Bắt đầu thế nào để không lãng phí?

Vấn đề không nằm ở công nghệ, mà nằm ở chỗ doanh nghiệp chưa xác định rõ: bắt đầu từ đâu, mục tiêu gì, và đo lường thế nào. Chuyển đổi số có AI là tất yếu, nhưng cách bắt đầu sẽ quyết định thành công hay thất bại.

Bước khởi đầu quan trọng nhất không phải là mua phần mềm hay thuê chuyên gia công nghệ, mà là lãnh đạo phải xác định rõ vấn đề cần giải quyết. AI không phải “cây đũa thần” giải quyết mọi thứ, mà chỉ phát huy sức mạnh khi được đặt vào đúng bối cảnh. Một doanh nghiệp SME thường có nguồn lực hạn chế, vì vậy việc “bắt đầu đúng chỗ” sẽ tránh được lãng phí. Nếu khó khăn lớn nhất của doanh nghiệp là chi phí vận hành tăng cao, AI có thể ứng dụng để tự động hóa quy trình lặp lại, giảm tải cho nhân sự. Nếu vấn đề là giữ chân khách hàng, AI có thể dùng để phân tích hành vi, dự báo nhu cầu và cá nhân hóa trải nghiệm. Khi đã xác định đúng “điểm đau”, AI trở thành giải pháp thực sự, chứ không phải “đồ trang trí công nghệ”.

Chuyển đổi số có AI là tất yếu, nhưng cách bắt đầu sẽ quyết định thành công hay thất bại.

Tiếp theo, doanh nghiệp cần bắt đầu từ những dự án nhỏ nhưng có tác động rõ ràng. Một sai lầm phổ biến là triển khai cùng lúc nhiều hệ thống phức tạp, trong khi đội ngũ chưa sẵn sàng. Cách tiếp cận khôn ngoan hơn là chọn một quy trình cụ thể, như chăm sóc khách hàng hoặc quản lý tồn kho, để thử nghiệm AI. Việc này vừa giúp đo lường hiệu quả rõ ràng, vừa tạo ra những “thắng lợi nhỏ” để nhân sự thấy được giá trị. Khi đội ngũ đã quen với cách vận hành mới, doanh nghiệp có thể mở rộng dần. Sự từng bước này không chỉ tiết kiệm chi phí, mà còn giảm thiểu rủi ro thất bại.

Một yếu tố quan trọng khác là phát triển năng lực con người song song với ứng dụng AI. Công nghệ chỉ là công cụ, đội ngũ mới là người quyết định giá trị. Nếu nhân sự không được trang bị tư duy sử dụng dữ liệu, không biết cách phối hợp với AI, thì công cụ dù hiện đại đến đâu cũng trở nên vô dụng. Lãnh đạo cần tạo ra môi trường học hỏi, khuyến khích nhân viên thử nghiệm, và đào tạo kỹ năng phân tích dữ liệu cũng như ra quyết định dựa trên thông tin AI cung cấp. Khi con người và công nghệ bổ trợ lẫn nhau, AI mới thực sự phát huy sức mạnh.

Đồng thời, SME cũng cần lưu ý đến bài toán đo lường. Việc triển khai AI phải gắn với chỉ số cụ thể, như giảm bao nhiêu phần trăm thời gian xử lý công việc, tăng bao nhiêu phần trăm tỷ lệ giữ chân khách hàng, hay tiết kiệm được bao nhiêu chi phí vận hành. Nếu không có thước đo, doanh nghiệp sẽ rơi vào vòng xoáy “đầu tư nhưng không biết hiệu quả”. Đo lường rõ ràng giúp lãnh đạo điều chỉnh kịp thời và chứng minh được giá trị của AI cho toàn đội ngũ.

Chuyển đổi số có AI là hành trình dài hơi, không phải cuộc đua nước rút. Thành công đến từ việc bắt đầu đúng chỗ, tiến từng bước chắc chắn, phát triển con người song song với công nghệ, và luôn gắn kết với mục tiêu kinh doanh. Doanh nghiệp nhỏ không cần phải có ngân sách khổng lồ để ứng dụng AI, nhưng cần có sự rõ ràng trong tư duy và sự kiên định trong hành động. Nếu lãnh đạo đặt câu hỏi đúng, dẫn dắt đúng, AI sẽ không chỉ giúp tiết kiệm chi phí, mà còn mở ra năng lực cạnh tranh mới cho doanh nghiệp trong một thị trường đầy biến động.