TP.HCM chuyển đổi 5 KCN xanh tạo lợi thế thu hút dòng vốn FDI

Theo quy hoạch đến năm 2050, TP.HCM sẽ có 105 khu chế xuất, KCN với hơn 49.000ha, trở thành trung tâm công nghiệp hàng đầu cả nước. Giai đoạn 2025-2030, TP đặt mục tiêu thu hút 20 – 21 tỉ USD đầu tư. Hiện TP.HCM đang hoàn thiện đề án chuyển đổi 5 khu gồm Tân Thuận, Hiệp Phước, Tân Bình, Cát Lái và Bình Chiểu theo hướng công nghệ cao, xanh và tuần hoàn. Đây là bước đi chiến lược nhằm gia tăng sức hút đầu tư trong giai đoạn mới.

Tại hội thảo tham vấn lộ trình chuyển đổi xanh các khu công nghiệp tại TP.HCM, hướng đến mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) do Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM phối hợp Climateworks Centre (Đại học Monash, Úc) tổ chức ngày 29.7, ông Trần Văn Bích – Trưởng phòng Nghiên cứu phát triển kinh tế (Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM), đã trình bày về đề án chuyển đổi toàn diện KCN Bình Chiểu theo mô hình khu công nghiệp xanh và phát triển bền vững.

Đây là KCN có quy mô nhỏ nhất trong số 17 KCN đang hoạt động tại TP.HCM (cũ), với diện tích hơn 27ha, vận hành từ năm 2000. Sau hơn 20 năm khai thác, hạ tầng tại đây đã xuống cấp, công nghệ sản xuất của nhiều doanh nghiệp không còn phù hợp. Hiện chỉ còn 16 dự án đang hoạt động, chiếm tỷ lệ thấp.

Dó đó, TP.HCM chọn KCN Bình Chiểu là một trong 5 KCN thí điểm chuyển đổi. Theo định hướng, khu này sẽ phát triển theo mô hình dịch vụ phục vụ sản xuất công nghiệp, kết hợp hạ tầng xanh và phát thải thấp.

Giai đoạn 2025-2026, TP.HCM sẽ lập quy hoạch chi tiết, rà soát hiện trạng và điều chỉnh theo định hướng mới. Từ 2026-2030, TP triển khai xây dựng nhà xưởng cao tầng, sắp xếp lại hạ tầng logistics, hình thành các khu chức năng hỗ trợ như lưu trú, dịch vụ và thương mại.

Đến năm 2045, toàn bộ khu vực dự kiến chuyển đổi hoàn toàn sang mô hình xanh, phát thải thấp, thu hút ngành công nghiệp công nghệ cao và công nghiệp hỗ trợ. Phương án chuyển đổi cũng hướng đến tiêu chí KCN tuần hoàn, sử dụng năng lượng tái tạo, quản lý chất thải hiệu quả và hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi mô hình phát triển.

Trước đó, hồi cuối tháng 5, tại diễn đàn Phát triển KCN Việt Nam 2025, các chuyên gia đều nhấn mạnh việc chuyển đổi mô hình KCN không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu sống còn trong bối cảnh toàn cầu đang tái cấu trúc mạnh mẽ về chuỗi cung ứng, sản xuất và năng lượng.

Cụ thể, KCN xanh tạo ra lợi thế cạnh tranh rõ rệt trong việc thu hút các nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là các tập đoàn đa quốc gia có cam kết về phát triển bền vững.

Việc áp dụng công nghệ xanh và giải pháp tiết kiệm năng lượng giúp giảm chi phí vận hành, nâng cao hiệu quả sản xuất và tạo ra lợi nhuận bền vững trong dài hạn. Đồng thời, các dự án KCN xanh thường được hưởng các chính sách khuyến khích của chính phủ như giảm thuế, hỗ trợ tài chính và ưu tiên trong quy hoạch phát triển.

Xu hướng xây dựng KCN xanh không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn tạo ra môi trường đầu tư hấp dẫn với lợi thế cạnh tranh đáng kể. Bằng việc áp dụng công nghệ xanh và giải pháp tiết kiệm năng lượng, các KCN xanh có tiềm năng giảm chi phí vận hành và nâng cao hiệu quả sản xuất

Sau sáp nhập với 2 tỉnh Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu, TP.HCM hiện có 66 khu chế xuất và KCN với quy mô và tiềm lực mở rộng đáng kể. Trong giai đoạn 2025-2030, TP đặt mục tiêu thu hút từ 20 đến 21 tỉ USD vốn đầu tư, ưu tiên các ngành có hàm lượng công nghệ cao, giá trị gia tăng lớn và thân thiện với môi trường.

Nhằm tạo lợi thế cạnh tranh trong thu hút dòng vốn chất lượng cao, TP.HCM đang từng bước triển khai chuyển đổi một số KCN theo định hướng KCN xanh, KCN sinh thái – hướng đi được xem là tất yếu trong chiến lược phát triển bền vững.