AI dẫn dắt kỷ nguyên tăng trưởng mới của thương mại điện tử Việt Nam

Ngày 01/11/2025, trong khuôn khổ Hội chợ Mùa Thu lần thứ nhất – năm 2025, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) tổ chức Diễn đàn Ứng dụng Công nghệ Phát triển Cơ sở Dữ liệu Thương mại số với chủ đề “AI e-Commerce – Kiến tạo thế hệ tăng trưởng mới”.

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, bà Lại Việt Anh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương nhấn mạnh, trong bối cảnh nền kinh tế số phát triển như vũ bão, thương mại điện tử đã trở thành trụ cột tăng trưởng mới. Để thực sự kiến tạo một thế hệ tăng trưởng vượt trội, vai trò của trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big data) là không thể thiếu. Đây không chỉ là công cụ mà còn là chiến lược cốt lõi để chuyển hóa dữ liệu khổng lồ thành lợi thế cạnh tranh, là chìa khóa để đạt được sự tăng trưởng theo cấp số nhân trong kỷ nguyên số. 

63% doanh nghiệp Việt Nam dùng AI để tìm kiếm khách hàng mới

Giới thiệu bức tranh tổng quan về tình hình phát triển thương mại điện tử và kinh tế số, ông Nguyễn Hữu Tuấn, Giám đốc Trung tâm Phát triển thương mại điện tử và Công nghệ số (eComDX), Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cho biết, thương mại điện tử đang trở thành mô hình kinh doanh chiến lược của ngành bán lẻ toàn cầu với các xu hướng nổi bật như M-Commerce (thương mại di động), Social Commerce (thương mại trên các nền tảng mạng xã hội), Live Shopping (mua sắm qua livestream), thương mại điện tử xuyên biên giới và Smart Logistics (logistics thông minh).

Đáng chú ý, AI đang tạo nên bước chuyển mạnh mẽ trong lĩnh vực thương mại điện tử, mang đến trải nghiệm toàn diện và thông minh hơn cho cả người mua và người bán. Theo Báo cáo AI in eCommerce Statistics 2025, hơn 80% nhà bán lẻ trực tuyến đã ứng dụng AI để thúc đẩy hoạt động kinh doanh. Quy mô thị trường AI trong thương mại điện tử toàn cầu được dự báo đạt 8,65 tỷ USD. Tại Việt Nam, 66% doanh nghiệp cho biết đã ứng dụng AI trong giao tiếp khách hàng và 63% dùng AI để tìm kiếm khách hàng mới.

Chia sẻ về xu hướng này, ông Nguyễn Hữu Tuấn nhận định AI đang trở thành “trợ lý số” không thể thiếu, giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả kinh doanh và mang lại trải nghiệm cá nhân hóa vượt trội cho người tiêu dùng. Với người mua, AI giúp gợi ý sản phẩm phù hợp, hiển thị ưu đãi đúng nhu cầu, tóm tắt đánh giá từ người dùng khác và giới thiệu sản phẩm tương tự để họ dễ dàng so sánh, lựa chọn. Với người bán, AI hỗ trợ chăm sóc khách hàng tự động 24/7, tối ưu hóa hình ảnh và video sản phẩm, gợi ý sản phẩm nổi bật trong livestream và lên lịch phát hiệu quả. Nhờ đó, cả hai bên đều hưởng lợi: người mua có trải nghiệm mua sắm nhanh chóng, tiện lợi và chính xác hơn; người bán nâng cao năng suất, tối ưu doanh thu và gia tăng sức cạnh tranh trên thị trường số.

Bên cạnh AI, bà Đỗ Thanh Hương, Trưởng phòng Nghiên cứu thị trường của Công ty Cổ phần Khoa học dữ liệu Metric nhấn mạnh, Big data cũng là một yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp Việt Nam bứt phá trong bối cảnh thương mại điện tử nói riêng và kinh tế số phát triển mạnh mẽ nói chung.

Đại diện Metric khẳng định việc kết hợp nghiên cứu thị trường cùng Big data có thể tăng 54% khả năng tăng doanh thu trực tiếp và tăng 25% cơ hội đạt lợi nhuận gấp đôi. Điều này có được nhờ việc doanh nghiệp kịp thời nắm bắt xu hướng, hành vi người tiêu dùng, sản phẩm, đối thủ và những “insight” mới của thị trường.

