Xu hướng nhất thời hay tất yếu?

Với các ngân hàng ở Việt Nam hiện đại, việc ứng dụng AI là xu hướng không thể đảo ngược. Bên cạnh đó cũng cần tìm hiểu về những rủi ro tiềm ẩn và giải pháp hiệu quả.

Những ý chính:

• Xu hướng ứng dụng AI là xu hướng tất yếu và cấp thiết sau sự thay đổi mạnh mẽ của AI trên mọi lĩnh vực.
• AI giúp tăng hiệu suất, giảm chi phí, tiết kiệm thời gian, tăng cường an toàn hệ thống tài chính, và là động lực cốt lõi định hình lại ngành nghề.
• Hệ thống AI phụ thuộc vào khối lượng lớn thông tin khách hàng, yêu cầu phải mã hóa đầy đủ để tránh bị đánh cắp/rò rỉ.
• Ngân hàng nên cân nhắc hợp tác với các đối tác công nghệ (như Infobip) để phát triển hệ thống AI tối ưu chi phí và xây dựng hành trình khách hàng cá nhân hóa.

Chỉ mới 3 năm kể từ khi ChatGPT ra mắt, AI đã thay đổi mạnh mẽ và sâu sắc tới mọi mặt của xã hội, từ y tế, giáo dục đến tài chính. Do đó, việc các ngân hàng ứng dụng AI để đón đầu xu hướng là cấp thiết.

Khách hàng hiện nay vừa mong muốn được giải quyết các vấn đề tài chính nhanh chóng, 24/7 và bảo mật cao nhưng cũng mong muốn có được trải nghiệm giao tiếp cá nhân hóa, tự nhiên và liền mạch trong cùng hệ sinh thái. Điều này đòi hỏi các ngân hàng ở Việt Nam phải làm chủ ứng dụng AI trong quản trị và giao tiếp khách hàng, đồng thời phát triển chiến lược dài hạn với giải pháp đồng bộ toàn diện.

Ứng dụng AI vào ngân hàng ngày càng phổ biến

Hiện nay, nhiều ngân hàng tại Việt Nam đã triển khai ứng dụng AI ở các cấp độ khác nhau. Trong đó, phổ biến nhất là các chatbot hoặc trợ lý ảo với công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên, hoạt động 24/7 giúp người dùng có thể giao tiếp, đặt câu hỏi và thực hiện giao dịch dễ dàng qua ứng dụng ngân hàng hoặc các nền tảng nhắn tin như Zalo, Messenger, hay WhatsApp mà không cần đến quầy trực tiếp.

Đại diện Infobip tại Việt Nam – nền tảng truyền thông đám mây toàn cầu – ông Phạm Gia Dân, Giám đốc Phát triển Kinh doanh, chia sẻ rằng hệ thống AI được ứng dụng trong tự động hóa các tác vụ lặp lại và khối lượng lớn như nghiệp vụ tín dụng, xử lý hồ sơ vay, giới thiệu sản phẩm cho khách hàng mới hay trả lời các câu hỏi thường gặp.

Vietcombank tự động hóa quy trình phê duyệt tín dụng bằng AI và Big Data; MBBank triển khai AI hỗ trợ tư vấn tài chính cá nhân; AI Scoring (Techcombank) đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng; Credit Scoring AI tích hợp với VPBank Neo có thể tự động phê duyệt khoản vay (VPBank).

Tiến sĩ Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, đánh giá AI không còn là công cụ mà đã trở thành một động lực cốt lõi, định hình lại mọi ngành nghề. Với ngành ngân hàng, sự bùng nổ của AI đang mở ra cơ hội đột phá trong nhiều mảng hoạt động, trong đó có truyền thông chính sách và phát triển dịch vụ, sản phẩm. Việc ứng dụng AI không chỉ giúp tăng hiệu suất công việc, giảm chi phí, tiết kiệm thời gian mà còn góp phần tăng cường an toàn hệ thống tài chính.

AI giúp các ngân hàng bước đầu nhận diện và cảnh báo các rủi ro tín dụng, phát hiện giao dịch bất thường, đảm bảo tính bảo mật cho các hoạt động của người dùng. Hiện nay, nhiều ngân hàng lớn tại Việt Nam như Vietcombank, VietinBank và Techcombank đã đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ này.

AI và lo ngại về đạo đức, dữ liệu

Bên cạnh lợi ích, nếu không được kiểm soát tốt mặt trái của AI, rủi ro có thể rất lớn – đặc biệt là trong lĩnh vực ngân hàng, nơi gắn liền với tài sản và quyền lợi của khách hàng.

Ông Dân nhấn mạnh rằng bảo vệ dữ liệu cá nhân là yêu cầu cấp bách hàng đầu khi các ngân hàng đẩy mạnh ứng dụng AI. Do hệ thống AI phụ thuộc vào khối lượng lớn thông tin khách hàng, việc mã hóa hoặc bảo vệ không đầy đủ có thể khiến dữ liệu bị đánh cắp hoặc rò rỉ, từ đó gây hậu quả nghiêm trọng.

Song song đó là tính toàn vẹn dữ liệu. Hacker có thể đánh lừa mô hình AI bằng cách thao túng dữ liệu đầu vào, dẫn đến phản hồi với kết quả sai lệch (chẳng hạn phê duyệt khoản vay gian lận). Nếu sử dụng dữ liệu không đầy đủ hoặc sai lệch trong huấn luyện AI, hệ thống có thể tạo ra thông tin không chuẩn xác, dẫn đến các quyết định tài chính sai lầm.

Một hệ thống công nghệ tuân thủ các quy định về an toàn và bảo mật cần đáp ứng yêu cầu về bảo đảm mã hóa ở cấp độ doanh nghiệp, lưu trữ dữ liệu trong khu vực và quy trình sẵn sàng kiểm toán. Infobip đã áp dụng nguyên tắc này trong toàn bộ quy trình và đảm bảo rằng khi các ngân hàng đẩy mạnh ứng dụng AI, niềm tin của khách hàng vẫn luôn được đặt lên hàng đầu.

Giải pháp ứng dụng AI hiệu quả

Hiện nay, Chính phủ Việt Nam đã ban hành Chiến lược quốc gia về AI, Quốc hội thông qua nhiều đạo luật có liên quan trực tiếp đến chính sách AI. Nổi bật trong đó là Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân năm 2025 bổ sung các quy định quan trọng về bảo vệ dữ liệu khi xử lý thông tin trong môi trường Trí tuệ nhân tạo. Cùng với đó, Luật Công nghiệp công nghệ số 2025 cũng dành hẳn một chương quy định rõ nguyên tắc ứng dụng AI.

“Đây được coi là hành lang pháp lý nền tảng, định hướng các tổ chức, doanh nghiệp trong quá trình đưa AI vào hoạt động thực tiễn. Tuy nhiên, để tránh rủi ro tiềm ẩn, việc sử dụng AI cần có hướng dẫn cụ thể và sự kiểm soát chặt chẽ”, ông Hoàng Minh Tiến, Trưởng phòng Quản lý chính sách và chuyển đổi số, Cục Công nghệ thông tin (Ngân hàng Nhà nước), nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, các ngân hàng có thể cân nhắc hợp tác với các đối tác về công nghệ để phát triển hệ thống AI tối ưu chi phí nhất. Trong đó, Infobip – nền tảng truyền thông đám mây toàn cầu với hơn 16 năm kinh nghiệm – là lựa chọn đáng cân nhắc, cho phép các ngân hàng xây dựng hành trình khách hàng cá nhân hóa và toàn diện từ đầu đến cuối.

Góc quảng cáo