Bất kỳ ai mang đến cho ta sự học hỏi đều là thầy

Trong tập podcast “Viettel và những bài học không nằm trên giáo án” thuộc chuyên mục Viettel Vibes, chị Lê Thị Quỳnh Trang – Trưởng phòng Đào tạo cán bộ quản lý, Học viện Viettel đã chia sẻ một góc nhìn rất đặc biệt về những “người thầy” tại Viettel.

Trước khi gắn bó với công tác đào tạo, chị Trang đã trải qua nhiều vị trí khác nhau trong tổ chức. Chính hành trình đa dạng ấy giúp chị tích lũy được một “kho kinh nghiệm sống” rất thực tế, trở thành nền tảng quý giá khi bước vào vai trò đào tạo sau này. Bởi, với chị, đào tạo chỉ thực sự có giá trị khi gắn với thực tiễn: nếu chỉ là lý thuyết, thiếu những câu chuyện sống động và kinh nghiệm thực hành, người học khó mà cảm được chứ chưa nói đến việc ứng dụng.

Thế nhưng, ngay cả khi đã có vốn kinh nghiệm phong phú, những năm đầu làm đào tạo vẫn mang đến cho chị những cú hích đầy trăn trở:

“Mình đã phù hợp để đứng lớp chưa?”

“Mình cần trang bị thêm điều gì?”

“Làm thế nào để dạy tốt hơn, thiết thực hơn?”

Thay vì nản lòng, chị Trang đã lấy đó làm động lực để liên tục trau dồi và phát triển các năng lực chuyên môn. Đến bây giờ nhìn lại, chị thấy chính nhờ những câu hỏi đó từ những người lãnh đạo đã giúp chị nhìn nhận lại và biết được bản thân cần học thêm, phát triển thêm như thế nào để trở thành một người làm đào tạo với nhiều kinh nghiệm cả về chuyên môn và về thực tiễn ở hiện tại.

Câu chuyện của chị Trang là lời nhắc nhẹ nhưng thấm: dù đã học, đã biết, những gì ta có mới chỉ là phần nổi rất nhỏ so với những gì ta còn cần để đi xa. Học là hành trình cả đời, không một ai có thể đi một mình. Và bên cạnh nỗ lực tự học, chúng ta luôn cần những “người thầy” để soi đường.

Điều làm câu chuyện của chị thêm đặc biệt chính là cách chị định nghĩa “người thầy” ở Viettel. Không chỉ là những người cầm phấn, đứng trên bục giảng mà là những con người rất đỗi bình thường quanh ta mỗi ngày:

• Người thầy là lãnh đạo, quản lý: Họ không nhất thiết phải dạy ta từng kiến thức cụ thể. Điều họ trao là niềm tin, là những câu hỏi định hướng, là cơ hội để thử sức. Và đôi khi, họ dạy bằng chính cách họ làm việc, cách họ vượt áp lực, cách họ bình tĩnh bước qua thử thách.

• Người thầy cũng là đồng nghiệp: Đó có thể là người đồng nghiệp mới, hay một nhân viên kỳ cựu tận tình kèm cặp người mới. Mỗi khi họ xử lý một tình huống khó, hay chia sẻ một kinh nghiệm quý – ta lại học thêm một điều. Và chính khoảnh khắc ta học được điều gì đó từ họ, họ trở thành “người thầy”.

Tóm lại, bất kỳ ai mang đến cho ta sự học hỏi đều là thầy. Ở Viettel, những “người thầy” như thế hiện diện khắp nơi, chỉ cần ta chịu khó quan sát và học hỏi. Và đôi khi, bằng cách làm công việc của mình một cách tử tế nhất, chính chúng ta cũng đang trở thành “người thầy” của ai đó. Điều này một lần nữa khẳng định rằng bài học không chỉ nằm trong giáo án mà nó nằm trong con người, trong cách họ sống, làm việc và truyền cảm hứng mỗi ngày.

“Người thầy” của chính mình

Nếu việc học luôn cần mở rộng và nguồn tri thức có thể đến từ bất kỳ ai, vậy làm thế nào để tự định hướng và biết chính xác mình nên học gì?

Để giải quyết nỗi trăn trở này, chị Trang đã gợi ý Mô hình 5F nổi tiếng của Harvard – một khung tham chiếu toàn diện giúp mỗi người tự xác định và lập kế hoạch phát triển bản thân trên 5 khía cạnh cốt lõi:

• Finance (Tài chính/Nghiệp vụ): Học tập để nâng cao năng lực chuyên môn, từ đó gia tăng thu nhập và giá trị cá nhân. (Ví dụ: kỹ năng thuyết trình, sử dụng AI, hay kỹ năng giảng dạy như chị Trang).

• Family (Gia đình): Bao gồm việc học hỏi những kỹ năng và kiến thức để vun đắp đời sống cá nhân và gia đình (Ví dụ: nuôi dạy con, quản lý nhà cửa, nấu ăn, cắm hoa).

• Friends (Bạn bè/Mối quan hệ): Tập trung vào việc xây dựng và kết nối mạng lưới chất lượng (network), giúp gia tăng cơ hội phát triển trong công việc và cuộc sống.

• Fitness (Thể chất): Đầu tư vào hoạt động thể chất, rèn luyện sức khỏe để giữ cơ thể khỏe mạnh và tinh thần sảng khoái (Ví dụ: tập yoga, dance sport, đi bộ).

