Quốc gia đầu tiên sử dụng AI để viết luật

Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) vừa tạo nên bước ngoặt lịch sử khi trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới áp dụng Trí tuệ nhân tạo (AI) trong quy trình soạn thảo và sửa đổi luật pháp. Đây là một phần trong chiến lược lớn nhằm thúc đẩy UAE trở thành trung tâm công nghệ và đổi mới toàn cầu.

Sáng kiến này không chỉ giúp tăng tốc quá trình lập pháp mà còn được kỳ vọng sẽ nâng cao độ chính xác và hiệu quả trong việc xây dựng hệ thống pháp luật hiện đại, thích ứng nhanh với sự thay đổi của xã hội và nền kinh tế.

AI sẽ tham gia như thế nào vào quy trình lập pháp?

Theo kế hoạch, AI sẽ đảm nhiệm vai trò phân tích dữ liệu pháp lý, đánh giá tác động của các đạo luật hiện hành và đề xuất những cập nhật cần thiết cho hệ thống pháp luật của UAE. Một cơ sở dữ liệu khổng lồ đang được xây dựng, tích hợp đầy đủ luật liên bang, địa phương cùng các bản án, dịch vụ công và dữ liệu chính phủ.

Chính phủ UAE kỳ vọng AI có thể giúp rút ngắn thời gian lập pháp tới 70%, đồng thời đảm bảo các đề xuất sửa đổi bám sát thực tiễn cuộc sống. Để vận hành hệ thống này, UAE đã thành lập Văn phòng Tình báo Quy định (Regulatory Intelligence Office), chịu trách nhiệm phối hợp cùng các cơ quan liên bang và địa phương trong việc ứng dụng AI vào toàn bộ quy trình lập pháp.

AI sẽ đảm nhiệm vai trò phân tích dữ liệu pháp lý, đánh giá tác động của các đạo luật hiện hành và đề xuất những cập nhật cần thiết cho hệ thống pháp luật. Ảnh minh họa

Những lo ngại về rủi ro khi đưa AI vào làm luật

Dù được xem là bước tiến mang tính cách mạng, việc ứng dụng AI vào lĩnh vực pháp luật cũng dấy lên không ít lo ngại từ giới chuyên gia. Vincent Straub, nhà nghiên cứu tại Đại học Oxford, cảnh báo rằng các mô hình AI hiện tại vẫn còn nhiều hạn chế về độ tin cậy, khả năng xử lý thông tin phức tạp và dễ phát sinh sai sót.

Ông nhấn mạnh rằng việc phó mặc toàn bộ quy trình lập pháp cho AI là điều không thể chấp nhận, bởi hệ thống này có thể đưa ra những đề xuất luật lệ chưa phù hợp với thực tiễn hoặc thậm chí làm sai lệch tinh thần của pháp luật nếu không được giám sát chặt chẽ bởi con người.

Ngoài ra, tính chất nhạy cảm và phức tạp của hệ thống pháp luật đòi hỏi sự tham gia chủ động của các chuyên gia luật pháp để đảm bảo rằng mọi điều chỉnh đều tuân thủ nguyên tắc công bằng, minh bạch và phục vụ lợi ích chung của xã hội.

UAE vượt xa các quốc gia khác trong cuộc đua ứng dụng AI

Trong khi nhiều nước trên thế giới đang thử nghiệm AI để hỗ trợ tóm tắt văn bản luật hay cải thiện quy trình dịch vụ công, UAE đã tiến một bước dài khi cho phép AI chủ động đề xuất thay đổi hệ thống pháp luật.

Chẳng hạn, tại Costa Rica, một số nghị sĩ đã dùng ChatGPT để hỗ trợ soạn thảo dự luật liên quan đến quản lý AI tạo sinh. Tuy nhiên, trường hợp này chỉ dừng lại ở mức sử dụng AI như một công cụ tham khảo, còn tại UAE, AI được coi là “đồng tác giả” trong quá trình lập pháp – điều chưa từng có tiền lệ trên thế giới.

>> Chuyên gia đoạt giải Nobel: Trí tuệ nhân tạo sẽ ‘xóa sổ’ bệnh tật trong 10 năm tới