AI có được công nhận là “đồng nghiên cứu”?

Ngày 18-5, Trường ĐH Ngân hàng TP HCM tổ chức toạ đàm với chủ đề “Nhân lực số – Chìa khóa thành công trong kỷ nguyên AI ” – sự kiện nằm trong chuỗi hoạt động của Ngày hội Thực tập và việc làm lần thứ 17 năm 2025.

Tại buổi toạ đàm, bà Chu Hồng Hạnh, Giám đốc Phòng sáng tạo Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB), cho biết doanh nghiệp đang ứng dụng AI (Trí tuệ nhân tạo) khá sâu trong xử lý dữ liệu. AI đang được ứng dụng mạnh mẽ và hiện diện hầu khắp các lĩnh vực nhưng không nên quá lo lắng nó sẽ thay thế bởi con người vẫn là quan trọng nhất.

Chủ tịch Hiệp hội Blockchain Việt Nam, ông Phan Đức Trung, thì đưa ra năng suất công việc nếu như nhân sự biết ứng dụng AI. Cùng một công việc, nếu con người xử lý theo cách truyền thống cần 14 ngày thì nhân sự biết dùng AI chỉ cần 3 ngày. Ở các công ty lập trình 25% lượng code do AI đảm nhiệm, từ đó cắt giảm được nhân sự, quỹ lương.

Tại toạ đàm, nhiều sinh viên băn khoăn có nên ứng dụng AI trong học tập, nghiên cứu và thi cử…? Bà Chu Hồng Hạnh cho rằng nếu việc ứng dụng AI mà đem lại chất lượng, hiệu quả cao hơn thì tại sao không tận dụng. PGS-TS Nguyễn Đức Trung, Hiệu trưởng Trường ĐH Ngân hàng TP HCM, nhấn mạnh rằng trong kỹ nguyên số, con người phải thật sự biết ứng dụng AI để tạo ra những sản phẩm tốt hơn. Công nghệ thay đổi tất cả, nếu nhân sự không thích nghi được sẽ bị đào thải.

Theo Hiệu trưởng Trường ĐH Ngân hàng TP HCM, nhân lực số cần rất nhiều kỹ năng nhưng có 4 kỹ năng quan trọng nhất buộc phải trang bị, gồm: kỹ năng về công nghệ, tiếng Anh (sau này có thể thêm tiếng Trung), kỹ năng huấn luyện AI, giỏi chuyên môn. Ông cũng cho biết Việt Nam là quốc gia có tỉ lệ ứng dụng AI rất cao nhưng phát triển AI thì còn thấp, một trong những nguyên nhân là phát triển AI cần chi phí rất lớn.

Đề cập đến việc Trường ĐH Ngân hàng TP HCM có công nhận việc sinh viên sử dụng AI trong nghiên cứu, thi cử hay không, lãnh đạo nhà trường cho biết rất muốn nhưng sợ “ngược sóng” bởi chưa có trường nào công nhận. Hiệu trưởng Nguyễn Đức Trung cho rằng AI là lực lượng sản xuất phi sinh học nên trong nghiên cứu có thể ghi đồng tác giả gồm tên tác giả + AI.