Tự động hóa bằng AI: Từ nhân viên kinh doanh không ngủ đến sản xuất 1.000 video/ngày

Thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ đồng thời cũng cạnh tranh ngày càng khốc liệt với chi phí vận hành ngày một gia tăng. Điều này đặt ra bài toán về việc làm sao để tăng trưởng doanh số mà không cần mở rộng nhân sự. 

Tại Diễn đàn, ông Nguyễn Phi Nghị, Giám đốc Khối kinh doanh Công ty Cổ phần MISA cho biết, một trong những xu hướng nổi bật hiện nay chính là AI Sales Agent – “nhân viên kinh doanh không ngủ”. Đây là giải pháp ứng dụng AI giúp doanh nghiệp tự động hóa hoạt động bán hàng và chăm sóc khách hàng 24/7. Với khả năng hiểu ngôn ngữ tự nhiên, phân tích dữ liệu và cá nhân hóa tương tác, AI Sales Agent đang dần thay đổi cách doanh nghiệp tiếp cận và phục vụ khách hàng trong kỷ nguyên số. Điểm nổi bật của AI Sales Agent nằm ở khả năng phân tích hành vi người dùng, học từ dữ liệu tương tác để ngày càng thông minh hơn, cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm, nâng cao tỷ lệ chuyển đổi và giảm chi phí vận hành. 

Đồng tình với ông Nguyễn Phi Nghị về vai trò của AI trong tự động hóa hoạt động kinh doanh, bà Trương Thị Minh Nguyệt, Giám đốc Sản phẩm và Giải pháp ACCESSTRADE Việt Nam bổ sung thêm về lĩnh vực sáng tạo nội dung, AI giúp người làm marketing sản xuất nội dung chất lượng cao với quy mô lớn và chuyên nghiệp. 

Theo đại diện ACCESSTRADE Việt Nam, một nhân viên có năng suất sáng tạo 1 video/ngày giờ đây có thể sản xuất lên đến 1.000 video/ngày trên hàng chục kênh mà vẫn đảm bảo chất lượng, hiệu quả nhờ toàn bộ quy trình được tự động hóa bằng AI. Bà nhấn mạnh, doanh nghiệp phải sở hữu được năng lực sáng tạo nội dung ứng dụng AI mới có thể tiếp cận khách hàng và đối tác một cách hiệu quả.

Tiếp nối chủ đề này, ông Nguyễn Trung Thành, Đồng sáng lập và Giám đốc Phát triển giải pháp NextGenAI nhấn mạnh vai trò của AI Automation và Zalo Chatbot AI trong việc nâng cao hiệu quả kinh doanh thương mại điện tử. Theo ông, sự kết hợp giữa AI Automation và Chatbot AI giúp doanh nghiệp tối ưu nguồn lực, tăng hiệu quả vận hành và nâng cao trải nghiệm khách hàng, đồng thời tạo lợi thế cạnh tranh trong thị trường thương mại điện tử ngày càng phát triển.

Trong tham luận về “Ứng dụng AI trong mô hình F2C (Factory to Consumer)”, ông Kiều Tiến Anh, Giám đốc vận hành sàn F2C Hi1 Thuần Việt, nhấn mạnh F2C là mô hình giúp nhà sản xuất bán trực tiếp tới người tiêu dùng, cắt giảm trung gian và tối ưu chi phí. 

Theo ông, AI tiếp tục là chìa khóa để mô hình này vận hành hiệu quả với chi phí thấp. AI giúp dự báo nhu cầu, tối ưu sản xuất, tồn kho, tự động hóa chăm sóc khách hàng và cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm, từ đó giảm chi phí vận hành, tăng tỷ lệ chuyển đổi và nâng cao sức cạnh tranh cho sản phẩm Việt. Ông Kiều Tiến Anh cho rằng F2C ứng dụng AI sẽ mở đường cho hàng Việt đến tay người tiêu dùng với giá tốt hơn, minh bạch hơn và tạo lợi thế bền vững cho doanh nghiệp trong kỷ nguyên số.