Chuyển đổi số trong giáo dục

Tiết dạy sinh động tại Trường THPT Võ Thành Trinh

Học sinh ngày nay không chỉ học qua sách vở, mà còn sử dụng AI để hỗ trợ quá trình học tập, nghiên cứu. Thay vì mất hàng giờ tìm kiếm tài liệu, việc học của các em đã “nhàn” hơn, nhờ AI tổng hợp thông tin chỉ trong vài phút. Học sinh Trường THPT Võ Thành Trinh (huyện Chợ Mới) chủ động tìm hiểu kiến thức, rèn thói quen tự học, đào sâu các lĩnh vực yêu thích. Trường xây dựng hệ thống Chatbot hỗ trợ học sinh, phụ huynh tra cứu thông tin, cùng website và Chatbot hướng nghiệp AI – được phát triển bằng Microsoft Copilot Studio – giúp học sinh lớp 12 xác định sở thích, năng lực và định hướng nghề nghiệp.

Giáo viên của trường cũng ứng dụng công nghệ thông tin rất nhiều trong các mặt hoạt động. Điển hình như: Thiết kế bài tập cho học sinh để giao về nhà, giúp các em có thể ở mọi nơi, mọi lúc làm bài tập mà không cần phải vào lớp; thiết kế gameshow, trò chơi, tình huống bằng phần mềm tạo hứng thú hơn cho học sinh, nhất là khởi động trước mỗi tiết học. Giáo viên thiết kế bài dạy có thể tạo ảnh, hướng dẫn học sinh áp dụng sơ đồ tư duy để hệ thống hóa kiến thức. Mặt khác, có thể chuyển giao công nghệ cho toàn bộ học sinh THPT.

Từ năm học 2023 – 2024 đến nay, Trường THPT Võ Thành Trinh đẩy mạnh cho giáo viên, học sinh sử dụng AI trong học tập, giảng dạy, nghiên cứu. Các em được khuyến khích tham gia cuộc thi công nghệ, dự án sáng tạo nhằm phát triển kỹ năng tự học, khai thác thông tin và định hướng nghề nghiệp trong kỷ nguyên số. Võ Anh Kiệt (lớp 12A4) bày tỏ: “Thời gian đầu có phần bỡ ngỡ, nhưng khi áp dụng thành thục, em thấy có ưu điểm vượt trội khi có thêm nhiều công cụ hỗ trợ học tập, tìm hiểu bài học dễ dàng hơn. Mạng xã hội ngày nay cũng giúp em kết nối bạn bè để trao đổi trong và ngoài nhà trường”.

Nhờ ứng dụng công nghệ số, học sinh không ngừng tỏa sáng ở nhiều sân chơi công nghệ: Đạt chứng chỉ MOS, MCE của Microsoft; kết nối giao lưu quốc tế qua teams; ứng dụng Minecraft vào dự án khoa học kỹ thuật; thiết kế website; sử dụng Sway trong thi giới thiệu sách, viết nhật ký đọc sách; tổ chức tiết đọc trực tuyến; học kỹ năng số trên Microsoft Learn… Đặc biệt, đây là trường công lập duy nhất tại An Giang được Microsoft công nhận là Trường học điển hình Microsoft suốt 4 năm liên tiếp (2021 – 2025). Đơn vị còn tích cực lan tỏa kinh nghiệm chuyển đổi số đến các trường học trong và ngoài tỉnh.

Bắt nhịp với xu thế chuyển đổi số, Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp Công ty Cổ phần Chuyển đổi số và Phát triển công nghệ giáo dục Việt Nam tổ chức Hội nghị tập huấn “Đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng Trí tuệ nhân tạo trong quản lý giáo dục” tại các trường phổ thông trên địa bàn tỉnh, năm học 2024 – 2025. Hội nghị trang bị kiến thức cơ bản về chuyển đổi số, nâng cao năng lực ứng dụng các phần mềm AI trong công tác quản lý giáo dục cho trên 200 cán bộ quản lý trường phổ thông. Đợt tập huấn này còn góp phần thay đổi tư duy, đổi mới phương pháp giảng dạy, quản lý, hướng tới xây dựng nền giáo dục hiện đại, đáp ứng yêu cầu của thời đại số.

Đối với cấp phổ thông, các hệ thống phân tích dữ liệu giúp giáo viên nắm bắt nhanh chóng quá trình học tập của học sinh. Bên cạnh đó, đồng hành cùng nhà trường và cha mẹ học sinh trong việc đảm bảo an ninh, an toàn số trong trường học. Theo ông Nguyễn Hữu Anh (Giám đốc Công ty Cổ phần Chuyển đổi số và Phát triển công nghệ giáo dục Việt Nam), trong kỷ nguyên số, giáo viên không chỉ là người truyền đạt kiến thức, mà còn là người sáng tạo, hướng dẫn, và truyền cảm hứng. Trí tuệ nhân tạo AI là công cụ hỗ trợ đắc lực, giúp giáo viên phát huy tối đa vai trò đó.

Không thể phủ nhận AI đã mở ra một chân trời mới cho việc dạy và học chỉ với vài dòng lệnh, hỗ trợ cho sáng tạo ý tưởng. Tuy nhiên, cũng cần quan tâm đến sự phụ thuộc vào AI, hạn chế sự tư duy. Các trường học khai thác lợi thế của công nghệ, đồng thời định hướng giáo viên, học sinh xem AI là phương tiện hỗ trợ để nâng cao chất lượng giảng dạy, học tập, chứ không phải là phương tiện chính thay thế hoàn toàn phương pháp giáo dục hiện có.

HOÀI ANH