AI và dữ liệu minh bạch đang tái định hình kinh tế số Việt Nam

AI và dữ liệu minh bạch đang tái định hình kinh tế số Việt Nam

Các chuyên gia nhận định, hành trình kinh tế số của Việt Nam cần bắt đầu từ những thay đổi nhỏ và thiết thực, trước khi tiến tới xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia và ứng dụng AI để tạo ra thị trường minh bạch, cá nhân hóa hơn.

Tọa đàm nằm trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh công nghệ tài chính: Quy định, đổi mới và cơ hội, là một phần trong chuỗi hoạt động chào mừng Lễ khánh thành Tòa nhà Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo (SIHUB) – Ảnh: Thế Mạnh

Chiều 23/08 tại TPHCM, trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh công nghệ tài chính: Quy định, đổi mới và cơ hội, Tọa đàm “Xây dựng tương lai tài chính số của Việt Nam: Đổi mới tại giao điểm của công nghệ, tài chính và bất động sản” đã thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia, lãnh đạo công nghệ và startup, nơi các ý kiến tập trung làm rõ cả cơ hội và những thách thức trong hành trình số hóa nền kinh tế.

Trong bức tranh đó, Việt Nam được đánh giá đang đứng trước bước ngoặt quan trọng về đổi mới sáng tạo, khi hội tụ nhiều lợi thế về con người và thị trường nhưng cũng đồng thời phải đối mặt với những điểm nghẽn về dữ liệu, khung pháp lý và tính minh bạch. Đây cũng là nền tảng để các diễn giả chia sẻ quan điểm về cách công nghệ có thể trở thành động lực phát triển mới.

Ông Vương Minh Thương, Giám đốc Công nghệ Carousell Group, nhận định đây là “thời điểm chín muồi” để Việt Nam chuyển mình trong lĩnh vực công nghệ và đổi mới sáng tạo, với nhiều cơ hội và tiềm năng song cũng không ít thách thức. Ông nhấn mạnh người Việt có “năng lượng tìm tòi học hỏi và cố gắng nỗ lực rất nhiều”, tạo nền tảng quan trọng cho sự bứt phá.

Cơ hội từ dân số trẻ, thị trường rộng lớn

Việt Nam sở hữu nguồn nhân lực trẻ, năng động, nhanh nhạy với công nghệ. Ông Adrian Tan, Trưởng bộ phận VIP & Tổ chức khu vực APAC của Binance, nhấn mạnh: “Với 100 triệu dân, Việt Nam là một thị trường vô cùng thú vị, không chỉ cho tài chính mà còn cho cả thế giới”. Ông cho biết thêm Binance đã xây dựng chương trình Accelerator để ươm mầm những tài năng trẻ, khuyến khích họ khởi nghiệp trong hệ sinh thái công nghệ tài chính.

Từ góc nhìn doanh nghiệp bất động sản, bà Thi Anh Đào, Giám đốc Marketing Masterise Group, chỉ ra lợi thế lớn nhất của Việt Nam là khả năng thích ứng nhanh. “Chúng ta thay đổi thị trường rất nhanh chóng, thậm chí tốc độ thực sự vượt trội nếu so sánh với các nước khác”, bà nhận xét.

F&B và bài toán chuyển đổi số từ… sổ tay

Tuy nhiên, các ngành truyền thống vẫn gặp nhiều trở ngại khi áp dụng công nghệ, trong đó F&B là ví dụ điển hình. Theo bà Trần Thị Bích Ngọc, đồng sáng lập Nora AI, phần lớn quán ăn, quán cà phê ở Việt Nam vẫn quản lý thủ công bằng sổ tay, khiến việc vận hành thiếu dữ liệu tập trung, khó mở rộng quy mô và hạn chế khả năng kết nối khách hàng.

“AI không phải thứ gì quá xa vời, mà nên bắt đầu từ bước cơ bản nhất là thay sổ tay bằng phần mềm quản lý bán hàng (POS). Khi dữ liệu được số hóa, công nghệ mới thực sự phát huy giá trị, từ quản lý nhập hàng, dự báo nhu cầu, định giá, tùy chỉnh menu đến cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng”, bà Ngọc nói, đồng thời nhấn mạnh chỉ cần một chiếc smartphone có kết nối 3G là đủ để bắt đầu.