• Faith (Niềm tin/Tinh thần): Việc học về niềm tin giúp mỗi người tìm thấy sự bình yên, gia tăng động lực và niềm tin vào bản thân (Ví dụ: khóa học viết, thiền chánh niệm).

  

5F giống như năm “trụ cột” nâng đỡ toàn bộ đời sống một người. Kẻ mạnh không phải là người phát triển vượt trội ở một phần, mà là người biết cân bằng, biết bồi đắp để từng phần hỗ trợ cho nhau. Chính sự chủ động, có định hướng này sẽ giúp mỗi người vượt qua sự hoang mang, tiến đến tinh thần “Học, học nữa, học mãi” một cách có chủ đích và ý nghĩa.

Ngoài ra trong tập podcast “Viettel và những bài học không nằm trên giáo án”, chị Trang còn gợi ý 3 kỹ năng quan trọng nhất mà người Viettel cần phải trau dồi để không bị tụt hậu trong thời đại số và AI ngày nay. Mời bạn cùng lắng nghe để khám phá trọn vẹn!

Sự chuẩn bị cho hành trình học tập có ý nghĩa

Khoa học thần kinh đã chỉ ra rằng học là bản năng, là tiến trình liên tục song hành với quá trình lớn lên. Nhưng giữa bản năng và sự trưởng thành có một điểm rẽ quan trọng: chúng ta học một cách vô thức hay học một cách có chủ đích.

Học có chủ đích nghĩa là ta biết mình học để làm gì, học bằng cách nào và trong khoảng thời gian nào. Khi đó, kiến thức không còn là những mảnh ghép rời rạc mà trở thành bậc thang rõ ràng dẫn ta đến mục tiêu. Học có phương pháp cũng giúp ta đi nhanh hơn, sâu hơn và hiệu quả hơn.

Theo chị Trang, việc học không có điểm dừng và mỗi người sẽ có một cách học khác nhau tùy theo mục đích của họ. Có người chọn học ở trường lớp, có người học qua trải nghiệm thực tế; có người học qua cộng đồng và kết nối; có người muốn học để lấy bằng cấp, cũng có người học để hiểu đến tận gốc rễ vấn đề. Tất cả những cách học ấy đều đáng trân trọng, vì chúng phản ánh khát khao được mở rộng hiểu biết của mỗi người. Điều quan trọng nhất là dù học theo cách nào, chúng ta đều cần bước vào hành trình ấy với động cơ rõ ràng và tâm thế đúng đắn.

• Xác định động cơ học tập: Học để hiểu

• Động cơ lớn nhất của việc học nên là sự hiểu biết. Bởi mỗi lần hiểu thêm một điều, ta sẽ cảm nhận cuộc sống phong phú thêm một tầng: Khi biết bơi, ta có thể thật sự tận hưởng mùa hè thay vì chỉ đứng ngoài bể nước; Khi biết nấu ăn, ta cảm nhận rõ hơn hương vị và niềm vui của bữa cơm tự tay mình tạo ra; Khi hiểu công nghệ, công việc trở nên nhẹ nhàng và chủ động hơn,… Mặc dù kết quả học tập rất quan trọng, nhưng động cơ sâu xa hơn phải là trải nghiệm, khám phá và mở rộng chính mình.

• Xác định tâm thế học tập: Mở lòng với thách thức và góp ý.

• Để duy trì động lực học tập, tâm thế là yếu tố then chốt. Một câu hỏi khó từ lãnh đạo không phải là sự nghi ngờ, mà là tín hiệu của kỳ vọng và niềm tin vào tiềm năng của chúng ta. Biết “lắng đọng lại”, tức dừng lại, quan sát, phân tích thấu đáo lời góp ý sẽ giúp ta nhìn thấy những góc cần cải thiện, từ đó nuôi dưỡng sự hoàn thiện mỗi ngày. Tâm thế ấy biến thách thức thành chất xúc tác, biến phản hồi thành động lực phát triển.

Nhà khoa học thần kinh vĩ đại, người đạt giải Nobel năm 1906 – Santiago Ramón y Cajal – khẳng định rằng: năng lực học tập chính là năng lực nền tảng của mọi năng lực khác. Khi phát triển được năng lực này, ta có thể học ở bất cứ đâu, bất cứ lúc nào, trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Đây là năng lực mà ai cũng cần, từ lãnh đạo đến nhân viên để có thể thích ứng, trưởng thành và tiếp tục tiến về phía trước trong một thế giới luôn thay đổi. Học không chỉ giúp ta giỏi hơn trong công việc, mà còn giúp ta sống một cuộc đời rộng mở và sâu sắc hơn.

Việc học không giới hạn bởi bất kỳ không gian, thời gian hay đối tượng nào. Với tâm thế cởi mở, sẵn sàng học hỏi, mỗi người đều có thể biến mọi khoảnh khắc thành cơ hội để phát triển. Mời bạn lắng nghe tập podcast “Viettel và những bài học không nằm trên giáo án” thuộc chuyên mục Viettel Vibes để khám phá và học hỏi thêm nhiều góc nhìn sâu sắc từ một người thầy tại Viettel.

Và nếu bạn cũng có những câu chuyện, những kinh nghiệm muốn sẻ chia, hoặc có trăn trở cần được giải đáp, thì đừng ngần ngại kết nối với Viettel Vibes. Chúng tôi sẽ luôn lắng nghe, đồng hành và cùng bạn lan tỏa những giá trị tích cực để sống và làm việc trọn vẹn mỗi ngày.