Trí tuệ nhân tạo AI của nhóm sinh viên Việt Nam “bắt bài” lừa đảo mạng

Khi nhà nhà đều có thể là nạn nhân

Các website giả mạo ngày càng “ngụy trang” đa dạng, đánh trúng tâm lý thiếu cảnh giác hoặc sự hiểu biết hạn chế về công nghệ của nhiều người, đặc biệt là người lớn tuổi. Trước đây các website lừa đảo thường có đường dẫn giả mạo dễ nhận biết hoặc thiết kế không chuyên nghiệp. Nhưng hiện nay nhiều website độc hại dùng tên miền và thiết kế gần như thật, sử dụng nhiều thủ đoạn thao túng tâm lý, khiến người dùng bình thường rất khó nhận ra đâu là thật, đâu là giả.

Những tình huống như vậy không hề hiếm. “vangvietcombank.com” là địa chỉ website tưởng chừng hợp lệ với giao diện giống hệt trang web chính thức của ngân hàng Vietcombank như: Logo, bảng màu cho tới danh mục dịch vụ… được sao chép tinh vi. Chỉ đến khi công cụ AI của nhóm phát hiện đây là một địa chỉ giả mạo, người dùng mới biết mình suýt rơi vào bẫy đánh cắp thông tin cá nhân.

“Tôi đã từng tiếp xúc với một nạn nhân bị kẻ gian trên mạng lừa một khoản tiền lớn và mất hết nhà cửa vì sự việc đó. Tôi cảm thấy rất xót xa nhưng cũng bất lực vì mình không thể giúp gì ngoài việc khuyên nạn nhân báo lên cơ quan chức năng sớm nhất có thể”, một thành viên của AI.Chongluadao.vn chia sẻ.

Vì thế, cần có các mô hình AI hiện đại mới có thể phân tích sâu được nội dung để hiểu được mục đích thật của website.

Trí tuệ nhân tạo AI của nhóm sinh viên Việt Nam ” b=”” l=”” m=”” title=”Trí tuệ nhân tạo AI của nhóm sinh viên Việt Nam ” rel=”lightbox” photoid=”157191297833779200″ src=”https://baogiaothong.mediacdn.vn/603483875699699712/2025/5/17/z6611703078503-cb9a0c88330a750c1de65acc2a8a0cce-17474858499451540210564.jpg” type=”photo” style=”max-width:100%;” width=”2000″ height=”1333″/>

Công nghệ lõi là AI – cảnh báo rủi ro chỉ sau vài giây

Không chỉ kiểm tra các địa chỉ trong danh sách đen, AI.Chongluadao.vn sử dụng nhiều mô hình trí tuệ nhân tạo để phân tích sâu website từ nhiều khía cạnh: Nội dung, form đăng nhập, hình ảnh, mã nguồn, thậm chí cả hosting và hành vi thu thập dữ liệu. Sau đó, công cụ sẽ chấm điểm rủi ro trên thang điểm 10 và đưa ra cảnh báo cho người dùng chỉ sau vài giây.

Điểm đặc biệt là công cụ này không cần chờ website bị tố cáo mới cảnh báo, mà có thể phát hiện rủi ro ngay từ lần quét đầu tiên, dù website đó mới xuất hiện. Theo nhóm phát triển, mô hình AI có thể học từ hành vi và cấu trúc của hàng trăm nghìn website lừa đảo để đưa ra đánh giá với độ chính xác cao.

“Vì đây là dự án với ý tưởng mới, gần như chưa có người đi trước, nên việc khó khăn nhất là quá trình thử nghiệm và so sánh nhiều mô hình AI cũng như kỹ thuật phân tích khác nhau. Nhóm chúng tôi đã phải liên tục nghiên cứu và thảo luận với thầy Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC), chuyên gia về an toàn thông tin người Việt Nam công tác tại Trung tâm Giám sát và An toàn không gian mạng Quốc gia, để đánh giá các giải pháp nhằm đưa ra phương án tốt nhất cả về độ chính xác lẫn tốc độ chạy và chi phí vận hành. Kết quả đến bây giờ có thể tự tin khẳng định độ chính xác của cảnh báo tới 98%”, bạn Trương Đức Sang, thành viên kỹ thuật của dự án chia sẻ.

