Miễn tiền thuê đất dự án sản xuất sản phẩm công nghệ số, AI, bán dẫn

Tiếp tục phiên họp thứ 44, ngày 26/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định tại khoản 2 Điều 157 Luật Đất đai năm 2024 (bao gồm cả nội dung giảm tiền thuê đất năm 2025).

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, về nguyên tắc xây dựng chính sách, các trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất quy định tại Nghị định này phải đáp ứng các điều kiện: Không thuộc các trường hợp đã được quy định tại khoản 1 Điều 157 Luật Đất đai năm 2024; Có văn bản đề xuất của các bộ, ngành, địa phương; ưu tiên quy định ưu đãi đối với các trường hợp trước đây đã và đang được hưởng ưu đãi về nghĩa vụ tài chính về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất (thuộc trường hợp Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất hoặc được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định của pháp luật về đất đai năm 2013; tổ chức sử dụng đất không vì mục tiêu lợi nhuận theo văn bản của cơ quan, người có thẩm quyền; phù hợp với định hướng phát triển kinh tế – xã hội từng thời kỳ của Đảng, Nhà nước.

Theo tờ trình, Chính phủ đề xuất 11 nhóm chính sách. Cụ thể, bao gồm: Miễn, giảm tiền sử dụng đất đối với phần diện tích đất được giao trong hạn mức giao đất ở đối với các trường hợp để bố trí tái định cư hoặc giao cho các hộ gia đình, cá nhân trong các cụm, tuyến dân cư vùng ngập lũ; các hộ dân làng chài, dân sống trên sông nước, đầm phá di chuyển đến định cư tại các khu, điểm tái định cư theo quy hoạch, kế hoạch và dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình của Chính phủ.

Miễn tiền thuê đất đối với diện tích đất sử dụng để xây dựng trụ sở của ngân hàng chính sách xã hội (bao gồm: Hội sở chính, Sở Giao dịch, Trung tâm đào tạo, cơ sở đào tạo, Trung tâm Công nghệ thông tin, Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội cấp tỉnh, cấp huyện, Phòng giao dịch thuộc chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội cấp tỉnh), trụ sở của ngân hàng phát triển Việt Nam, trụ sở của các quỹ tài chính ngoài ngân sách hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận theo quy định của pháp luật; đất để xây dựng Điểm Bưu điện – Văn hoá xã. Miễn, giảm tiền thuê đất đối với Tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã thuê đất để sử dụng làm mặt bằng sản xuất kinh doanh.

Miễn, giảm tiền thuê đất đối với dự án sử dụng đất vào mục đích sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực giáo dục, dạy nghề, y tế, văn hóa thể thao, môi trường đáp ứng điều kiện về danh mục loại hình, tiêu chí, quy mô, tiêu chuẩn xã hội hóa do Thủ tướng Chính phủ quyết định nhưng không thuộc dự án được hưởng miễn, giảm tiền thuê đất theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 157 Luật Đất đai năm 2024.

Miễn, giảm tiền thuê đất nhằm khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Miễn, giảm tiền thuê đất trong trường hợp người sử dụng đất bị ảnh hưởng bởi thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn bất khả kháng.

Miễn, giảm tiền thuê đất đối với các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực nông, lâm, thủy sản được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất hằng năm sử dụng đất vào mục đích sản xuất nông, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản có sử dụng lao động là người dân tộc thiểu số cư trú hợp pháp trên địa bàn các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các huyện được hưởng chính sách hỗ trợ theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ tổ chức, đơn vị sử dụng lao động là người dân tộc thiểu số tại khu vực miền núi, vùng đặc biệt khó khăn.

Miễn, giảm tiền thuê đất đối với dự án xây dựng trụ sở làm việc của các cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự nước ngoài và cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, việc miễn, giảm tiền thuê đất thực hiện điều ước đã cam kết hoặc theo nguyên tắc có đi có lại.

Miễn tiền thuê đất đối với diện tích nhà, đất phục vụ đối ngoại giao cho các đơn vị sự nghiệp công lập (hoặc đơn vị cung cấp dịch vụ công khác đáp ứng yêu cầu theo quy định của pháp luật) có chức năng quản lý nhà, đất phục vụ đối ngoại để sử dụng theo hình thức hỗ tương, giao sử dụng nhà, đất không phải trả tiền và cho các tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao, văn phòng nước ngoài thuê theo chính sách ưu đãi đặc biệt của Nhà nước theo quyết định của cấp có thẩm quyền.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi.

