Miền đất hứa nhưng không dễ cho startup trẻ Việt

Cơ hội đan xen cùng thách thức

Chia sẻ tại chương trình “Khởi nghiệp triệu views – Hỗ trợ 20 triệu thanh niên khởi nghiệp”, với sự đồng hành của Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử và Công nghệ số (eComDX), Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) diễn ra chiều nay (8/6), các chuyên gia nhận định, trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ, các nền tảng số đã mở ra không gian chưa từng có cho thế hệ trẻ khởi nghiệp.

Chương trình “Khởi nghiệp triệu views – Hỗ trợ 20 triệu thanh niên khởi nghiệp” thu hút sự quan tâm của các bạn trẻ

Những chiếc Điện thoại thông minh giờ đây có thể trở thành “văn phòng di động”, “studio sản xuất nội dung” và “cửa hàng trực tuyến” cho hàng triệu cá nhân kinh doanh. Sự gia tăng của các mô hình kinh doanh dựa trên mạng xã hội đã hình thành nên lớp doanh nhân mới: Năng động, sáng tạo và không ngừng đổi mới.

Tuy nhiên, cơ hội luôn đi kèm với thách thức. Chính sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử cũng đặt ra yêu cầu cao về khả năng thích ứng, kiến thức công nghệ, tư duy nội dung, đặc biệt là đạo đức kinh doanh trong môi trường số nhiều biến động.

Qua thực tế, nhiều bạn trẻ cũng như giới chuyên gia phân tích ba “cửa ải” lớn các startup trẻ thường gặp trong thương mại điện tử, đó là: Thiếu năng lực công nghệ lõi, phần lớn chỉ dựa vào mô hình “bán hàng online” thay vì phát triển sản phẩm số có tính độc quyền hay hệ sinh thái riêng; phụ thuộc nền tảng trung gian; khó gọi vốn bền vững, các nhà đầu tư ngày càng khắt khe, đòi hỏi startup phải có lợi thế cạnh tranh thực sự thay vì ý tưởng đơn thuần.

Một startup trẻ chuyên bán nông sản hữu cơ từng chia sẻ: “Trong hai năm đầu chúng tôi sống nhờ đam mê là chính. Không ít lần phải vay mượn để duy trì vận hành, vì chi phí logistics và marketing đội lên rất cao. Trong thương mại điện tử không có mô hình nào là chắc thắng”.

Nhiều ý kiến bày tỏ, để giới trẻ có thể “sống” được trong thương mại điện tử, các chương trình hỗ trợ cần đi vào thực chất thay vì chỉ dừng ở các cuộc thi ý tưởng. Cần có các trung tâm ươm tạo chuyên biệt về thương mại điện tử, nơi startup trẻ được hỗ trợ công nghệ, pháp lý, vận hành thực chiến thay vì chỉ trao giải và để đó.

Cần sự đầu tư nghiêm túc

Xuyên suốt chương trình “Khởi nghiệp triệu views – Hỗ trợ 20 triệu thanh niên khởi nghiệp”, học viên được hướng dẫn qua chuỗi hoạt động tập huấn chuyên sâu, kết hợp giữa lý thuyết và thực hành. Từ khảo sát trình độ đầu vào, xây dựng nội dung video ngắn chuyển đổi cao, đến lựa chọn sản phẩm phù hợp để làm affiliate (quảng bá sản phẩm), ứng dụng AI vào viết kịch bản và tổ chức livestream.

Trong phần thực hành chính, học viên được chia thành nhóm nhỏ để hoàn thiện video ngắn theo kịch bản tự xây dựng. Sau khi quay dựng, các nhóm tiến hành nhận xét chéo sản phẩm của nhau – một hình thức học tập tích cực giúp mở rộng góc nhìn, học hỏi chéo và phản biện sáng tạo. Song song đó, giảng viên cũng đưa ra đánh giá cụ thể về nội dung, hình ảnh, cách trình bày và khả năng chuyển đổi, nhằm giúp học viên nhận diện điểm mạnh, điểm yếu và điều chỉnh chiến lược nội dung hiệu quả hơn trong tương lai.

Tại chương trình, ông Nguyễn Hữu Tuấn – Giám đốc Trung tâm eComDX – cho biết thêm: Để phát triển bền vững trong thương mại điện tử, bên cạnh sáng tạo, người trẻ cần đặc biệt chú trọng đến đạo đức và tuân thủ pháp luật. Đạo đức trong kinh doanh không chỉ là tránh sai phạm mà còn là cam kết minh bạch, trung thực với khách hàng, từ thông tin sản phẩm, giá cả, chính sách đổi trả đến chất lượng dịch vụ. Một khi lòng tin bị đánh mất, ngay cả thương hiệu tiềm năng cũng có thể sụp đổ.

Cùng với đạo đức là yêu cầu tuân thủ pháp luật – yếu tố nền tảng giúp xây dựng một môi trường thương mại điện tử công bằng và minh bạch. Ông Tuấn đặc biệt lưu ý đến các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân, sở hữu trí tuệ, quảng cáo trực tuyến và cạnh tranh lành mạnh, những điều thường bị xem nhẹ nhưng lại có ý nghĩa quyết định trong việc duy trì uy tín thương hiệu và năng lực phát triển dài hạn.

Chia sẻ tại chương trình, chuyên gia cũng cảnh báo những hành vi như buôn bán hàng giả, lừa đảo trực tuyến hay cạnh tranh không lành mạnh, dù có thể mang lại lợi ích ngắn hạn, nhưng sẽ gây hại nghiêm trọng cho thị trường và hình ảnh quốc gia.

Một lần nữa phải khẳng định, thương mại điện tử là miền đất đầy tiềm năng, nhưng không phải là vùng đất màu mỡ cho tất cả. Với các startup trẻ, bước vào thương mại điện tử không thể chỉ mang theo đam mê và ý tưởng mà phải sẵn sàng cho một hành trình dài hơi, với kiến thức vững, đội ngũ mạnh và chiến lược rõ ràng. Đó không còn là câu chuyện “ngẫu hứng” mà phải là một bài toán đầu tư nghiêm túc.