Tuy nhiên, nhiều chuyên gia lại có ý kiến trái chiều về việc sử dụng AI trong nghề đang “hot” này.
Kiếm tiền nhờ nghề “viết thuê ký ức” cho người cao tuổi
Gần đây, nghề viết hồi ký thuê cho người cao tuổi bỗng trở nên phổ biến tại thị trường Trung Quốc. Thậm chí tại một số cộng đồng ở Thượng Hải còn xuất hiện các lớp hướng dẫn người cao tuổi viết hồi ký.
Khách hàng của dịch vụ “viết hồi ký” này phần lớn là chủ doanh nghiệp nhỏ và cán bộ đã nghỉ hưu.
Ảnh minh họa
Trên Xiaohongshu (một nền tảng mạng xã hội về phong cách sống tại Trung Quốc), có gần 10.000 nội dung chia sẻ về kinh nghiệm viết lách và trải nghiệm cá nhân liên quan đến con chữ. Trong số đó, nghề viết hồi ký cho người cao tuổi là “hot” nhất.
Theo đó, một người viết sẽ mất khoảng 3 tháng để hoàn thành công việc, từ việc thu thập thông tin cho đến in và đóng sách. Một số dịch vụ có mức giá rõ ràng dao động từ 20.000 đến 40.000 NDT (68,4 – 137 triệu đồng), tùy thuộc vào số lượng từ trong văn bản và yêu cầu của khách hàng.
Một tài khoản tên Ming Wei trên Xiaohongshu cho biết, người này đã kiếm được 180.000 NDT (616 triệu đồng) bằng nghề viết hồi ký cho người cao tuổi. Trong ghi chú của mình, Ming Wei đã chia sẻ 7 gợi ý để viết, bao gồm 4 nguyên tắc chính: trung thực, khách quan, toàn diện và sống động.
Bản phác thảo có thể được sắp xếp theo dòng thời gian hoặc các sự kiện chính trong cuộc đời của nhân vật. Khi viết, cần nắm bắt các đặc điểm của nhân vật như môi trường phát triển, ngoại hình, tính cách, khí chất, ngôn ngữ và cách họ đối diện với cuộc đời. Đồng thời, bản hồi ký cũng cần tăng thêm “tính truyện” của nhân vật, khiến nhân vật trở nên sống động và hấp dẫn hơn.
Ảnh minh họa
Ngoài ra, theo Ming Wei, không nên tôn vinh hoặc hạ thấp các nhân vật quá mức. Cần suy nghĩ về những trải nghiệm và hành vi của nhân vật từ nhiều góc độ.
Ming Wei cho biết, cô đã làm việc trong ngành báo giấy truyền thống trong 12 năm. Sau khi công việc kinh doanh thất bại, cô đã quay lại nghề cũ bằng cách nhận viết thuê hồi ký.
Theo chia sẻ của Ming Wei, những khách hàng cao tuổi tìm đến cô để viết hồi ký thường là những người thành công, hiện ở độ tuổi 70-80. Họ muốn ghi lại những trải nghiệm của riêng mình và của thế hệ trước khi về già, để lại dấu ấn gia đình cho các thế hệ sau.
Ngoài ra, nhiều khách hàng trẻ cũng tìm đến dịch vụ này như một cách bày tỏ lòng hiếu thảo với ông bà, cha mẹ.
Tang Xiao Bai, sống tại Ôn Châu, Trung Quốc đã viết gần 70 hồi ký cho người cao tuổi trong tám năm kể từ khi trở thành một nhà văn tự do. Anh đã kiếm được 50.000 NDT (171 triệu đồng)/tháng nhờ dịch vụ này.
Để tìm kiếm khách hàng tiềm năng, ngoài việc vận hành mạng xã hội trực tuyến, Tang Xiao Bai còn thường xuyên đến công viên, viện dưỡng lão để trò chuyện với người già, không bỏ lỡ bất kỳ cơ hội nào để “quảng bá” bản thân.
