Người dùng ngại đổi smartphone, Apple, Samsung làm gì để kiếm tiền?

Khi doanh số smartphone suy giảm hoặc tăng trưởng chậm lại, nguồn thu từ dịch vụ phần mềm, thuê bao và hệ sinh thái kỹ thuật số trở thành chiến lược sống còn cho một số hãng.

Lý do người dùng ngại đổi smartphone

Có nhiều lý do khiến chu kỳ nâng cấp smartphone kéo dài hơn trong thời đại hiện nay:

Hỗ trợ phần mềm lâu hơn

Trước đây, người dùng thường cảm thấy smartphone sớm lỗi thời sau 2 – 3 năm vì không còn nhận cập nhật hệ điều hành hoặc bảo mật. Song hiện nay, các hãng lớn như Samsung, Google cam kết cập nhật hệ điều hành và bảo mật tới 7 năm cho nhiều dòng flagship, giúp smartphone cũ hoạt động ổn định và an toàn lâu hơn trước. Điều này khiến nhiều người không còn cảm thấy cần phải nâng cấp mỗi năm hay đổi sang máy mới quá sớm.

Nhiều smartphone cũ vẫn rất mạnh mẽ

Smartphone hiện nay có chip mạnh mẽ, xử lý đa nhiệm mượt mà, chụp ảnh đẹp, pin đủ dùng cả ngày và chạy tốt các ứng dụng quen thuộc như mạng xã hội, xem video, thậm chí cả game nặng. Với hầu hết người dùng phổ thông, smartphone dù vài năm tuổi vẫn đáp ứng tốt nhu cầu sử dụng thực tế.

Khi sự khác biệt giữa smartphone mới và cũ không còn rõ rệt, nhiều người cảm thấy không cần thiết phải đổi máy sớm như trước.

Giá bán smartphone tiếp tục tăng

Giá bán trung bình của smartphone, đặc biệt ở phân khúc cao cấp, liên tục tăng theo thời gian, tạo rào cản không nhỏ khiến người tiêu dùng phải cân nhắc kỹ trước khi bỏ ra số tiền lớn để mua máy mới.

Tại nhiều thị trường, gồm cả Việt Nam, mức giá cao hơn làm nhiều người dùng khó nâng cấp thường xuyên, dù vẫn yêu thích những smartphone cao cấp, đặc biệt là dòng Iphone Pro của Apple.

Giá trị bán lại và xu hướng tiêu dùng bền vững

Nhiều người giữ máy lâu còn xuất phát từ giá trị bán lại cao của smartphone cao cấp trên thị trường máy đã qua sử dụng, đặc biệt là iPhone.

Ở một số nước, xu hướng tiêu dùng bền vững và giảm rác thải điện tử được nhiều người chú ý. Việc giữ smartphone lâu hơn phù hợp với ý thức bảo vệ môi trường và giảm lãng phí tài nguyên.

Chu kỳ nâng cấp smartphone kéo dài như thế nào?

Các báo cáo thị trường cho thấy thực tế này là xu hướng rõ rệt. Chu kỳ nâng cấp smartphone trung bình của người dùng toàn cầu đã kéo dài lên khoảng 3,5 năm hoặc lâu hơn, so với mức từ 2 đến 2,5 năm trước đây. Con số này phản ánh việc nhiều người không còn thay smartphone liên tục như trước đây để theo kịp xu hướng.

Điều này được thể hiện ở dữ liệu doanh số smartphone toàn cầu năm 2025. Hãng nghiên cứu thị trường IDC dự báo lượng smartphone xuất xưởng toàn cầu sẽ chỉ tăng khoảng 2,3% trong năm 2025 so với 2024, đạt khoảng 1,26 tỉ chiếc, phản ánh tăng trưởng chậm và không bùng nổ như những năm trước đó.

Ở khu vực Đông Nam Á, doanh số smartphone quý 3/2025 thậm chí giảm nhẹ, cho thấy nhu cầu mua mới đang gặp khó khăn trong bối cảnh kinh tế và thị trường nhiều biến động, theo hãng nghiên cứu thị trường Omdia. Cụ thể hơn, tổng doanh số smartphone bán ra từ tháng 7 đến tháng 9.2025 tại Đông Nam Á là 25,6 triệu chiếc, giảm 1% so với cùng kỳ năm ngoái.