Mở rộng hệ sinh thái để bảo vệ cộng đồng nhiều hơn

AI.Chongluadao.vn hiện không chỉ tồn tại dưới dạng website, mà còn có tiện ích trình duyệt, ứng dụng di động và một chatbot hỗ trợ tư vấn. Người dùng có thể tra cứu đường link, báo cáo website lừa đảo, nhận hướng dẫn xử lý khi bị mất tiền hoặc tìm hiểu các mẹo phòng tránh lừa đảo phổ biến… Tất cả chỉ bằng vài cú nhấp chuột.

“Chúng tôi muốn chatbot như một người tư vấn tin cậy, luôn sẵn đồng hành, đặc biệt với những người không có hiểu biết chuyên sâu về công nghệ”, bạn Nguyễn Văn Huy Quang nói. “Vì thế giao diện chatbot cũng được thiết kế đơn giản, thân thiện và dễ tiếp cận. Chỉ cần dán đường link vào, hệ thống sẽ tự động phân tích và cảnh báo rủi ro một cách rõ ràng, dễ hiểu”.

Theo bạn Nguyễn Vĩnh Khang, thành viên nhóm: “Người dùng hiện nay không thể chỉ dựa vào kinh nghiệm cá nhân hay độ tin cậy của người gửi link. Kẻ gian có thể mạo danh người thân, ngân hàng, hoặc các chương trình khuyến mãi lớn. AI là công cụ chúng ta cần để chống lại sự tinh vi đó”.

Chatbot AI hỗ trợ người dùng hiện có khả năng cung cấp thông tin, lời khuyên, mẹo nhỏ về lừa đảo qua mạng nói riêng và an toàn thông tin nói chung. Chatbot AI cũng có thể giao tiếp và cung cấp thông tin bằng cả tiếng Việt và tiếng Anh. Một tính năng quan trọng nữa là giúp người dùng kiểm tra đường link hoặc ảnh chụp màn hình trang web đáng ngờ. Đường link sẽ được so sánh với kho dữ liệu của Chống Lừa Đảo và các đối tác, còn hình ảnh trang web sẽ được quét để nhận diện các đặc điểm đáng nghi ngờ và đưa ra mức độ nguy hiểm cơ bản. “Trong tương lai, nhóm dự định cải thiện độ chính xác của Chatbot AI, xử lý những hình ảnh chưa rõ nét và cập nhật thêm AI phân tích trực tiếp vào Chatbot”, Đặng Anh Minh, chuyên viên lập trình hệ thống, người tích cực hỗ trợ dự án cho biết.

Nhóm đang thử nghiệm mở rộng hệ thống sang các hướng mới như AI phát hiện tin nhắn giả mạo, chatbot tư vấn pháp lý, hay tích hợp cảnh báo vào hệ thống ngân hàng, thương mại điện tử.

Tuy nhiên, các dự án mở rộng vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm, chủ yếu dựa trên sự tò mò và đam mê công nghệ.

Dù là một dự án khởi đầu với 4 sinh viên đến từ trường Swinburne Vietnam Alliance Program VN và một người thầy cố vấn, Chongluadao.vn đến nay đã giúp hơn 26.000 nạn nhân nhận diện và phòng tránh website lừa đảo, đồng thời đang xây dựng cơ sở dữ liệu tập trung gồm các URL lừa đảo, số tài khoản, ví điện tử đáng nghi và số Điện thoại mạo danh.

“Kiến thức và sự cảnh giác là lớp bảo vệ đầu tiên”, nhóm chia sẻ. “Hãy luôn tỉnh táo khi giao dịch trực tuyến và đừng ngần ngại kiểm tra đường link bằng các công cụ như của chúng tôi. “Phòng bệnh hơn chữa bệnh” nên mỗi hành động cẩn trọng có thể ngăn bạn khỏi những tổn thất không đáng có”.