Miễn, giảm tiền thuê đất đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng lao động là người khuyết tật theo quy định tại khoản 1 Điều 9 Nghị định số 28/2012/NĐ-CP của Chính phủ về quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Người khuyết tật.

Miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất để quy định các biện pháp thực hiện chính sách kinh tế – xã hội, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ phát triển sản xuất, kinh doanh, đảm bảo an sinh xã hội để giải quyết những vấn đề phát sinh trong thực tiễn điều hành kinh tế – xã hội của Chính phủ.

Miễn, giảm tiền thuê đất đối với đất thuộc các đơn vị: Viện, trung tâm đổi mới sáng tạo, nghiên cứu và phát triển công nghệ số; miễn tiền thuê đất đối với dự án sản xuất sản phẩm công nghệ số trọng điểm, sản phẩm phần mềm, chip bán dẫn, Trí tuệ nhân tạo; miễn tiền thuê đất đối với Khu công nghệ số tập trung, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia; miễn tiền thuê đất đối với đất xây dựng cơ sở nghiên cứu khoa học của doanh nghiệp khoa học và công nghệ nếu đáp ứng được các điều kiện liên quan (nếu có) bao gồm: Đất xây dựng phòng thí nghiệm, đất xây dựng cơ sở ươm tạo công nghệ và ươm tạo doanh nghiệp khoa học và công nghệ, đất xây dựng cơ sở thực nghiệm, đất xây dựng cơ sở sản xuất thử nghiệm.

Miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối các trường hợp: Sử dụng đất quốc phòng kết hợp với hoạt động lao động sản xuất xây dựng kinh tế; thuê đất không phải đất quốc phòng của đơn vị quân đội có chức năng cung cấp dịch vụ công theo mô hình đơn vị sự nghiệp công lập.

Ngoài ra, Chính phủ đề xuất Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Chính phủ quy định đối tượng và mức miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cụ thể đối với các lĩnh vực, ngành nghề cần đặc biệt ưu tiên phát triển theo chủ trương của Đảng, của Nhà nước từng thời kỳ.

Thay mặt cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, đa số ý kiến cơ bản đồng tình về sự cần thiết ban hành quy định về các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất như Tờ trình của Chính phủ.

Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, khoản 2, Điều 157 chỉ quy định các trường hợp khác với các trường hợp được quy định tại khoản 1, là các trường hợp đặc biệt, đặc thù. Do đó, việc Chính phủ quy định việc miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất như tờ trình là quá rộng.

Về các chính sách được đề xuất theo tờ trình của Chính phủ, đa số ý kiến cơ bản nhất trí với các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, Tuy nhiên, đề nghị cần rà soát các chính sách bảo đảm tuân thủ nguyên tắc đã được nêu ra.

Đối với một số chính sách cụ thể, có ý kiến đề nghị không quy định miễn, giảm tiền thuê đất với tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã thuê đất để sử dụng làm mặt bằng sản xuất kinh doanh, vì khoản 1 Điều 157 Luật Đất đai đã quy định.

Với quỹ tài chính ngoài ngân sách, cơ quan thẩm tra nhấn mạnh, đề nghị chỉ miễn tiền thuê đất với quỹ được thành lập theo quy định của Chính phủ hoặc quyết định của Thủ tướng.

Về đề xuất Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Chính phủ quy định đối tượng và mức miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cụ thể đối với các lĩnh vực, ngành nghề cần đặc biệt ưu tiên phát triển theo chủ trương của Đảng, của Nhà nước từng thời kỳ, cơ quan thẩm tra đề nghị không quy định nội dung này để bảo đảm thực hiện đúng quy định tại khoản 2 Điều 157 Luật Đất đai năm 2024.

Tại phiên họp, 100% Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội có mặt biểu quyết nhất trí ban hành Nghị quyết về việc đồng ý các trường hợp khác được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định tại khoản 2 Điều 157 Luật Đất đai năm 2024 (bao gồm cả nội dung giảm tiền thuê đất năm 2025), làm cơ sở để Chính phủ ban hành nghị định.