Mô hình kinh doanh truyền thống từ smartphone đã bão hòa

Trong suốt nhiều năm trước, smartphone từng là “con gà đẻ trứng vàng” của các hãng công nghệ. Mỗi năm các hãng đều tung ra một hay nhiều dòng smartphone mới với nhiều cải tiến về thiết kế, hiệu năng và camera. Nhiều người từng sẵn sàng nâng cấp máy thường xuyên, thậm chí theo chu kỳ hằng năm, để trải nghiệm công nghệ mới nhất.

Nhờ điều này, doanh số smartphone trở thành nguồn thu chính và ổn định cho nhiều hãng. Chỉ cần bán được nhiều máy hơn mỗi năm, doanh thu và lợi nhuận cũng tăng theo, giúp ngành smartphone tăng trưởng mạnh mẽ trong thời gian dài.

Tuy nhiên, khi người dùng không mua máy mới thường xuyên như trước đây, các hãng buộc phải tìm nguồn thu thay thế ngoài doanh số smartphone để duy trì đà tăng trưởng lợi nhuận.

Apple: Tăng trưởng từ dịch vụ và hệ sinh thái

Với Apple, việc không còn phụ thuộc hoàn toàn vào doanh số iPhone không phải là xu hướng nhất thời, mà là một chiến lược đã được chuẩn bị và triển khai trong nhiều năm.

Dịch vụ trở thành “mỏ vàng” của Apple

Hiện nay, Apple có nguồn doanh thu lớn và ổn định từ các dịch vụ đăng ký như:

Apple Music (nghe nhạc trực tuyến)

iCloud+ (lưu trữ dữ liệu, sao lưu ảnh và video)

Apple TV+ (xem phim, chương trình độc quyền)

Apple Arcade (chơi game mà không bị quảng cáo làm phiền)

Apple One (gói tổng hợp nhiều dịch vụ, trả phí hàng tháng)

Khác với việc bán iPhone, vốn phụ thuộc vào chu kỳ nâng cấp của người dùng, dịch vụ mang lại dòng tiền đều đặn mỗi tháng cho Apple. Chỉ cần người dùng tiếp tục sử dụng iPhone, Apple vẫn có thể thu phí từ các dịch vụ này, kể cả khi họ không mua máy mới.

Đáng chú ý, biên lợi nhuận từ dịch vụ cao hơn nhiều so với phần cứng. Điều này giúp Apple duy trì tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận ngay cả trong những giai đoạn doanh số iPhone chững lại hoặc chỉ tăng nhẹ.

Hệ sinh thái khép kín giúp giữ chân người dùng lâu dài

Một lợi thế lớn của Apple là hệ sinh thái khép kín và gắn kết chặt chẽ giữa các thiết bị với dịch vụ. iPhone không hoạt động đơn lẻ mà kết nối với iPad, MacBook, Apple Watch, AirPods và các dịch vụ đăng ký đi kèm.

Đằng sau iPhone là cả một mạng lưới thiết bị và dịch vụ được Apple thiết kế để kết nối hoàn hảo với nhau, từ MacBook, iPad, Apple Watch đến AirPods, Apple TV và cả các nền tảng phần mềm như iCloud, iMessage, AirDrop hay Apple Pay.

Sức mạnh của hệ sinh thái Apple nằm ở sự liền mạch, thứ mà các nhà sản xuất thiết bị Android khó có thể đạt tới. Ví dụ, người dùng có thể sao chép một đoạn văn trên iPhone rồi dán ngay trên máy Mac (tính năng Universal Clipboard), hoặc trả lời cuộc gọi và nhắn tin iMessage từ bất kỳ thiết bị Apple nào. Khi cần gửi ảnh, tài liệu hay video, AirDrop chỉ mất vài giây để truyền dữ liệu mà không cần cáp, không cần cài thêm ứng dụng trung gian.

Chính trải nghiệm liền mạch này tạo nên cảm giác “đã ở trong Apple thì không muốn ra ngoài nữa”. Khi đã đầu tư vào nhiều thiết bị và dịch vụ của Apple, người dùng có xu hướng dùng iPhone lâu hơn vì máy hoạt động tốt trong hệ sinh thái; tiếp tục trả phí dịch vụ để bảo toàn dữ liệu, tài khoản và trải nghiệm quen thuộc; không muốn chuyển sang nền tảng khác do chi phí từng bỏ ra.

