Âm thanh , hình ảnh , video AI phải được gắn nhãn theo quy định mới của Quốc hội

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, với 429/434 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội thông qua Luật Trí tuệ nhân tạo .

Một trong những nội dung đáng chú ý của Luật là quy định riêng về trách nhiệm minh bạch liên quan đến sản phẩm trí tuệ nhân tạo (AI).

Theo đó, nhà cung cấp bảo đảm hệ thống trí tuệ nhân tạo tương tác trực tiếp với con người được thiết kế và vận hành để người sử dụng nhận biết khi đang tương tác với hệ thống, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Bảo đảm các nội dung âm thanh, hình ảnh, video do hệ thống trí tuệ nhân tạo tạo ra được đánh dấu ở định dạng máy đọc theo quy định của Chính phủ.

Bên triển khai có trách nhiệm thông báo rõ ràng khi cung cấp ra công cộng văn bản, âm thanh, hình ảnh, video được tạo ra hoặc chỉnh sửa bằng hệ thống trí tuệ nhân tạo nếu nội dung đó có khả năng gây nhầm lẫn về tính xác thực của sự kiện, nhân vật, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Mặt khác, có trách nhiệm bảo đảm âm thanh, hình ảnh, video được tạo ra hoặc chỉnh sửa bằng hệ thống trí tuệ nhân tạo nhằm mô phỏng, giả lập ngoại hình, giọng nói của người thật hoặc tái hiện sự kiện thực tế phải được gắn nhãn dễ nhận biết để phân biệt với nội dung thật.

Đối với sản phẩm là tác phẩm điện ảnh, nghệ thuật hoặc sáng tạo, việc gắn nhãn quy định tại khoản này được thực hiện theo phương thức phù hợp, bảo đảm không làm cản trở việc hiển thị, trình diễn hoặc thưởng thức tác phẩm.

Nhà cung cấp và bên triển khai có trách nhiệm duy trì thông tin minh bạch theo quy định tại Điều này trong suốt quá trình cung cấp hệ thống, sản phẩm hoặc nội dung cho người sử dụng. Chính phủ quy định chi tiết hình thức thông báo, gắn nhãn.

Báo cáo về việc tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật trước khi Quốc hội “bấm nút”, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, AI là lĩnh vực mới và gần đây có sự phát triển rất nhanh, tác động ở tầng sâu đến kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh và phương thức quản trị quốc gia.

” Việc Việt Nam sớm ban hành Luật Trí tuệ nhân tạo là cần thiết, để tạo khuôn khổ pháp lý cho phát triển bền vững, bảo đảm chủ động nắm bắt cơ hội, cũng như quản trị rủi ro “, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Về quản lý theo mức độ rủi ro, dự thảo luật đã giảm từ bốn xuống ba mức: rủi ro thấp, trung bình và cao, kèm theo một điều về các hành vi bị cấm bảo đảm phân tầng quản lý rõ ràng và minh bạch.

Giải trình về kiểm tra hệ thống AI rủi ro cao, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định dự thảo Luật quy định nghĩa vụ tối thiểu trước khi triển khai; doanh nghiệp phải tự chuẩn bị hồ sơ đánh giá an toàn nhưng không phải xin phép. Hồ sơ sẽ phải xuất trình khi cơ quan quản lý thực hiện hậu kiểm.

Về bồi thường thiệt hại, dự thảo đã bỏ mức phạt theo doanh thu. Luật quy định bồi thường toàn bộ thiệt hại và có chế tài đình chỉ cung cấp dịch vụ. Đây là các biện pháp đủ mạnh và phù hợp với luật pháp Việt Nam.

Về việc hệ thống trí tuệ nhân tạo rủi ro cao có phải là nguồn nguy hiểm cao độ hay không? Hệ thống trí tuệ nhân tạo trong dự thảo Luật là phần mềm rủi ro từ việc ra quyết định, không phải rủi ro vật lý tự thân như xe cơ giới hay chất nổ.

Về câu hỏi hệ thống trí tuệ nhân tạo rủi ro cao có phải là nguồn nguy hiểm cao độ hay không, dự thảo luật xác định đây là dạng phần mềm tiềm ẩn rủi ro từ việc ra quyết định, chứ không phải rủi ro vật lý tự thân như xe cơ giới hay chất nổ.

” Vì vậy, dự thảo luật không xếp hệ thống trí tuệ nhân tạo có rủi ro cao vào nhóm nguồn nguy hiểm cao độ. Tuy nhiên, để tăng cường bảo vệ người dân, dự thảo luật bổ sung cơ chế bồi thường thiệt hại nghiêm ngặt, quy định trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho các chủ thể liên quan ngay cả khi không có lỗi “, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ nói.

Với quy định về thúc đẩy phát triển và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, dự thảo Luật đưa ra các chính sách thúc đẩy phát triển chuyển giao.

Bao gồm: phát triển hạ tầng trí tuệ nhân tạo, mở rộng tiếp cận dữ liệu dùng chung, hỗ trợ thử nghiệm mô hình mới, ưu đãi cho doanh nghiệp trí tuệ nhân tạo, phát triển nhân lực và hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa ứng dụng trí tuệ nhân tạo.

Theo Bộ trưởng, các chính sách này nhằm hình thành hệ sinh thái trí tuệ nhân tạo tự chủ, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Theo Anh Văn/vtc