Theo báo cáo công bố hôm thứ Năm của công ty tư vấn Bain & Company, các doanh nghiệp thương mại điện tử Trung Quốc như Alibaba và TikTok Shop của ByteDance hiện đã chiếm khoảng một nửa thị phần mua sắm trực tuyến tại nhiều quốc gia Đông Nam Á.
Tại Indonesia, Thái Lan và Philippines, những nền tảng Trung Quốc như Shein và Temu của PDD Holdings chiếm gần 50% thị phần thương mại điện tử nội địa trong năm 2024. Báo cáo cũng cho biết các doanh nghiệp này đang mở rộng nhanh chóng sang các thị trường lớn khác, từ Mỹ đến Brazil.
Sự thống trị này diễn ra trong bối cảnh các công ty Trung Quốc đẩy mạnh toàn cầu hóa khi tăng trưởng trong nước chậm lại – bất chấp căng thẳng thương mại Mỹ – Trung leo thang.
“Trái ngược với dự đoán rằng thuế quan sẽ ‘giết chết’ làn sóng xuất khẩu, quá trình quốc tế hóa của ngành bán lẻ Trung Quốc đang bước vào một giai đoạn mới”, báo cáo nhận định, đồng thời lưu ý rằng các nhà bán hàng Trung Quốc thường đạt kết quả tốt hơn tại những thị trường có sức mua trực tuyến thấp hơn.
Alibaba mở rộng “Ngày Độc Thân” ra toàn cầu
Bain cho biết năm nay, Taobao của Alibaba đã mở rộng chương trình khuyến mãi Ngày Độc Thân (Singles’ Day) tới 20 khu vực trên thế giới, biến sự kiện mua sắm lớn nhất hành tinh trở thành một hiện tượng toàn cầu, chứ không còn giới hạn trong phạm vi Trung Quốc. Điều này đặt Alibaba vào thế đối đầu trực tiếp với Amazon.com, vốn dẫn đầu doanh số trong dịp Black Friday.
Trước đây, chưa rõ “Ngày Độc Thân” được quảng bá ra quốc tế ở mức độ nào, nhưng xu hướng mở rộng diễn ra gần đây. Năm ngoái, Taobao tại Malaysia lần đầu tiên công bố sẽ quảng bá sự kiện này bằng tiếng Anh, thay vì chỉ bằng tiếng Trung như trước.
Trong quý kết thúc ngày 30/6, mảng kinh doanh quốc tế của Alibaba – được gọi là International Digital Commerce Group ghi nhận doanh thu 34,74 tỷ nhân dân tệ (4,85 tỷ USD), tăng 19% so với cùng kỳ năm trước.
Con số này cao hơn một chút so với mảng điện toán đám mây của Alibaba, nhưng vẫn khiêm tốn so với 140,07 tỷ nhân dân tệ doanh thu từ mảng thương mại điện tử trong nước, vốn chỉ tăng 10%.
Tương tự Amazon, các thương nhân mở gian hàng trên nền tảng của Alibaba để bán trực tiếp cho người tiêu dùng.
Lượng vốn khổng lồ đổ vào thương mại điện tử xuyên biên giới
Một dấu hiệu cho thấy tốc độ mở rộng nhanh chóng của người bán Trung Quốc ra thị trường quốc tế đến từ dữ liệu tài chính.
Chỉ trong hơn một năm, công ty fintech FundPark đã huy động 3 tỷ USD cho các doanh nghiệp nhỏ Trung Quốc hoạt động thương mại điện tử ở nước ngoài trong khi trước đó, mất tới sáu năm để đạt được cùng mức cho vay này, theo chia sẻ của Anson Suen, nhà sáng lập kiêm CEO của FundPark với CNBC.
FundPark, được Goldman Sachs và HSBC cấp 750 triệu USD vốn, sử dụng phân tích dữ liệu dựa trên công nghệ để đánh giá khả năng vay vốn của các thương nhân nhỏ. Công ty vừa thông báo huy động thêm 71 triệu USD để phát triển công cụ tài chính động (dynamic funding) tích hợp AI, giúp các doanh nghiệp ứng phó với biến động thuế quan toàn cầu.
“Mang bài học từ Trung Quốc ra thế giới”
Theo Bain, thành công của các công ty thương mại điện tử Trung Quốc bắt nguồn từ kinh nghiệm dày dạn trên sân nhà, nơi họ đã tích hợp livestream, đổi mới sản phẩm nhanh và giao hàng tốc độ cao.
Thực tế, Amazon đã đóng cửa nền tảng thương mại điện tử tại Trung Quốc năm 2019, do không thể cạnh tranh với các đối thủ nội địa.
Thị trường khổng lồ Trung Quốc chính là “sân huấn luyện” lý tưởng cho các doanh nghiệp này.
Theo Bain, với 2,32 nghìn tỷ USD giá trị hàng hóa giao dịch (GMV) trong năm ngoái, thị trường thương mại điện tử Trung Quốc lớn gấp đôi Mỹ (1,05 nghìn tỷ USD).
Tại Đông Nam Á, Indonesia là thị trường lớn nhất với 62 tỷ USD GMV, theo sau là Thái Lan và Việt Nam (mỗi nước khoảng 30 tỷ USD). Philippines đạt 20 tỷ USD, còn Singapore nhỏ hơn nhiều, chỉ 8,55 tỷ USD.
Những thách thức
Tuy nhiên, Bain lưu ý rằng tăng trưởng không phải lúc nào cũng thuận lợi.
Tại Singapore, Lazada của Alibaba đã mất thị phần vào tay Shopee, trong khi ở Mỹ, Amazon và Walmart vẫn áp đảo tuyệt đối.
Ở Trung Quốc, PDD, Alibaba và ByteDance chia nhau phần lớn thị trường nội địa, nhưng tại Mỹ, các công ty không thuộc Trung Quốc chiếm gần 95% thị phần thương mại điện tử, theo dữ liệu của Bain.
Các “ông lớn” Mỹ như Amazon và Walmart vẫn giữ lợi thế vượt trội ở cả thị trường nội địa lẫn quốc tế.
Amazon báo cáo doanh thu thuần tại Bắc Mỹ đạt 100,1 tỷ USD trong quý kết thúc ngày 30/6, và doanh thu quốc tế đạt 36,76 tỷ USD, nghĩa là vẫn cao hơn tổng doanh thu của Alibaba trong và ngoài Trung Quốc.
Walmart, trong quý kết thúc ngày 31/7, đạt 23,7 tỷ USD doanh thu trực tuyến tại Mỹ và 8,3 tỷ USD ở nước ngoài, tăng 22% so với cùng kỳ năm ngoái, theo tính toán của CNBC.
Tóm lại, thương mại điện tử Trung Quốc đang tăng tốc toàn cầu, đặc biệt tại Đông Nam Á, nơi các nền tảng như TikTok Shop, Shein, Temu và Lazada đã thay đổi hoàn toàn thói quen tiêu dùng số. Nhưng tại các thị trường phát triển như Mỹ, cuộc chơi vẫn nằm trong tay Amazon và Walmart và cuộc cạnh tranh giữa hai “hệ sinh thái thương mại điện tử” Đông – Tây đang ngày càng gay gắt.
Theo: CNBC
https%3A%2F%2Fcafebiz.vn%2Fdna-tro-thanh-chien-truong-moi-cho-cac-ga-khong-lo-tmdt-trung-quoc-176251030101429445.chn