Đầu tư vào AI để kiếm tiền trong tương lai

Dù tụt hậu về Trí tuệ nhân tạo (AI) so với nhiều đối thủ và phải trì hoãn nâng cấp trợ lý ảo Siri trong năm 2025, Apple tiếp tục đầu tư mạnh vào Apple Intelligence, đồng thời thực hiện một số cải tiến đáng chú ý trên iOS 26 cho iPhone. Cụ thể như sau:

– Dịch ngay trong tin nhắn, FaceTime và cuộc gọi Điện thoại mà không cần rời ứng dụng hay dùng công cụ khác.

– AI có thể hiểu và phân tích hình ảnh hoặc nội dung trên màn hình.

– AI hỗ trợ viết, chỉnh sửa, tóm tắt nội dung, hoặc gợi ý cách diễn đạt hay hơn trong Mail, Notes, Safari và nhiều ứng dụng khác.

– Mở rộng khả năng cho ứng dụng Phím tắt, cho phép bạn tạo những tác vụ tự động dựa trên AI.

– Quản lý thông tin hiệu quả hơn như tóm tắt nội dung trong Mail, tin nhắn và thông báo, trả lời thông minh và sắp xếp ưu tiên cho các tin nhắn/email quan trọng.

– Apple Intelligence sử dụng GPT-5, phiên bản mô hình AI tiên tiến hơn của OpenAI, giúp cải thiện chất lượng trả lời, hiểu ngữ cảnh và hỗ trợ các tác vụ phức tạp hơn.

– Mở rộng danh sách các ngôn ngữ được Apple Intelligence hỗ trợ, gồm cả tiếng Việt, giúp nhiều người dùng trên thế giới tiếp cận AI dễ dàng hơn.

Đó là những dịch vụ có thể tạo ra giá trị gia tăng và được tính phí theo thuê bao hoặc nằm trong gói dịch vụ cao cấp trong tương lai của Apple.

Samsung: Dịch vụ, AI và chiến lược kiếm tiền mới

Là nhà sản xuất smartphone Android lớn nhất thế giới và đối thủ cạnh tranh trực tiếp với Apple, Samsung cũng đang phải đối mặt thực tế chung của thị trường: Người dùng giữ điện thoại lâu hơn. Trước xu hướng này, Samsung cũng chủ động thay đổi cách kiếm tiền, chuyển dần từ việc chỉ bán phần cứng sang xây dựng trải nghiệm dài hạn và nguồn thu từ dịch vụ, phần mềm và AI.

Hỗ trợ phần mềm lâu dài để giữ chân người dùng

Một trong những thay đổi quan trọng nhất của Samsung là kéo dài thời gian hỗ trợ phần mềm. Từ năm 2024 – 2025, tập đoàn điện tử lớn nhất Hàn Quốc cam kết cập nhật hệ điều hành Android và bản vá bảo mật lên tới 7 năm cho các dòng flagship như Galaxy S và Galaxy Z, cũng như nhiều mẫu cao cấp khác.

Điều này giúp người dùng tiếp tục nhận tính năng và bản bảo mật mới dù dùng máy cũ; không lo smartphone nhanh lỗi thời; có cảm giác “đáng tiền” hơn khi mua sản phẩm Samsung.

Dù việc hỗ trợ lâu dài khiến người dùng ít vội vàng mua máy mới, nhưng đổi lại, Samsung giữ được họ trong hệ sinh thái Galaxy lâu hơn, tạo nền tảng để khai thác các dịch vụ và trải nghiệm giá trị gia tăng.

Galaxy AI: Tăng giá trị sử dụng

Giống Apple, Samsung coi AI là yếu tố cốt lõi cho giai đoạn tiếp theo của smartphone. Với bộ tính năng Galaxy AI, Samsung tập trung vào những trải nghiệm AI thiết thực, dễ dùng trong đời sống hàng ngày, như dịch trực tiếp khi gọi điện và nhắn tin; tóm tắt nội dung và ghi chú thông minh; chỉnh sửa ảnh/video bằng AI; tìm kiếm thông tin dựa trên hình ảnh hay ngữ cảnh.

Thay vì chỉ quảng bá cấu hình phần cứng mạnh hơn, Samsung nhấn mạnh vào việc AI giúp người dùng làm được nhiều việc hơn với smartphone của hãng. Về lâu dài, một số tính năng AI nâng cao có thể gắn với tài khoản Samsung, hoặc được cung cấp dưới dạng dịch vụ giá trị gia tăng, gói thuê bao hoặc tính năng trả phí.

