AI được đánh giá là một trong những công nghệ then chốt, yếu tố có thể thay đổi trật tự toàn cầu trong tương lai

Quang cảnh buổi Hội thảo khoa học cấp quốc gia về trí tuệ nhân tạo (AI). Ảnh: ND

Hội thảo do Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phối hợp với Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Hội đồng lý luận Trung ương và Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức tại Hà Nội ngày 15/9 là diễn đàn để các nhà lãnh đạo, chuyên gia và giới nghiên cứu cùng phân tích tác động nhiều chiều của công nghệ này, đồng thời đề xuất chính sách nhằm giúp Việt Nam chủ động nắm bắt cơ hội, kiểm soát rủi ro và định hướng phát triển AI theo hướng tự chủ công nghệ, nhân văn và bền vững vì lợi ích quốc gia, cộng đồng.

Tham dự hội thảo có gần 400 đại biểu, gồm đại diện lãnh đạo, các chuyên gia, nhà khoa học đến từ Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Văn phòng Trung ương Đảng, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Ban Tổ chức Trung ương, Ban Chính sách, chiến lược Trung ương, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, các hiệp hội, trường đại học, viện nghiên cứu và các tập đoàn, doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh: “Hội thảo hôm nay là bước cụ thể hóa triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, thể hiện sự quan tâm, đồng hành và trách nhiệm trước những tác động, thách thức và yêu cầu ứng phó chính sách với sức mạnh không giới hạn của AI. Với trí tuệ, tâm huyết và tinh thần trách nhiệm của lãnh đạo, các nhà khoa học, chuyên gia, chúng ta tin tưởng hội thảo sẽ góp phần thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc, đồng thời bảo đảm an ninh và trật tự.

Phát biểu khai mạc, Đại tướng Lương Tam Quang, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an khẳng định, trong cuộc cách mạng khoa học, công nghệ lần thứ tư, AI được đánh giá là một trong những công nghệ then chốt, là yếu tố có thể dẫn đến thay đổi trật tự toàn cầu trong tương lai. Nhận thức tầm quan trọng của AI, hầu hết các quốc gia, nhất là các nước lớn đều đặc biệt quan tâm, ban hành nhiều chính sách liên quan đến vấn đề này.

Đối với Việt Nam, với tầm nhìn chiến lược, tư duy nhạy bén, Đảng ta đã ban hành, quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW, xác định phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là sự lựa chọn sống còn, chìa khoá vàng để đưa đất nước vượt qua bẫy thu nhập trung bình, đẩy lùi nguy cơ tụt hậu về kinh tế và đạt hai mục tiêu chiến lược 100 năm, đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành nước phát triển, có thu nhập cao; xác định phát triển công nghệ chiến lược, trong đó có công nghệ trí tuệ nhân tạo là đột phá quan trọng hàng đầu, là động lực chính để phát triển nhanh lực lượng sản xuất hiện đại, đổi mới phương thức quản trị quốc gia, phát triển kinh tế – xã hội.

Đại tướng, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang phát biểu chào mừng và khai mạc Hội thảo. Ảnh: ND

Đại tướng Lương Tam Quang nhấn mạnh, Hội thảo khoa học quốc gia “Sức mạnh không giới hạn và những thách thức khó dự báo của AI – Tác động và ứng phó chính sách” là bước thiết thực cụ thể hoá triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, đóng góp tích cực vào sự nghiệp đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc và bảo đảm an ninh, trật tự.

Đại tướng Lương Tam Quang khẳng định, để đạt mục tiêu mà Đảng đã đề ra, phát huy mạnh mẽ tiềm năng, giảm thiểu rủi ro từ AI, đưa đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia thực sự trở thành chìa khoá vàng cho phát triển, yêu cầu xử lý hài hoà giữa phát triển và kiểm soát, giữa đổi mới và kỷ cương, giữa cơ hội và rủi ro, giữa hội nhập và độc lập, tự chủ đối với vấn đề AI… đang đặt ra cấp bách; đòi hỏi những định hướng chiến lược dài hạn, toàn diện và đồng bộ, tìm ra con đường phù hợp đối với Việt Nam, từ hệ thống pháp luật, hạ tầng, nhân lực, định vị mục tiêu phát triển AI.

Hội thảo được tổ chức thành hai phiên tham luận và toạ đàm bàn tròn, gồm phiên thứ nhất: AI: Sức mạnh, rủi ro và khả năng kiểm soát; phiên thứ hai: Chiến lược phát triển AI Quốc gia: Từ tầm nhìn đến hành động.

Tại các phiên tham luận và toạ đàm, các đại biểu tham dự khẳng định, dưới sự lãnh đạo của Đảng, các quy định pháp lý cho sự phát triển của AI dần hình thành, Việt Nam đã có hàng trăm startup AI và học máy, đứng thứ hai Đông Nam Á; tỷ lệ doanh nghiệp Việt Nam sử dụng AI trong hoạt động bán hàng lên tới 75%; nhiều doanh nghiệp lớn đều đã đầu tư phát triển AI, coi đây là công nghệ then chốt để đẩy mạnh tăng trưởng, khả năng cạnh tranh dài hạn. Theo đánh giá, tiềm năng phát triển lĩnh vực AI của Việt Nam rất lớn, dự báo có thể đóng góp khoảng 79,3 tỷ USD, tương đương 12% vào GDP của Việt Nam năm 2030 nếu được áp dụng rộng rãi.

Toạ đàm bàn tròn về chủ đề “AI: Sức mạnh, rủi ro và khả năng kiểm soát”. Ảnh: ND

Bên cạnh những kết quả tích cực ban đầu, các đại biểu cũng thẳng thắn thừa nhận rằng, thực tế phát triển AI ở Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế. Trên cơ sở đó, hội thảo đi sâu đánh giá toàn diện các tác động và rủi ro tiềm ẩn của AI, tập trung vào những vấn đề như ảnh hưởng đến lao động, việc làm, an sinh xã hội và đời sống con người, nguy cơ bất bình đẳng, giá trị đạo đức, lộ lọt dữ liệu, vi phạm quyền riêng tư; các thách thức đối với an ninh mạng, an ninh quốc gia và quốc phòng… trong bối cảnh hệ thống pháp lý và các quy định đạo đức hiện nay chưa theo kịp tốc độ bùng nổ của AI, khiến việc xác định trách nhiệm và kiểm soát trở nên rất khó khăn. Đồng thời, đánh giá những vấn đề mới phát sinh trong quan hệ sản xuất như: sở hữu, quản lý và phân phối tư liệu sản xuất và của cải xã hội khi AI và các ngành sử dụng công nghệ AI đang tham gia trực tiếp vào hoạt động sản xuất. Thông qua phân tích đa chiều, góp phần nhận diện sớm nguy cơ, dự báo các kịch bản phức tạp và đưa ra cơ chế cảnh báo, kiểm soát.

Các kiến nghị của Hội thảo sẽ được chắt lọc, tiếp thu phục vụ việc tiếp tục hoàn thiện các văn kiện trình Đại hội lần thứ XIV của Đảng.