Hải quan Dubai là một trong những cơ quan Hải quan tiên phong trên thế giới triển khai nền tảng tạo thuận lợi thương mại điện tử dựa trên chuỗi khối. Khi được công bố vào đầu năm 2020, Dự án này ban đầu chỉ là một thử nghiệm công nghệ đầy tham vọng, nhằm cung cấp khả năng hiển thị và truy xuất nguồn gốc toàn diện đối với hàng hóa thương mại điện tử.
| Chuyển đổi số từ kinh nghiệm quốc tế đến định hướng cho Hải quan Việt Nam Hải quan khu vực XVIII hỗ trợ doanh nghiệp bằng Zalo OA |
 |
| Ảnh minh họa |
Nền tảng chuỗi khối (blockchain) của Hải quan Dubai được thiết kế để kết nối liền mạch hệ thống của cơ quan Hải quan với doanh nghiệp thương mại điện tử, nhà cung cấp logistics, doanh nghiệp chuyển phát nhanh và các khu vực miễn thuế trên một sổ cái dùng chung, đảm bảo an toàn và minh bạch.
Sau 5 năm triển khai, sáng kiến thử nghiệm ban đầu nay đã trở thành một trong những hệ sinh thái thương mại điện tử số hóa tiên tiến hàng đầu thế giới. Nền tảng đóng vai trò trụ cột của Chiến lược Thương mại Điện tử Dubai, hỗ trợ thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), thu hút các tập đoàn thương mại điện tử toàn cầu đặt trung tâm vận hành khu vực tại Dubai và giảm mạnh chi phí hoạt động cho doanh nghiệp.
Ngoài ra, hệ thống còn đóng góp trực tiếp vào Chiến lược Kinh tế Kỹ thuật số 2025 của Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) và Chương trình Nghị sự Kinh tế Dubai (D33).
Nền tảng chuỗi khối này được xây dựng trên khung Hyperledger Fabric, bảo đảm tính bất biến của dữ liệu, chống giả mạo và minh bạch toàn bộ lịch sử giao dịch. Dù một phần được phát triển bởi nhà cung cấp công nghệ, toàn bộ sở hữu và vận hành hệ thống thuộc về đội ngũ công nghệ nội bộ của Hải quan Dubai-thể hiện tư duy chủ động trong đổi mới và làm chủ công nghệ lõi.
Để tham gia nền tảng, doanh nghiệp thương mại điện tử phải đáp ứng các điều kiện pháp lý như: đăng ký tại Dubai, nằm trong Hệ thống Đăng ký Hải quan Dubai, hoạt động qua các khu vực miễn thuế và có mã số đăng ký thuế. Các doanh nghiệp logistics, chuyển phát nhanh và nhà môi giới hoạt động trên đất liền cũng có thể kết nối để đảm bảo chuỗi dịch vụ khép kín.
Quy trình giao dịch được số hóa toàn diện. Khi nhận đơn hàng, doanh nghiệp truyền dữ liệu trực tiếp lên nền tảng; tờ khai được tự động tạo và chia sẻ với đơn vị vận chuyển. Sau khi hệ thống đánh giá rủi ro và xử lý nội bộ, tờ khai được phê duyệt tự động.
Thuế được thanh toán qua doanh nghiệp thương mại điện tử hoặc đơn vị logistics. Khi giao hàng thành công, thông tin xác nhận được gửi lại cho cơ quan Hải quan, khép kín quy trình thương mại điện tử bằng dữ liệu số.
Được tích hợp với hệ thống của cơ quan Hải quan vận hành bởi Trí tuệ nhân tạo (AI), nền tảng chuỗi khối hiện cung cấp nhiều chức năng thông minh như: kiểm tra hải quan tự động, dự đoán lộ trình vận chuyển lô hàng, lập hồ sơ rủi ro theo thời gian thực đối với kiện hàng và doanh nghiệp và kiểm tra tính tuân thủ tức thì. Nhờ đó, thời gian xử lý tờ khai và thông quan giảm mạnh, đồng thời tăng hiệu quả quản lý rủi ro.
Một cải tiến đột phá khác là số hóa hoàn toàn quy trình hoàn trả hàng thương mại điện tử, giúp điều chỉnh thuế tức thời, không cần chứng từ giấy và không phát sinh chậm trễ.
Để khuyến khích doanh nghiệp tham gia, Hải quan Dubai miễn phí dịch vụ cho tờ khai thương mại điện tử và miễn thuế cho lô hàng có trị giá CIF dưới 300 đồng Dirham UAE (AED).
Thành công của nền tảng chuỗi khối này có được với sự tham gia mạnh mẽ của các khu vực miễn thuế lớn như JAFZA, DAFZA và Dubai South. Hàng loạt tập đoàn quốc tế như DHL, DB Schenker, FirstCry và Al Tayer Insignia đang vận hành hàng nghìn tờ khai mỗi ngày qua nền tảng.
Để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, các trung tâm như Dubai CommerCity và EZDubai đã thử nghiệm mô hình “Nút chuỗi khối dùng chung”, cho phép doanh nghiệp kết nối qua API mà không cần đầu tư xây dựng hạ tầng chuỗi khối riêng. Giải pháp này giảm đáng kể chi phí vận hành và rào cản kỹ thuật, đồng thời bảo đảm doanh nghiệp nhỏ vẫn được hưởng đầy đủ ưu đãi chính sách.
Từ năm 2023, hệ thống đã xử lý hơn 72 nghìn tờ khai giao dịch doanh nghiệp – doanh nghiệp (B2B), trị giá CIF 2,4 nghìn tỷ AED và hơn 17 triệu tờ khai giao dịch doanh nghiệp-khách hành (B2C), trị giá CIF 4,2 nghìn tỷ AED.
Hải quan Dubai dự kiến mở rộng tích hợp với các cơ quan cấp phép, phát triển mô-đun B2B và kết nối với hệ thống tài chính thương mại. Mục tiêu là xây dựng một hệ sinh thái thương mại điện tử liên thông hoàn chỉnh, vượt ra ngoài phạm vi thông quan truyền thống.
Đây là mô hình mẫu cho tạo thuận lợi thương mại xuyên biên giới, phù hợp với xu hướng hiện đại hóa hải quan mà Tổ chức Hải quan thế giới khuyến nghị: minh bạch, số hóa, dựa trên dữ liệu và hợp tác công–tư.
https%3A%2F%2Fthuehaiquan.tapchikinhtetaichinh.vn%2Fhai-quan-dubai-chuyen-doi-so-toan-dien-bang-nen-tang-chuoi-khoi-thuc-day-thuong-mai-dien-tu-105487.html
