Quốc gia châu Phi chuyển đổi xanh với công nghệ và AI

Chuyển đổi xanh và phát triển bền vững đang trở thành những chủ đề nóng trên toàn cầu, với sự quan tâm đặc biệt đến vai trò của công nghệ trong việc thúc đẩy các mục tiêu này. Kenya, một quốc gia đang phát triển mạnh mẽ với những sáng kiến đổi mới sáng tạo, đã áp dụng các công nghệ tiên tiến, đặc biệt là Trí tuệ nhân tạo (AI), để giải quyết những thách thức lớn về môi trường và phát triển.

Nhân dịp tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Diễn đàn Đối tác vì Tăng trưởng xanh và Mục tiêu toàn cầu (P4G) năm 2025 tại Việt Nam, Bộ trưởng Quốc phòng Kenya Soipan Tuya đã chia sẻ những kinh nghiệm và bài học quý giá trong việc ứng dụng công nghệ vào quá trình chuyển đổi xanh của nước này.

Theo bà Soipan Tuya, Bộ trưởng Quốc phòng Kenya, một trong những yếu tố quan trọng để thúc đẩy chuyển đổi xanh là đầu tư vào cơ sở hạ tầng công nghệ, đặc biệt là trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI). AI không chỉ mang lại tiềm năng to lớn trong các ngành công nghiệp từ năng lượng đến nông nghiệp, mà còn có thể giúp tối ưu hóa các hoạt động và giải quyết các vấn đề môi trường.

Tuy nhiên, để công nghệ thực sự đóng góp vào phát triển bền vững, Kenya cần tạo ra một hệ sinh thái AI mạnh mẽ và dễ tiếp cận, giúp các công ty khởi nghiệp và các nhà nghiên cứu phát triển sáng kiến công nghệ trong nước. Việc cung cấp kết nối internet nhanh và ổn định là một yếu tố then chốt trong chiến lược này.

Khi AI gõ cửa nông trại và nhà máy

Trong lĩnh vực nông nghiệp, một trong những ngành quan trọng đối với Kenya, công nghệ AI đang được áp dụng mạnh mẽ để cải thiện năng suất và khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu. AI cung cấp các hệ thống cảnh báo sớm giúp nông dân dự đoán và chuẩn bị cho thiên tai, từ đó giảm thiểu thiệt hại và bảo vệ an ninh lương thực. Hơn nữa, AI còn hỗ trợ các quyết định liên quan đến việc sử dụng tài nguyên, giúp tối ưu hóa sản xuất nông nghiệp và giảm thiểu sự lãng phí thực phẩm.

Tại Kenya, các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ nông nghiệp (Agritech) đang hợp tác với các nông dân nhỏ lẻ để sử dụng AI trong việc phân tích thời tiết và tối ưu hóa chuỗi cung ứng. Những sáng kiến này không chỉ giúp tăng năng suất mà còn nâng cao thu nhập cho nông dân, tạo ra những cơ hội việc làm bền vững cho cộng đồng.

Kenya cũng đang đẩy mạnh việc áp dụng công nghệ AI trong việc tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng tái tạo. Một ví dụ điển hình là việc công ty điện lực KenGen sử dụng lưới điện AI để tối ưu hóa hỗn hợp năng lượng địa nhiệt và năng lượng gió. AI giúp phân tích và dự báo năng lượng cần thiết trong từng thời điểm, giúp cân bằng sản lượng và nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng tái tạo, góp phần vào mục tiêu giảm phát thải và bảo vệ môi trường.

Từ chiến lược đến hành động xanh

Một trong những yếu tố quan trọng mà Bộ trưởng Kenya nhấn mạnh là việc đầu tư vào giáo dục và phát triển tài năng AI tại các quốc gia đang phát triển. Điều này không chỉ giúp giảm sự phụ thuộc vào công nghệ từ nước ngoài mà còn tạo ra một lực lượng lao động địa phương đủ năng lực để phát triển các giải pháp sáng tạo và mở rộng cơ hội việc làm trong lĩnh vực công nghệ.

Kenya cũng đang thúc đẩy sự hợp tác quốc tế trong việc phát triển nguồn nhân lực và tạo cơ hội cho thế hệ trẻ tham gia vào các sáng kiến công nghệ xanh. Sự hợp tác giữa Kenya và các quốc gia như Đan Mạch đã mang lại những cơ hội quan trọng cho các nhà nghiên cứu, doanh nhân trẻ tham gia vào việc sáng tạo các giải pháp cho các thách thức phát triển bền vững.

Để công nghệ có thể phát huy tối đa tiềm năng trong việc thúc đẩy phát triển bền vững, việc xây dựng các chính sách hỗ trợ và hợp tác giữa khu vực công và tư là rất quan trọng. Bộ trưởng Soipan Tuya cho biết, Kenya đã hoàn thiện chiến lược AI quốc gia, đồng bộ với chiến lược AI của Liên minh Châu Phi và chương trình AU 2063. Các chính sách này nhằm đảm bảo rằng các ứng dụng AI sẽ đóng góp vào sự phát triển kinh tế bền vững, giảm thiểu tác động xấu đến môi trường và cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân.

Kenya cũng đang sử dụng các nguyên tắc của Công ước toàn cầu về AI của Liên Hợp Quốc để xây dựng một khung pháp lý phù hợp, đảm bảo tính minh bạch, công bằng và bao trùm trong việc phát triển công nghệ AI. Chính phủ Kenya khuyến khích sự hợp tác quốc tế trong việc xây dựng các mô hình tài chính hỗn hợp, giúp tăng cường tiếp cận các quỹ hỗ trợ công nghệ và thúc đẩy các sáng kiến đổi mới sáng tạo.

Nhìn chung, việc ứng dụng công nghệ, đặc biệt là AI, vào quá trình chuyển đổi xanh và phát triển bền vững đang mang lại những kết quả tích cực tại Kenya. Tuy nhiên, còn rất nhiều thách thức cần phải đối mặt, từ việc phát triển cơ sở hạ tầng công nghệ, đào tạo nhân lực, đến việc xây dựng các chính sách hỗ trợ phù hợp. Kenya cam kết sẽ tiếp tục nỗ lực cùng các đối tác quốc tế để phát triển một tương lai xanh, bền vững và thịnh vượng cho tất cả.

Bài học từ Kenya không chỉ có giá trị đối với quốc gia này mà còn có thể được áp dụng rộng rãi để giúp các quốc gia khác vượt qua những thách thức trong quá trình phát triển bền vững.

Như Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng đã nói: “Không thể có một quốc gia xanh nếu thế giới không xanh và không thể có một thế giới xanh nếu còn một quốc gia chưa xanh”. Chúng ta chỉ có thể thành công trong chuyển đổi xanh và phát triển bền vững khi cùng nhau hành động, chia sẻ kiến thức và hợp tác vì một tương lai tốt đẹp hơn cho thế hệ sau.

VOV.VN – Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng, phát triển xanh là bước tiến lớn trong tiến trình văn minh nhân loại. Để phát triển bền vững, thế giới cần thay đổi tư duy, hành động quyết liệt và coi công nghệ đột phá là công cụ cốt lõi để giải bài toán kép bảo vệ môi trường và thúc đẩy tăng trưởng.