Cùng nhau thúc đẩy chuyển đổi số bền vững, toàn diện và công bằng

Hội nghị ASEAN lần thứ 6 về 5G được tổ chức nhằm thảo luận các chiến lược, chính sách và khuôn khổ pháp lý, bảo đảm việc phát triển, quản trị AI theo hướng an toàn, minh bạch và có trách nhiệm.

5G là động lực quan trọng để phát triển AI

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cho biết, với chủ đề “5G và AI: Cùng nhau thúc đẩy chuyển đổi số bền vững, toàn diện và công bằng” phản ánh đúng tinh thần của thời đại, khi phát triển phải gắn liền với đổi mới sáng tạo, hợp tác và trách nhiệm xã hội.

Theo Thứ trưởng Bùi Thế Duy, 5G không chỉ là hạ tầng trọng yếu của nền kinh tế số, mà còn là động lực quan trọng để phát triển AI, tạo điều kiện cho AI được triển khai rộng rãi hơn nhờ tốc độ kết nối siêu nhanh, độ trễ cực thấp và khả năng xử lý dữ liệu thời gian thực. Ngược lại, AI chính là yếu tố giúp tối ưu hóa mạng 5G, từ quản lý lưu lượng, tiết kiệm năng lượng, dự báo nhu cầu sử dụng, cho tới nâng cao hiệu quả vận hành và chất lượng dịch vụ. Mối quan hệ bổ trợ hai chiều giữa 5G và AI chính là chìa khóa mở ra hệ sinh thái số thông minh và bền vững, nơi công nghệ phục vụ tốt hơn cho con người và xã hội. 

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, trong những năm qua, Việt Nam đã không ngừng nỗ lực trong việc phát triển, thử nghiệm và thương mại hóa công nghệ 5G, đồng thời thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng và quản trị AI. Với sự đồng hành của các tập đoàn công nghệ lớn như Qualcomm, Ericsson, Nokia, Huawei, Viettel, VNPT, MobiFone, cùng hợp tác chặt chẽ trong khu vực ASEAN, Việt Nam được kỳ vọng sẽ dẫn dắt quá trình hình thành hệ sinh thái 5G – AI năng động và đổi mới.

Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam sẽ tiếp tục đồng hành, thúc đẩy hợp tác quốc tế, đóng góp tích cực vào tiến trình xây dựng Cộng đồng số ASEAN năng động, đổi mới và bền vững.

Việt Nam đang nổi lên như một trong những quốc gia triển khai 5G hiệu quả nhất khu vực

Khẳng định tại Hội nghị, Cục trưởng Cục Tần số Vô tuyến điện, Việt Nam đang nổi lên như một trong những quốc gia triển khai 5G hiệu quả nhất khu vực. Thành công này đến từ chiến lược phổ tần hợp lý, chi phí phổ cân đối và chính sách khuyến khích đầu tư mạnh mẽ.

Cụ thể, bước nhảy vọt về tốc độ Internet di động, nhờ cung cấp đủ phổ tần (100 MHz băng trung và 700 MHz băng thấp), đồng thời duy trì chi phí phổ tần ở mức hợp lý, chỉ chiếm khoảng 6% doanh thu nhà mạng. Việt Nam triển khai Nghị quyết 193 của Quốc hội, hỗ trợ 15% chi phí thiết bị cho doanh nghiệp viễn thông, hướng tới mục tiêu phủ sóng 5G đến 90% dân số vào năm 2025.

Cục trưởng Cục Tần số vô tuyến điện khuyến nghị ASEAN duy trì chi phí phổ tần ở mức 5-7% doanh thu, đồng thời chuẩn bị sớm cho giai đoạn IMT-2030/6G, đặc biệt ở dải tần 6425–7125 MHz.

“Khi chi phí phổ vượt quá 10% doanh thu, đầu tư hạ tầng sẽ giảm mạnh. Việt Nam điều chỉnh chính sách đấu giá để tạo điều kiện cho doanh nghiệp dồn vốn vào hạ tầng thay vì chi phí giấy phép”, ông Tuấn nói.

