Bản chất của việc kiếm tiền gói gọn trong 3 điều này, hiểu sớm thì bớt khổ!

20 năm làm việc, tôi từng kinh qua không ít công ty, doanh nghiệp, trải qua đủ loại môi trường và gặp gỡ đủ kiểu đồng nghiệp. Có những nơi tôi gắn bó gần chục năm, cũng có chỗ tôi chỉ ở vài tháng. Người ta bảo đi làm lâu thì sẽ dần chai lỳ nhưng tôi nghĩ gọi đó là hành trình nhìn thấu bản chất thật sự của việc đi làm kiếm tiền, sẽ đúng hơn.

1 – Công ty là công ty, không phải là gia đình

Ngày mới đi làm, tôi từng rất ngây thơ tin vào khẩu hiệu “công ty là gia đình”. Tôi coi sếp và đồng nghiệp như anh chị trong nhà, và thực sự cho rằng đây là gia đình thứ 2 của mình ở thành phố xa lạ. Dù sao từ quê ra Hà Nội, cũng không có ai thân thiết, 1 ngày 24 tiếng thì 8-10 tiếng là đi làm, nên tôi tin coi công ty như gia đình thì mình có lợi thôi, cũng không ai thiệt gì.

Cứ thế, tôi sẵn sàng làm thêm giờ mà không tính toán, ôm đồm công việc vì sợ đồng đội cực, và đôi khi còn cảm thấy mình có lỗi nếu từ chối. Nhưng càng về sau, tôi càng nhận ra, công ty vẫn chỉ là công ty, mục tiêu sau cùng vẫn là lợi nhuận. Đồng nghiệp có thể thân thiết, nhưng họ cũng sẽ chọn rẽ sang lối khác khi có cơ hội tốt hơn. Còn công ty, nếu ngày mai tình hình tài chính khó khăn, họ sẽ cắt giảm nhân sự không một chút ngần ngại, bất kể người đó từng cống hiến bao nhiêu năm.

Lúc mới nhận ra sự thật này, tôi cũng khá bàng hoàng nhưng đó thực sự là bản chất, cũng là bài học đầu tiên mà tôi tin ai đi làm cũng nên ghi nhớ. Đừng cố lãng mạn hóa mối quan hệ với công ty, đồng nghiệp. Có thể thân thiết, có thể quan tâm hỗ trợ, giúp đỡ nhau khi cần nhưng đừng bao giờ để thiệt phần mình, bởi nếu cứ thế, người sau cùng chịu thiệt chỉ là những “chú nai vàng ngơ ngác thôi”.

2 – Không có chính kiến, dễ bị bắt nạt

Một trong những bài học khác mà tôi rút ra sau nhiều năm đi làm, và nghe tâm sự của bạn bè: Ở môi trường công sở, người không có chính kiến, nói gì cũng nghe, bảo gì cũng làm thì rất dễ bị… bắt nạt. Đó là thực tế, hoàn toàn không phải một suy nghĩ quá tiêu cực.

Tôi từng có giai đoạn chỉ biết gật đầu, không dám nêu ý kiến, sợ bị đánh giá là “cãi sếp” hay “không biết điều”. Nhưng càng im lặng, tôi càng bị giao việc nhiều hơn, việc khó hơn, trong khi công sức thì ít được công nhận. Người ta sẽ mặc nhiên cho rằng cứ giao thì kiểu gì tôi cũng đồng ý, tôi chịu đựng được, tôi không có ý kiến gì.

Phải mất nhiều năm, tôi mới học được cách lên tiếng. Ban đầu là những đóng góp nhỏ như “tôi nghĩ cách này sẽ hiệu quả hơn”, sau đó là những lần dám thẳng thắn phản bác, tranh luận trong cuộc họp. Tôi nhận ra sự tôn trọng trong môi trường làm việc không đến từ việc im lặng và chịu đựng, mà từ việc dám bày tỏ chính kiến một cách rõ ràng, hợp lý và bình tĩnh.

Người khác có thể không đồng tình, nhưng ít nhất họ biết tôi có tư duy, có quan điểm. Từ lúc thay đổi, tôi thấy mình không còn bị giao việc kiểu “ép buộc”, mà trở thành người có tiếng nói trong nhóm. Đó là bước ngoặt lớn trong sự nghiệp mà tôi nghĩ bất cứ ai đi làm cũng cần trải qua.

3 – Đi làm để kiếm tiền, không phải để vui

Hồi mới đi làm, tôi thường nghe người ta nói: “Làm công việc mình yêu thích thì cả đời sẽ không phải làm việc ngày nào”.

Câu nói này, nghe qua thì thấy cũng hay, nhưng thực tế lại không hẳn đúng. Bởi có những công việc tôi yêu thích thật sự, nhưng không thể nuôi sống tôi. Và cũng có những công việc tôi làm đơn thuần vì lương ổn chứ chẳng mặn mà, nhưng nó lại cho tôi cuộc sống thoải mái hơn. Sau 20 năm, tôi đã hiểu rằng, bản chất của đi làm là để kiếm tiền. Niềm vui, sự hứng khởi trong công việc là quan trọng, nhưng nó không bao giờ được đặt lên trên yếu tố thu nhập. Bởi nếu một công việc khiến bạn vui nhưng không đủ chi trả cho cuộc sống, thì niềm vui đó sớm muộn cũng trở thành gánh nặng.

Điều này không có nghĩa là chúng ta làm việc chỉ vì tiền, chỉ đơn giản là niềm vui hay sự hứng thú sẽ là yếu tố bổ sung, không phải ưu tiên số 1 khi đi làm. Sắp xếp tư duy và góc nhìn theo thứ tự này, tôi thấy mình sống thực tế hơn, bớt mơ mộng, bớt thất vọng và dễ dàng vượt qua những sự không như ý mỗi ngày tới cơ quan.

Tôi không còn trách móc công việc vì sao không cho tôi “cảm hứng mỗi ngày”, bởi tôi hiểu rằng mình đi làm vì tiền lương là chính, chỉ cần lương đủ – đúng không chậm, thì niềm vui mình đi tìm ở chỗ khác cũng được.

Theo Ngọc Linh