Điều này giúp Samsung mở ra khả năng kiếm tiền từ phần mềm và trải nghiệm, ngay cả khi người dùng không mua smartphone mới.

Mở rộng dịch vụ thuê bao và hậu mãi

Để giảm phụ thuộc vào doanh số smartphone, Samsung đẩy mạnh các dịch vụ thu phí định kỳ, gồm:

Samsung Care+: Gói bảo hiểm, sửa chữa và thay thế thiết bị, gồm cả các dòng smartphone gập đắt tiền.

Dịch vụ lưu trữ đám mây Galaxy: Sao lưu ảnh, video và dữ liệu người dùng.

Samsung Store và hệ sinh thái nội dung: Ứng dụng, game, giải trí, thanh toán.

Những dịch vụ này mang đến cho Samsung nguồn thu ổn định theo tháng hoặc theo năm; duy trì mối quan hệ lâu dài với người dùng sau khi bán máy; kiếm được nhiều tiền hơn từ mỗi khách hàng trong suốt thời gian họ gắn bó với sản phẩm của hãng.

Thử nghiệm mô hình thuê smartphone

Samsung đã ra mắt dịch vụ thuê smartphone Galaxy theo gói đăng ký hàng tháng thông qua chương trình AI Subscription Club, bắt đầu ở Hàn Quốc từ tháng 2.2025. Người dùng có thể trả phí định kỳ để sử dụng smartphone Galaxy mới nhất mà không mua đứt, nhằm giảm chi phí ban đầu và có thể nâng cấp dễ dàng hơn theo vòng đời sản phẩm.

Google và các công ty Trung Quốc đua kiếm tiền từ dịch vụ

Không chỉ Apple hay Samsung, các hãng smartphone Android khác cũng đang dần thay đổi cách kiếm tiền khi người dùng giữ máy lâu hơn và thị trường tăng trưởng chậm lại.

Google: Kiếm tiền từ dịch vụ và AI trên Android

Với Google, smartphone Pixel không phải là nguồn thu chính mà đóng vai trò cửa ngõ để người dùng tiếp cận hệ sinh thái dịch vụ của hãng. Những năm gần đây, Google đẩy mạnh nhiều dịch vụ thu phí, như:

Google One: Dịch vụ lưu trữ đám mây, sao lưu dữ liệu, ảnh, video và cung cấp thêm các tính năng AI nâng cao.

YouTube Premium: Xem video không bị quảng cáo làm gián đoạn, phát video hoặc nghe nhạc khi tắt màn hình, tải video về xem offline.

Google Play Pass: Gói trả phí cho phép sử dụng nhiều ứng dụng và chơi game mà không bị quảng cáo làm phiền.

Bên cạnh đó, Google tích hợp ngày càng sâu AI vào Android và các dịch vụ cốt lõi. Những tính năng như trợ lý ảo tốt hơn, tóm tắt nội dung, gợi ý thông minh, chỉnh sửa ảnh/video bằng AI… đều giúp tăng giá trị sử dụng của smartphone, đồng thời mở đường cho các gói dịch vụ trả phí hoặc tính năng cao cấp trong tương lai.

Với Google, mục tiêu không chỉ là bán smartphone mà là giữ người dùng ở lại trong hệ sinh thái càng lâu càng tốt.

Xiaomi, Oppo, Vivo: Xây dựng hệ sinh thái riêng để giữ chân người dùng

Các hãng smartphone Trung Quốc như Xiaomi, Oppo, Vivo cũng không nằm ngoài xu hướng này. Khi lợi nhuận từ bán máy ngày càng mỏng, họ buộc phải đa dạng hóa nguồn thu, với một số hướng đi phổ biến gồm:

Dịch vụ đám mây riêng: Sao lưu ảnh, video, danh bạ, dữ liệu người dùng.

Gia hạn bảo hành, gói sửa chữa, bảo hiểm thiết bị.

Ứng dụng và dịch vụ độc quyền trong hệ điều hành tùy biến (MIUI/HyperOS, ColorOS, OriginOS…)

Ngoài ra, các hãng smartphone Android này cũng đầu tư mạnh vào AI và tối ưu phần mềm nhằm giúp trải nghiệm mượt mà dù dùng máy lâu năm; cung cấp tính năng thông minh mới; tạo sự khác biệt để người dùng không dễ rời bỏ hệ sinh thái.