Bốn thách thức chính trong triển khai 5G

Trình bày về “Hợp tác khu vực về 5G: Tiêu chuẩn và chính sách tại châu Á – Thái Bình Dương” tại Hội nghị, Tổng thư ký Tổ chức Viễn thông châu Á – Thái Bình Dương (APT) Masanori Kondo đã chỉ ra 4 thách thức lớn trong triển khai 5G gồm: Chênh lệch tiến độ giữa các quốc gia, khó khăn thương mại hóa, khoảng cách số giữa đô thị và nông thôn, cùng chi phí phổ tần cao.

Theo đó, để khai mở tiềm năng của 5G và chuẩn bị cho 6G/IMT-2030, Tổ chức Viễn thông châu Á – Thái Bình Dương kêu gọi tăng cường hợp tác chính sách, hài hòa phổ tần và thúc đẩy tiêu chuẩn quốc tế, hướng tới kết nối toàn diện trong kỷ nguyên mới. Đồng thời, cam kết thúc đẩy chuyển đổi số khu vực châu Á – Thái Bình Dương, hướng tới một tương lai số mở, kết nối, sáng tạo, bao trùm, an toàn và bền vững cho mọi người.

Tại Hội nghị, các chuyên gia đã tập trung thảo luận 3 nội dung trọng tâm: Tầm nhìn 5G – AI toàn cầu và khu vực; Ứng dụng trong các lĩnh vực y tế, nông nghiệp, giao thông và đô thị thông minh; cùng Đối thoại xây dựng hệ sinh thái 5G bền vững giữa cơ quan quản lý, chính quyền và doanh nghiệp công nghệ lớn như Viettel, VNPT và Huawei.

Đồng quan điểm, bà Nies Puwati, Giám đốc Quan hệ Chính phủ Khu vực Đông Nam Á của Qualcomm, chia sẻ tầm nhìn về “biên thông minh kết nối” (connected intelligent edge) – nơi AI dịch chuyển ra biên mạng, giúp xử lý dữ liệu hiệu quả, tiết kiệm năng lượng và giảm độ trễ.

Theo bà Puwati, lưu lượng dữ liệu di động toàn cầu sẽ tăng gấp 4 lần vào năm 2030, trong đó AI chiếm tới 33% lưu lượng WAN toàn cầu. Công nghệ 6G sẽ mở ra những trải nghiệm mới, tích hợp thế giới vật lý, số và ảo, tận dụng phổ tần THz và ứng dụng AI gốc.

Đại diện Nokia, ông Deepak Singh, Trưởng bộ phận Giải pháp CSP khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nhấn mạnh AI sẽ là động lực của làn sóng tăng trưởng dữ liệu kế tiếp. Công nghệ Digital Twin và thuật toán học máy sẽ giúp tối ưu cấu hình mạng, giảm nhiễu, tăng hiệu suất và tiết kiệm năng lượng.

Theo ông, 5G SA và 5G Advanced sẽ mở ra nền tảng doanh thu mới, trong khi AI tự động hóa là chìa khóa nâng cao hiệu quả vận hành và khai thác toàn diện tiềm năng 5G.

Tại Hội nghị, các đại biểu thống nhất rằng, tăng cường hợp tác công – tư, hài hòa phổ tần, đồng bộ tiêu chuẩn và mở rộng đầu tư là chìa khóa thúc đẩy sự hình thành hệ sinh thái số ASEAN thống nhất – nơi công nghệ không chỉ kết nối dữ liệu mà còn kết nối con người, tri thức và giá trị sáng tạo của khu vực.

Trong khuôn khổ Tuần lễ Số Quốc tế Việt Nam 2025, cùng với Hội nghị ASEAN 5G lần thứ 6, còn có ba diễn đàn quốc tế song song: Diễn đàn Hợp tác số Việt Nam – Liên minh châu Âu; Diễn đàn Đối tác số Việt Nam – Tổ chức Hợp tác số (DCO); Hội thảo khu vực về Chuyển đổi số dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI). Các sự kiện thu hút đại diện EU, DG CONNECT, DG RTD, EURAXESS ASEAN, EUVCF, cùng các viện nghiên cứu, quỹ đầu tư và doanh nghiệp công nghệ lớn, cho thấy Việt Nam đã trở thành điểm đến của hợp tác số quốc tế.

Quỳnh Trang