Thống đốc Nguyễn Thị Hồng – Ảnh: GIA HÂN
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng đã có báo cáo gửi các đại biểu Quốc hội về một số nội dung liên quan đến nhóm vấn đề chất vấn tại kỳ họp thứ 8.
Bà Hồng là một trong ba “tư lệnh” đăng đàn trả lời chất vấn tại kỳ họp này.
Không loại trừ khả năng có hành vi thao túng thị trường vàng
Trong báo cáo, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng đã thông tin về quản lý, điều hành thị trường vàng.
Theo đó, thị trường vàng miếng đã được sắp xếp lại một cách căn bản, đưa số lượng tổ chức tín dụng và doanh nghiệp được cấp giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng xuống còn 16 doanh nghiệp và 22 tổ chức tín dụng.
Đối với thị trường vàng trang sức, mỹ nghệ đã được tổ chức, sắp xếp lại, số doanh nghiệp được Ngân hàng Nhà nước cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất là 6.681 doanh nghiệp.
Báo cáo chỉ rõ, trong nước, Giá Vàng biến động tăng mạnh cùng chiều với giá vàng thế giới. Từ đầu năm 2024 đến tháng 6-2024, chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới nới rộng, đặc biệt là đối với vàng miếng SJC.
Mức chênh lệch giá vàng miếng SJC so với giá vàng thế giới có những thời điểm lên đến 18 triệu đồng/lượng (tháng 5-2024).
Tại thời điểm sáng ngày 5-11, giá vàng miếng SJC được giao dịch ở mức 87/89 triệu đồng/lượng, tăng 13,5 triệu đồng/lượng (khoảng 18%) so với đầu năm 2024.
Biến động giá vàng trong nước cơ bản phụ thuộc vào diễn biến của giá vàng thế giới và quan hệ cung – cầu trên thị trường.
Cụ thể, về phía cung, từ năm 2014 đến 2023, Ngân hàng Nhà nước không tăng cung vàng miếng SJC ra thị trường.
Từ tháng 4-2024 đến nay, trước xu hướng tăng mạnh giá vàng thế giới, dư luận quan tâm, Chính phủ, Thủ tướng đã chỉ đạo quyết liệt việc giảm chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế.
Ngân hàng Nhà nước thực hiện can thiệp thị trường vàng qua đấu thầu và bán vàng miếng trực tiếp để bổ sung nguồn cung vàng miếng SJC cho thị trường, hạn chế tác động đến kinh tế vĩ mô, tiền tệ, ngoại hối.
Về phía cầu, giá vàng thế giới liên tục tăng cao, cùng những khó khăn của các kênh đầu tư khác (bất động sản đóng băng, thị trường trái phiếu doanh nghiệp ảm đạm, lãi suất tiền gửi ngân hàng thấp…) khiến vàng trở nên hấp dẫn hơn.
Tuy nhiên, theo thống đốc, qua theo dõi của các đơn vị trong hệ thống phản ánh nhu cầu mua vàng chủ yếu tập trung tại 2 địa bàn lớn là Hà Nội, TP.HCM và có yếu tố tâm lý, kỳ vọng.
Bên cạnh đó, không loại trừ khả năng có sự tồn tại của các hành vi thao túng thị trường, vi phạm các quy định liên quan của pháp luật về thuế, cạnh tranh… dẫn đến tình trạng chênh lệch cao giữa giá vàng trong nước (đặc biệt vàng SJC) và thế giới.
Biện pháp can thiệp, bình ổn thị trường
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nêu rõ thời gian qua, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, căn cứ các quy định hiện hành, Ngân hàng Nhà nước đã triển khai các phiên đấu thầu bán vàng miếng SJC.
Từ ngày 19-4 đến 23-5 đã tổ chức 9 phiên đấu thầu với tổng khối lượng trúng thầu là 48.500 lượng (tương đương khoảng 1,82 tấn). Tuy nhiên, sau 9 phiên can thiệp theo phương thức đấu thầu, chênh lệch giữa giá vàng SJC và giá thế giới vẫn ở mức cao.
Để nhanh chóng kiểm soát và giảm chênh lệch giữa giá vàng trong nước so với giá thế giới, Ngân hàng Nhà nước đã chuyển sang phương thức bán vàng miếng với khối lượng phù hợp. Cụ thể, lựa chọn 4 ngân hàng thương mại nhà nước và Công ty SJC.
Kết quả, từ ngày 3-6 đến 29-10 đã tổ chức 44 phiên bán vàng miếng SJC trực tiếp, cung ứng ra thị trường 305.600 lượng vàng SJC (tương đương khoảng 11,46 tấn vàng).
Trước thời điểm thông báo chủ trương thực hiện bán vàng miếng SJC trực tiếp, vàng miếng SJC trên thị trường trong nước được mua bán ở mức 89-92 triệu đồng/lượng, chênh lệch so với giá thế giới hơn 18 triệu đồng/lượng (~25%).
Kể từ khi chính thức thông báo thực hiện phương án bán vàng miếng trực tiếp, chênh lệch giá bán vàng miếng trong nước so với giá thế giới đã giảm, hiện chỉ còn chênh khoảng 3-5 triệu đồng/lượng so với giá vàng thế giới (khoảng 5%-7%).
Thống đốc nêu rõ đấu thầu vàng miếng, bán vàng miếng trực tiếp là các biện pháp can thiệp, bình ổn thị trường được thực hiện trên cơ sở các quy định pháp luật hiện hành.
Bên cạnh đó, thời gian gần đây Ngân hàng Nhà nước đã tăng cường tiến hành thanh tra, kiểm tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng.
Báo cáo của thống đốc đánh giá còn chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế. Thị trường chưa thực sự ổn định bền vững, vẫn chịu tác động bởi yếu tố tâm lý, kỳ vọng, tiềm ẩn rủi ro tác động đến thị trường tiền tệ, ngoại hối; chưa khuyến khích người dân bán vàng chuyển thành VND để đầu tư vào sản xuất kinh doanh.
Có một số sản phẩm vàng trang sức mỹ nghệ có hàm lượng 99,99% được sử dụng có tính chất như vàng miếng (không ngoại trừ nguồn nguyên liệu để sản xuất từ nguồn vàng nhập lậu).
Hiện tượng này dễ bị lợi dụng làm giảm hiệu quả quản lý chặt chẽ thị trường vàng miếng của nghị định 24/2012.
Thời gian tới, thống đốc cho biết sẽ tiếp tục thực hiện nhiều giải pháp. Trong đó, để tiếp tục thực hiện các chỉ đạo của Thủ tướng, trên cơ sở tình hình can thiệp thời gian qua, căn cứ các quy định pháp luật hiện hành, Ngân hàng Nhà nước cân nhắc can thiệp thị trường vàng (nếu cần thiết) với khối lượng, tần suất phù hợp nhằm mục tiêu ổn định thị trường và mục tiêu chính sách tiền tệ.
Cùng với đó, phối hợp với các bộ, ngành để triển khai thanh tra, kiểm tra hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh vàng, các cửa hàng, đại lý phân phối và mua bán vàng miếng…
Tiến hành tổng kết đầy đủ việc thực hiện nghị định 24/2012 đề xuất sửa đổi, bổ sung phù hợp với tình hình thực tiễn, góp phần ngăn chặn tình trạng vàng hóa nền kinh tế, không để biến động giá vàng ảnh hưởng đến tỉ giá, lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô…
https%3A%2F%2Ftuoitre.vn%2Fthong-doc-nguyen-thi-hong-can-nhac-can-thiep-thi-truong-vang-neu-can-thiet-20241107143604211.htm
