TP.HCM đưa trí tuệ nhân tạo vào giáo dục phổ thông, đặt nền móng cho trung tâm AI Đông Nam Á

Khi các quốc gia trên thế giới đang đua nhau đầu tư vào Trí tuệ nhân tạo (AI) như một yếu tố quyết định sức cạnh tranh quốc gia, TP.HCM cũng không đứng ngoài xu thế khi đã chọn con đường bắt đầu từ cơ sở – giáo dục phổ thông.

Sở Khoa học – Công nghệ và Sở Giáo dục – Đào tạo lãnh trách nhiệm mở đường

Theo văn bản mới ban hành, Chủ tịch UBND TP đã giao Sở Khoa học – Công nghệ phối hợp chặt chẽ với Sở Giáo dục – Đào tạo cùng Trường đại học Sài Gòn để khẩn trương triển khai các bước tiếp theo. Sự phối hợp liên ngành này thể hiện nhận thức sâu sắc rằng việc đưa AI vào giáo dục không chỉ là nhiệm vụ của riêng ngành giáo dục, mà cần sự đồng hành của toàn hệ thống, từ nghiên cứu khoa học đến ứng dụng thực tiễn.

Trước đó, vào tháng 7, lãnh đạo Sở Giáo dục – Đào tạo cũng đã chỉ đạo Phòng Giáo dục phổ thông chủ trì, phối hợp với các phòng ban xây dựng kế hoạch chuyên môn cho năm học 2025-2026. Nhiệm vụ trọng tâm là nghiên cứu thành lập mạng lưới chuyên môn ở các cấp học, tăng cường công tác dự giờ, thăm lớp để nắm bắt thực chất tình hình dạy và học. Trên cơ sở đó, sở sẽ tham mưu kịp thời bằng các văn bản chỉ đạo nhằm thống nhất và định hướng công tác chuyên môn.

Ngoài ra, Phòng Giáo dục phổ thông còn được giao phối hợp với Phòng Kế hoạch – Tài chính để tham mưu bổ sung chế độ, chính sách cho giáo viên phụ trách các cụm chuyên môn; đồng thời chủ trì việc xây dựng và triển khai kế hoạch đưa trí tuệ nhân tạo vào giảng dạy trong nhà trường. Các phòng ban chức năng sẽ phối hợp chặt chẽ với Trường đại học Sài Gòn và các đơn vị liên quan để đào tạo, bồi dưỡng giáo viên, nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ trong dạy học. TP đặt mục tiêu bắt đầu tích hợp AI vào chương trình giảng dạy phổ thông từ năm học 2025-2026.

Điều đáng chú ý là sự tham gia của Trường đại học Sài Gòn trong kế hoạch này. Việc kết nối giữa giáo dục đại học và phổ thông không chỉ đảm bảo tính học thuật và chuyên môn của chương trình, mà còn tạo ra một hệ thống giáo dục liên thông, giúp học sinh có thể tiếp tục phát triển chuyên môn sâu hơn ở bậc đại học.

Ba nhóm đối tượng ưu tiên

Cũng trong tháng 7, TP.HCM đã tổ chức lễ khai giảng lớp bồi dưỡng kiến thức về AI dành cho học sinh đạt thành tích cao trong các cuộc thi cấp TP. Tại sự kiện này, ông Lâm Đình Thắng – Giám đốc Sở Khoa học – Công nghệ cho biết TP vừa khởi động chương trình thí điểm đào tạo chuyên sâu về AI cho hơn 200 học sinh tiêu biểu, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lộ trình phát triển khoa học công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo.

Ông Thắng cho biết TP.HCM đã xác định khoa học – công nghệ là một động lực then chốt để thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế – xã hội đến năm 2030, trong đó AI được coi là mũi đột phá quan trọng. Để hiện thực hóa tầm nhìn này, TP đang xây dựng một chiến lược phát triển AI toàn diện, dựa trên các trụ cột chính: ban hành chính sách thu hút nhân tài AI; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; xây dựng hệ sinh thái cùng hạ tầng AI trên địa bàn.

Một trong những định hướng trọng tâm là phát triển hạ tầng số phục vụ AI, điển hình như các trung tâm nghiên cứu xuất sắc hay trung tâm tính toán hiệu năng cao dùng chung giữa nhà nước, doanh nghiệp, trường đại học và viện nghiên cứu. Bên cạnh đó, TP sẽ thúc đẩy ứng dụng AI thực tiễn vào quản lý nhà nước, sản xuất – kinh doanh và nhiều lĩnh vực khác.

Trong chiến lược phát triển AI, phát triển nguồn nhân lực được coi là ưu tiên hàng đầu, tập trung vào 3 nhóm đối tượng chính. Nhóm cán bộ công chức được ưu tiên nhằm nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ trong quản lý và điều hành – điều cần thiết để xây dựng chính quyền số hiệu quả.

Nhóm thứ 2 là toàn dân trên địa bàn thành phố, hướng tới mục tiêu phổ cập kiến thức AI trong cộng đồng. Điều này thể hiện hiểu biết sâu sắc rằng AI không chỉ là công cụ của các chuyên gia mà sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày của mọi người dân.

Nhóm thứ 3, và có lẽ là quan trọng nhất trong dài hạn, chính là các học sinh xuất sắc. Đây chính là lý do tại sao việc đưa AI vào giáo dục phổ thông trở nên cấp thiết. TP đang xây dựng một chương trình chuẩn về AI để đưa vào giảng dạy thường xuyên, không chỉ dành cho một số học sinh năng khiếu mà cho tất cả học sinh trong hệ thống.

Quyết định phù hợp xu thế thời đại

Quyết định đưa AI vào giáo dục phổ thông của TP.HCM mang ý nghĩa sâu rộng, vượt xa phạm vi giáo dục. Đây là bước đi chiến lược nhằm tạo ra thế hệ công dân số có hiểu biết và kỹ năng cần thiết để thích ứng và phát triển trong kỷ nguyên AI.

Khi học sinh được tiếp xúc với AI từ sớm, các em không chỉ học được kiến thức kỹ thuật mà còn phát triển tư duy logic, khả năng giải quyết vấn đề và sự sáng tạo – những kỹ năng quan trọng trong thế kỷ 21.

Với tầm nhìn dài hạn, những học sinh được đào tạo AI từ bậc phổ thông hôm nay sẽ trở thành lực lượng lao động chất lượng cao trong tương lai, góp phần biến TP.HCM thành một trung tâm AI không chỉ của Việt Nam mà của cả khu vực Đông Nam Á. Đây chính là nền tảng vững chắc để TP hiện thực hóa tham vọng trở thành đô thị thông minh, đổi mới sáng tạo trong kỷ nguyên số.