Để ứng dụng AI hiệu quả trong doanh nghiệp

Theo McKinsey & Company, trên toàn thế giới đã ghi nhận 65 % doanh nghiệp đang sử dụng AI tạo sinh (GenAI) thường xuyên trong ít nhất một chức năng kinh doanh, gấp đôi so với năm 2024. Tuy nhiên, chỉ 1 % tổ chức tin rằng họ đã đạt được giai đoạn trưởng thành (AI maturity), cho thấy hầu hết vẫn đang loay hoay giữa thí điểm và mở rộng quy mô.

Trong khi đó, theo CPA Australia, một cơ quan kế toán chuyên nghiệp ở Úc, trên 80% doanh nghiệp Việt Nam đã ứng dụng AI vào hoạt động, vượt qua mức trung bình 69 % của khu vực Châu Á-Thái Bình Dương. Đáng chú ý, 46 % doanh nghiệp đã đầu tư vào nâng cao năng lực công nghệ cho đội ngũ nhân sự, cao hơn mức 40 % trung bình khu vực.

Việt Nam hiện là trung tâm startup GenAI lớn thứ hai ASEAN, với 27 % các công ty GenAI, và dự kiến gia tăng lên 35 % vào năm 2030, theo báo cáo của nền tảng Linkedln. Về mặt chính sách, Chính phủ đặt mục tiêu phát triển 5.000 kỹ sư AI, thành lập trung tâm nghiên cứu – đào tạo với 7.000 chuyên gia và hỗ trợ 500 startup AI đến năm 2030.

Để tối ưu hóa quy trình, tái định hình chiến lược và văn hóa tổ chức, Hiệp hội Hỗ trợ phát triển Công nghiệp Hải Phòng mới đây đã tổ chức buổi tọa đàm, hỗ trợ các doanh nghiệp thành viên phương thức tiếp cận và ứng dụng AI một cách hiệu quả trong sản xuất kinh doanh. Ông Phạm Đoàn Tùng, Chủ tịch Hiệp hội Hỗ trợ và Phát triển Công nghiệp Hải Phòng cho rằng, tới đây Hiệp hội sẽ xây dựng một sàn thương mại điện tử, thu hút hàng nghìn doanh nghiệp, việc xử lý, phân tích số liệu và tìm kiếm của các nhà đầu tư sẽ được ứng dụng bằng AI một cách triệt để.

Cũng trong tọa đàm, chuyên gia Ninh Việt Tú chia sẻ, các doanh nghiệp lớn trên thế giới, những công ty Top 500, họ đang ứng dụng một cách đồng bộ AI vào toàn bộ các chuỗi từ nghiên cứu, sản xuất, chăm sóc khách hàng, tiếp thị sản phẩm cho đến quản lý nhân sự và backoffice. Những doanh nghiệp Việt Nam cũng bắt đầu ứng dụng, nhưng vẫn còn dừng lại ở mức độ thử nghiệm, manh mún, từng phần và chưa có tính hệ thống.

Đồng quan điểm, ông Phạm Đoàn Tùng cũng cho rằng: “kiến thức để hiểu biết và ứng dụng AI như thế nào, đang còn rất nhiều vấn đề. Các doanh nghiệp Việt Nam còn đang ở giai đoạn học hỏi, việc ứng dụng một cách hiệu quả vào quy trình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp vẫn chưa được áp dụng một cách triệt để”.

Theo các chuyên gia, AI không phải “viên đạn bạc” giải quyết mọi vấn đề. Nói như ông Lê Cường Thịnh, Giám đốc văn phòng ActionCOACH UBC Firm, nhiều doanh nghiệp mắc sai lầm khi đổ tiền vào AI mà không xác định rõ mục tiêu. Để áp dụng AI một cách có hiệu quả, hãy bắt đầu từ những câu hỏi: khách hàng của bạn đang gặp khó khăn gì, quy trình nào tốn nhiều chi phí nhất và đâu là điểm nghẽn cần AI tháo gỡ.

Bên cạnh đó, một trong những vấn đề mà các doanh nghiệp Việt Nam đang gặp phải khi ứng dụng AI vào trong sản xuất và kinh doanh đôi khi là vì quá tham vọng. Thay vì “ôm” những dự án lớn, hãy khởi đầu bằng các dự án thử nghiệm ngắn hạn, ít rủi ro.

Chị Trần Thanh Hương, CEO một startup AI chia sẻ, hãy chọn một quy trình đơn giản như chatbot hỗ trợ khách hàng, AI dự báo doanh số theo tuần, hoặc tự động hóa báo cáo tài chính. Thành công từ những bước nhỏ sẽ tạo đà cho sự ủng hộ của ban lãnh đạo và nhân viên.

Trên thực tế, dù AI có thể tối ưu hoá quy trình, con người vẫn là trung tâm. Ý kiến của chuyên gia Daniel Susskind từ Knight First Amendment Institute chỉ ra ba giới hạn của AI: hiệu quả khi làm việc kết hợp, sở thích của con người và phán đoán đạo đức. Tại các khâu như logistics hay tài chính, con người vẫn giữ vai trò giải quyết ngoại lệ, quản trị mối quan hệ và thực hiện các quyết định mang yếu tố đạo đức cao.

Nhìn chung, AI không chỉ là công cụ, mà còn là chiến lược phát triển dài hạn cho mọi doanh nghiệp. Các chuyên gia khuyên các doanh nghiệp nên bắt đầu từ những dự án nhỏ có thể đo lường, đồng thời cần chuẩn bị đồng bộ dữ liệu, hạ tầng, nhân lực và khung quản trị rủi ro để mở rộng quy mô thành công. Việc ứng dụng AI thành công trong doanh nghiệp, thực tế không đo bằng ngân sách hay công nghệ đắt tiền, mà bằng khả năng giải quyết bài toán cụ thể với chi phí tối ưu.