Liệu AI có thể viết hồi ký không?
So với các dịch vụ viết hồi ký thủ công có giá hàng chục nghìn NDT, sự phát triển của AI đã khiến thù lao trở nên thấp hơn. Liệu việc sử dụng các công cụ AI có thể giúp nhiều người dễ dàng viết hồi ký của riêng mình hơn hay không?
Một người dùng từng sử dụng AI để viết đã chia sẻ rằng, hiện nay trên thị trường Trung Quốc có rất nhiều phần mềm viết AI. Bạn chỉ cần đeo tai nghe và trả lời câu hỏi. AI sẽ điều chỉnh câu hỏi dựa trên từ khóa trong câu trả lời của người dùng và trích xuất thông tin từ ảnh, văn bản và các tài liệu khác do người dùng cung cấp.
Sau khi hoàn thành việc thu thập dữ liệu, nó sẽ đi vào giai đoạn viết. Sau đó, nó được biên tập viên đọc và xem xét thủ công. Sau khi đánh giá được thông qua, người dùng có thể xem và tiếp tục sử dụng AI để sửa đổi nội dung.
Ảnh minh họa
“Bản chất của hồi ký nằm ở việc ghi chép lại những trải nghiệm. AI đã học được rất nhiều về cách viết tiểu sử và hồi ký. Chỉ cần thông tin đủ chính xác, nó có thể tự nhiên tạo ra những bài viết hay.” Một người dùng đã sử dụng nền tảng viết AI đã đưa ra phản hồi.
Song, với những nhà văn chân chính như Bai Xiao Tang, AI chỉ là phương tiện phụ trợ và anh không muốn sử dụng nó.
Về phía Ming Wei, nhóm của cô đã phát triển nền tảng viết AI riêng, có thể sản xuất hàng loạt 4 đến 5 tiểu sử mỗi tháng, nhưng bản thân Mingwei chưa bao giờ sử dụng nó.
“Mặc dù những bài viết như vậy thoạt nhìn có vẻ hay, nhưng bạn sẽ không muốn đọc lần hai. Bởi vì chúng không có cảm xúc, không có bóng dáng con người, và chỉ là một đống dữ liệu.”
Ming Wei cũng lo lắng rằng khi người già trở nên xúc động hoặc lạc đề khi kể chuyện, liệu AI có thể xoa dịu cảm xúc của họ và đưa câu chuyện quay trở lại đúng hướng hay không?
Ngoài văn bản đã hoàn thiện, sự đồng hành về mặt cảm xúc của nhà văn khi trò chuyện với người già có thể là điều mà nhóm khách hàng cao tuổi này cần hơn. AI có lẽ không thể thay thế con người trong lĩnh vực này.
Nghiên cứu của Phòng thí nghiệm tâm lý lão khoa thuộc Đại học Sư phạm Bắc Kinh cho biết, “nhìn lại cuộc đời” là phương pháp trị liệu tâm lý quan trọng đối với người cao tuổi. Người cao tuổi thực hiện “can thiệp xem lại cuộc đời” có ý thức tự chủ tốt hơn, có thể cải thiện sự hài lòng trong cuộc sống và lòng tự trọng của họ.
Ở Việt Nam, dịch vụ viết hồi ký cũng đã xuất hiện. Thời gian thực hiện một cuốn hồi ký thường dao động từ 3-8 tuần, bao gồm cả bản mềm và bản cứng để tiện chia sẻ và lưu giữ.
Không chỉ phải làm việc trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt, những người trong nghề còn có nguy cơ mắc bệnh về cột sống.
https%3A%2F%2Fwww.24h.com.vn%2Fthi-truong-tieu-dung%2Fsot-nghe-viet-thue-ky-uc-kiem-hang-chuc-trieu-thang-co-the-nho-ai-tro-giup-c52a1642370.html
