Ứng dụng AI tiên phong nhận diện 260 loài gỗ tại Việt Nam

Ứng dụng do Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm, Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức, Viện Khoa học Lâm Nghiệp Việt Nam, và Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông (PTIT) phát triển, đã ra mắt và thử nghiệm tại Việt Nam, Bỉ và Ghana, được trưng bày tại Triển lãm thành tựu nổi bật của ngành giáo dục – đào tạo mới đây.

Trong thông báo ngày 18/9, PTIT cho biết đây là “ứng dụng AI đầu tiên tại Việt Nam cho phép nhận diện nhanh, chính xác các loại gỗ thường nhập khẩu vào Việt Nam”. Giải pháp được kỳ vọng mở ra bước tiến mới trong công tác quản lý nhà nước và hỗ trợ doanh nghiệp, đẩy mạnh chuyển đổi số, quản lý nguồn gốc và chủng loại gỗ, từ đó minh bạch hóa chuỗi cung ứng, phòng chống buôn bán gỗ bất hợp pháp và đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.

Trước đây, để xác minh loại gỗ, cán bộ hải quan phải gửi mẫu đi giám định, tốn nhiều ngày và chi phí cao. Với WoodID, hệ thống có thể đưa ra kết quả nhận diện với độ chính xác cao trong chưa đến một giây. Thông qua kết quả trên ứng dụng, cán bộ hải quan tại cửa khẩu có thể nhanh chóng có được cái nhìn tổng quan về lô gỗ xuất, nhập khẩu.

Ngoài ra, sản phẩm đáp ứng nhu cầu sử dụng khi không có Internet, dùng cho cán bộ kiểm lâm khi đi rừng, đồng thời được thiết kế để người không có kiến thức chuyên sâu về lâm nghiệp vẫn có thể thao tác dễ dàng.

Theo PGS.TS Nguyễn Trọng Khánh, Khoa Công nghệ Thông tin – PTIT, một trong những thành viên tham gia nhóm nghiên cứu từ giai đoạn đầu, để làm được điều này, WoodID tích hợp công nghệ Trí tuệ nhân tạo tại biên với dữ liệu gỗ chuẩn hóa quốc tế. Nhóm thực hiện các khâu như tích hợp và huấn luyện mô hình AI nhận dạng ảnh gỗ, tối ưu hóa tốc độ xử lý để kết quả trả về gần như tức thì, thiết kế ứng dụng di động, dễ sử dụng, phù hợp cả trong môi trường làm việc thực địa không có Internet.

Ứng dụng được xây dựng dựa trên cơ sở dữ liệu gồm 260 loại gỗ thường nhập khẩu vào Việt Nam, trong đó có nhiều loài quý hiếm theo danh mục CITES. Mỗi mẫu gỗ được chụp hàng trăm ảnh từ nhiều góc độ, phân tích bằng công nghệ hiện đại và thuật toán học máy để đảm bảo độ tin cậy. Kết quả phân tích được đánh giá có thể phục vụ công tác quản lý trong nước và các thị trường xuất khẩu.

“Việc được thử nghiệm thành công tại Việt Nam, Bỉ và Ghana cho thấy tính ứng dụng rộng rãi và độ tin cậy của hệ thống, góp phần khẳng định vị thế của Việt Nam trong nỗ lực xây dựng ngành lâm nghiệp minh bạch, bền vững và hội nhập sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu”, ông Khánh nói.

Thời gian tới, nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục phối hợp với cơ quan quản lý và đối tác quốc tế để mở rộng cơ sở dữ liệu gỗ, nâng khả năng nhận diện, ứng dụng WoodID trong thực tế, hưởng ứng tinh thần Nghị quyết 57 về đột phá trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Lưu Quý