Tuy nhiên, rào cản lớn lại nằm ở niềm tin và sự phức tạp khi thiết lập hệ thống ban đầu. Vì vậy, theo bà Ngọc, các công ty công nghệ cần đơn giản hóa thao tác, giới hạn tính năng theo quy mô, và chứng minh lợi ích thực tế.

Xa hơn, dữ liệu doanh thu qua POS có thể trở thành “chứng minh thư số” để các chủ quán xây dựng hồ sơ tín dụng và tiếp cận vốn dễ dàng hơn. AI thậm chí còn có thể trở thành “trợ lý order thông minh”, hỗ trợ phục vụ khách nước ngoài mà không còn rào cản ngôn ngữ.

Bất động sản: Từ bán hàng trên giấy đến minh bạch pháp lý

Trong bất động sản, thách thức còn đến từ sự nhầm lẫn giữa “số hoá” và “chuyển đổi số”. “Nhiều dự án lắp đặt công nghệ nhưng không giải quyết được trải nghiệm khách hàng một cách tinh tế”, bà Thi Anh Đào (Masterise Group) nói. Ngành này vốn được xem là “truyền thống” và đặc biệt thiếu tính minh bạch pháp lý.

Theo bà Đào, sự thay đổi đang diễn ra: “Ngày xưa bất động sản bán trên giấy, bằng hình ảnh, bằng những lời hứa. Sắp tới sẽ không còn như thế nữa. Thị trường trở thành một cuộc chạy đua để sản phẩm ngày càng hoàn thiện hơn, minh bạch hơn”.

Một xu hướng khác là tận dụng AI trong phân tích dữ liệu thị trường. Nếu như nghiên cứu cung – cầu và giá cả bằng sức người có thể mất cả tuần, thì AI giúp rút ngắn chỉ còn vài phút, từ đó đưa ra khung chiến lược sát thực tế hơn.

Blockchain và cơ hội thu hẹp khoảng cách startup – tập đoàn

Câu chuyện hợp tác giữa startup và các tập đoàn lớn cũng được mổ xẻ tại tọa đàm. Đại diện Binance cho biết, với chỉ 8 năm tuổi đời, sàn giao dịch này đã trở thành lớn nhất thế giới, minh chứng cho việc thời gian tồn tại không quyết định quy mô. Văn hóa “tư duy nhà sáng lập” (startup founder mentality) được xem là bí quyết để nhân viên Binance hành động như chủ doanh nghiệp, liên tục đổi mới và sở hữu tinh thần trách nhiệm cao.

Ông Adrian Tan đưa lời khuyên cho startup trẻ: “Hãy làm quen với việc nghe từ ‘không’. Trong kinh doanh, ‘không’ thường có nghĩa là ‘chưa phải lúc này’, chứ không phải là ‘không bao giờ’. Điều quan trọng là bạn có đủ kiên trì để cải tiến và quay lại thị trường với một phiên bản tốt hơn hay không”.

Dữ liệu và pháp lý là nền tảng cho 3-5 năm tới

Tất cả cơ hội đều quy về bài toán dữ liệu và pháp lý. Ông Vương Minh Thương (Carousell Group) cho biết Chính phủ Việt Nam đang đầu tư xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia và khung pháp lý về bảo vệ dữ liệu cá nhân, “làm rất kỹ” để chuẩn bị cho giai đoạn chuyển đổi số.

Khi dữ liệu trở nên “an toàn” và “xài được”, theo ông, thị trường có thể bước sang giai đoạn cá nhân hóa cực độ (hyper-personalization), nơi các dịch vụ không chỉ phản ứng theo lựa chọn của khách hàng, mà còn chủ động gợi ý đúng nhu cầu tại đúng thời điểm thông qua AI. Điều đó sẽ tạo cú hích lớn cho niềm tin của người dùng, thúc đẩy giao dịch và trao đổi hàng hóa trên nền tảng số.

Thế Mạnh

FILI