bitcoin
Theo nghiên cứu của Alex de Vries-Gao tại Viện Nghiên cứu Môi trường Vrije Universiteit Amsterdam, AI có thể sử dụng gần một nửa tổng lượng điện tiêu thụ của các trung tâm dữ liệu trên toàn cầu vào cuối năm 2025. Điều này đồng nghĩa với việc AI có thể tiêu thụ lượng điện tương đương với cả quốc gia Vương quốc Anh, với nhu cầu điện cho AI đạt 23 gigawatt (GW).
Sự gia tăng này chủ yếu do các công ty công nghệ liên tục mở rộng kích thước mô hình AI của họ, nhằm tạo ra ứng dụng tốt nhất. Tuy nhiên, điều này đồng thời cũng làm tăng nhu cầu sử dụng tài nguyên, dẫn đến việc xây dựng thêm nhà máy điện khí đốt và lò phản ứng hạt nhân mới để đáp ứng nhu cầu điện ngày càng tăng.
Mỗi email AI tiêu tốn một chai nước
Không chỉ tiêu thụ điện năng, AI còn tiêu tốn một lượng nước đáng kể. Nghiên cứu từ Đại học California, Riverside năm 2023 cho thấy soạn email dài 100 từ bằng AI tiêu tốn khoảng 519 ml chất làm mát, tương đương một chai nước uống tiêu chuẩn. Lượng nước này chủ yếu dùng để giải nhiệt các trung tâm dữ liệu khổng lồ, phục vụ hệ thống AI.
Ngoài ra, mỗi yêu cầu tìm kiếm trên AI tiêu thụ lượng điện nhiều hơn khoảng 10 lần so với tìm kiếm thường trên Google (2,9 Wh so với 0,3 Wh). Với tính năng tạo ảnh bằng AI, năng lượng tiêu thụ cao hơn đáng kể (gấp 5 lần) so với văn bản thông thường.
Cần sử dụng AI một cách có trách nhiệm
Trước những thách thức về môi trường, các chuyên gia khuyến nghị người dùng nên cân nhắc tính cần thiết trước mỗi lần tương tác với AI. TS Scott McDonald, giảng viên ngành Quản lý chuỗi cung ứng và logistics tại Đại học RMIT Việt Nam, cho rằng việc sử dụng AI để phân tích tài chính phức tạp có thể mang đến hiệu quả tốt, nhưng yêu cầu AI viết một email chào hỏi đơn giản thì không đáng.
Ông cũng nhấn mạnh rằng nếu cứ 1/10 người lao động Việt Nam sử dụng AI hàng ngày chỉ để viết email, nguồn lực tiêu hao cả năm có thể đến hàng trăm nghìn m³ nước, đủ điện cung cấp một quận nhỏ tại thành thị.
Trong bối cảnh nhu cầu điện nói chung tại Việt Nam dự kiến tăng khoảng 10-12% hàng năm từ nay đến 2030, trong đó công nghệ số chiếm tỷ trọng ngày càng lớn, việc sử dụng AI một cách có trách nhiệm là điều cần thiết để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
https%3A%2F%2Fthieunien.vn%2Fai-cong-nghe-dot-pha-hay-ganh-nang-moi-truong-tbd63899.html
